![](https://athina984.gr/wp-content/uploads/2020/04/athina984logo.jpg")
Στην κατάσχεση καταγραφικών καμερών και σκληρών δίσκων προχώρησαν οι αρχές μετά τον αιφνιδιαστικό έλεγχο που πραγματοποιήσαν στα γραφεία της εταιρείας φύλαξης του σιδηροδρόμου στη Μεταμόρφωση.
Υπενθυμίζεται ότι η εταιρεία έχει καταθέσει τρία νέα βίντεο στα οποία φαίνεται η εμπορική αμαξοστοιχία πριν από τη μοιραία σύγκρουση με την επιβατική στα Τέμπη.
Η κατάσχεσή τους κρίθηκε αναγκαία καθώς ο εφέτης ανακριτής Σωτήρης Μπακαΐμης που χειρίζεται την υπόθεση των Τεμπών και ο οποίος έδωσε την εντολή για τον έλεγχο, ερευνά αν είναι γνήσια η όχι. Είχε προηγηθεί έφοδος της αστυνομίας και στα γραφεία της εταιρείας στον Πλαταμώνα.
Η ΕΛ.ΑΣ. διεξήγαγε έρευνα χθες το βράδυ στην εταιρεία φύλαξης που κατέθεσε τα νέα βίντεο για το σιδηροδρομικό δυστύχημα. Προηγήθηκε εντολή από τον Ειδικό Εφέτη Ανακριτή, που χειρίζεται την υπόθεση του σιδηροδρομικού δυστυχήματος, Σωτήρη Μπακαΐμη. Στόχος ήταν να διαπιστωθεί εάν το υλικό που παραδόθηκε στο γραφείο του Ανακριτή είναι το ίδιο με αυτό που δόθηκε στη δημοσιότητα.
Κατά την έρευνα καταχέσθηκαν ηλεκτρονικοί υπολογιστές της εταιρείας και το καταγραφικό μηχάνημα
Το μεσημέρι εχθές πραγματοποιήθηκε έφοδος και σε γραφεία της εταιρείας στον Πλαταμώνα, εκεί από όπου κατάσχεσαν το καταγραφικό καθώς και σκληρούς δίσκους.
Τη διενέργεια κατεπείγουσας έρευνας για τη γνησιότητα ή μη των τριών νέων βίντεο από την πορεία της εμπορικής αμαξοστοιχίας, λίγα λεπτά πριν από τη σύγκρουση και το πολύνεκρο σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών, ζήτησε χθες το πρωί με γραπτή εντολή του, από δυο δικαστικούς πραγματογνώμονες, ο Εφέτης ανακριτής της υπόθεσης Σωτήρης Μπακαΐμης.
Τα βίντεο προσκομίστηκαν στο Δικαστικό Μέγαρο Λάρισας την προηγούμενη Τετάρτη 5 Φεβρουαρίου από τον δικηγόρο της εταιρείας Interstar Security, που έχει αναλάβει την βιντεοεπιτήρηση και την καταγραφή της διαδρομής των τρένων για λογαριασμό του ΟΣΕ από το 2017 ως σήμερα.
Ο Εφέτης Ανακριτής παρήγγειλε εγγράφως στους δύο δικαστικούς πραγματογνώμονες να εξετάσουν τα βίντεο που έλαβε ως προς την γνησιότητά τους και παραλλήλως να τα εξετάσουν σχετικά με το περιεχόμενο της εμπορικής αμαξοστοιχίας.
Ακόμη καλεί τους πραγματογνώμονες να προβούν στην έρευνα και ανάλυση του οπτικού αυτού υλικού, συντάσσοντας σχετική έκθεση έρευνας – ανάλυσης, με την οποία να γίνεται παράθεση όσων στοιχείων εντοπίσουν
Δικηγόρος συγγενών θυμάτων : Υπάρχει παράβαση καθήκοντος
H δικηγόρος συγγενών θυμάτων Τεμπών, Μαρία Χατζηκωνσταντίνου, σχολίασε τα βίντεο που προσκόμισε στη Δικαιοσύνη η εταιρεία φύλαξης που συνεργάζεται με τον ΟΣΕ, τονίζοντας ότι υπάρχει παράβαση καθήκοντος, από τη στιγμή που εδώ και δύο χρόνια τα εν λόγω στοιχεία δεν είχαν δοθεί στις Αρχές.
H Μαρία Χατζηκωνσταντίνου μιλώντας στο OPEN διευκρίνισε ότι τα στοιχεία είχαν ζητηθεί από την πρώτη στιγμή. «Τα βίντεο είχαν ζητηθεί από την εισαγγελική και ανακριτική Αρχή από την πρώτη στιγμή. Η απάντηση του ΟΣΕ και της Interstar ήταν ότι δεν υπάρχουν καταγραφές. Σε κάθε περίπτωση που υπάρχουν βίντεο ασφαλείας, στο control room υπάρχει ένας υπάλληλος που με εισαγγελική εντολή και αστυνομική επέμβαση κατάσχεσης αυτά τα βίντεο από σκληρό δίσκο και καταγραφικό, κατάσχονται και αφαιρούνται. Πριν από έναν χρόνο αυτά τα βίντεο δεν υπήρχαν και τώρα υπάρχουν. Η ποινική μεταχείριση αυτών των περιπτώσεων είναι αυτό που απασχολεί τους συγγενείς των θυμάτων», ανέφερε αρχικά η νομική εκπρόσωπος των συγγενών.
Παράλληλα, η δικηγόρος των συγγενών των θυμάτων έκανε λόγο και για παράβαση καθήκοντος. «Θα αποδειχθεί η γνησιότητα ή όχι, έχουν επέμβει οι πραγματογνώμονες και η Διεύθυνση Εγκληματολογικών Ερευνών, για να δούμε αν είναι προϊόν τεχνητής νοημοσύνης. Αν υπήρχαν βίντεο και ήρθαν σήμερα στη δημοσιότητα, τότε υπάρχει παρακώλυση του έργου της Δικαιοσύνης εδώ και δύο χρόνια. Είναι ποινικό αδίκημα. Είναι παράβαση καθήκοντος και υπάρχουν θέματα κατάχρησης εξουσίας. Οι συγγενείς των θυμάτων είναι εξοργισμένοι και οι νομικοί που τους εκπροσωπούμε. Το νομικό έργο παρακωλύεται από δημόσιους λειτουργούς, δεν ξέρουμε ποιοι είναι και τι έκαναν. Ξεφεύγουμε από την παράβαση καθήκοντος και φτάνουμε στην κατάχρηση εξουσίας», συμπλήρωσε στη συνέχεια.
Η γνησιότητα των βίντεο και τα… πλημμελήματα που οδήγησαν σε 57 θανάτους
Μεγάλη συζήτηση έχει ανοίξει σχετικά με το αν τα βίντεο που προσκόμισε η εταιρεία φύλαξης είνα γνήσια και δεν έχει γίνει επεξεργασία, με τους συγγενείς των θυμάτων να θεωρούν ότι υπάρχει αλλοίωση. «Οι συγγενείς πιστεύουν ότι υπάρχει παραποίηση γιατί τα βίντεο που δόθηκαν στη δημοσιότητα δεν είναι όλα από ανοιχτούς χώρους. Έχουμε πει ότι θέλουμε όλα τα βίντεο, από τη φόρτωση και τη μεταφόρτωση, από το ξεκίνημα της εμπορικής αμαξοστοιχίας. Κάποια κομμάτια σώθηκαν επιλεκτικά. Σε κάθε περίπτωση όλα τα αποδεικτικά στοιχεία συμβάλλουν. Αν αυτά τα βίντεο είναι γνήσια και αποδειχθεί ότι στα ανοιχτά βαγόνια δεν υπήρχε κάτι εύφλεκτο, τότε οι έρευνες καθυστερούν και στρέφονται αλλού. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το μέγεθος της έκρηξης δεν προέρχεται από τα έλαια σιλικόνης. Περιμένουμε τα αποτελέσματα από τη Γάνδη και το ΕΜΠ, αυτές οι καθυστερήσεις, αν παραμείνουν οι ευθύνες σε πλημμεληματική μορφή, θα οδηγηθούμε σε παραγραφή. Πότε θα φτάσουμε στο δικαστήριο, πότε θα δικαστεί σε δεύτερο βαθμό, πόσο θα διαρκέσει η δίκη και πότε θα φτάσουμε σε δεύτερο βαθμό;», τόνισε η Μαρία Χατζηκωνσταντίνου.
Οι τεχνικοί σύμβουλοι των οικογενειών των 57 θυμάτων εγείρουν ερωτήματα
Από την πλευρά τους οι τεχνικοί σύμβουλοι των οικογενειών των 57 θυμάτων εγείρουν θέμα αξιοπιστίας «Η γνησιότητα του βίντεο αν παραδόθηκε σε ένα στικάκι και δεν υπάρχει όλος ο σκληρός, δεν μπορεί να ελεγχθεί», τόνισε ο Γ. Ηλιόπουλος δικηγόρος οικογενειών θυμάτων. «Μπορεί να ελεγχθεί κατά πόσο υπάρχουν παρεμβάσεις. Αυτό ελέγχεται και οι πρώτες ενδείξεις είναι ότι υπάρχουν μεγάλες παρεμβάσεις», πρόσθεσε.
«Παράθυρο» στη δυνατότητα επιτηδευμένης «αλλοίωσης» των βίντεο, τα οποία δόθηκαν στη δημοσιότητα δύο ολόκληρα χρόνια μετά τη σιδηροδρομική τραγωδία των Τεμπών, για παράδειγμα σε ό,τι αφορά τα στοιχεία των ημερομηνιών που αναγράφουν, εντοπίζει η ομάδα του τεχνικού εμπειρογνώμονα των οικογενειών των θυμάτων, Βασίλη Κοκοτσάκη.
Βασικό πρόβλημα, σύμφωνα με τους υπογράφοντες την ανακοίνωση, αποτελεί η αδυναμία διασφάλισης της αυθεντικότητας της πηγής, η μη χρήση Ψηφιακής Υπογραφής ή/και ελέγχου Blockchain, τα οποία καθιστούν πολύ δύσκολη τη διαδικασία της πιστοποίησης. Στο έγγραφό τους επισημαίνουν ότι στην εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης και με πληθώρα εργαλείων επεξεργασίας εικόνας «καθίσταται ακόμη πιο δύσκολη η επιβεβαίωση της αυθεντικότητας, σε βαθμό που θα μπορούσε μια έμπειρη ομάδα να αλλοιώσει στοιχεία των βίντεο (π.χ. ημερομηνίες) και το νέο βίντεο να κατατεθεί ως τεκμήριο στο δικαστήριο, με χαμηλή ως ανύπαρκτη φερεγγυότητα, εφόσον δεν έχει εξασφαλιστεί η μοναδικότητα και η αυθεντικότητα της πηγής και μάλιστα όταν καλούνται να το εξετάσουν μη ειδικοί και μη σχετικοί με το αντικείμενο».
Για τους λόγους αυτούς η απάντηση της ομάδας των τεχνικών εμπειρογνωμόνων στις οικογένειες με τις οποίες συνεργάζονται, καταλήγει στο εξής συμπέρασμα:
«Εν κατακλείδι, χωρίς διασφάλιση της αυθεντικότητας της πηγής, την χρήση Ψηφιακής Υπογραφής ή/και Έλεγχος Blockchain, μπορεί να γίνει επιτηδευμένη “αλλοίωση” του βίντεο καθιστώντας πολύ δύσκολη τη διαδικασία πιστοποίησης, ειδικά όταν υπάρχει και η άνεση του χρόνου (δύο χρόνια μετά το συμβάν)», καταλήγει η ανακοίνωση.
Υπενθυμίζεται ότι τα εν λόγω βίντεο φέρεται να παρουσιάζουν την εμπορική αμαξοστοιχία 63503 μέσα σε σήραγγες λίγα λεπτά πριν τη μετωπική σύγκρουση με το Intercity τη νύχτα της 28ης Φεβρουαρίου 2023 και «εμφανίστηκαν» μόλις λίγα 24ωρα πριν.
«Θα μπορούσε μια έμπειρη ομάδα να αλλοιώσει στοιχεία»
Όπως επισημαίνει ο κ. Κοκοτσάκης, με βάση την επιστημονική άποψη πολλών εκ των συνεργατών του αλλά και τη βιβλιογραφία στην πληροφορική και την τεχνολογία πολυμέσων, η διαπίστωση της αυθεντικότητας ενός βίντεο είναι μια σύνθετη διαδικασία, και απαιτεί βασικά βήματα που πρέπει να ακολουθηθούν για την αξιολόγηση και συγκεκριμένα, – -Ελεγχο της πηγής από την οποία προέρχεται το βίντεο,
-Ανάλυση Μεταδεδομένων (metadata) του βίντεο, τα οποία μπορούν να δώσουν πληροφορίες σχετικά με την ημερομηνία, την ώρα και τη συσκευή που χρησιμοποιήθηκε για την καταγραφή. (Εργαλεία όπως το Exif Tool μπορούν να εξάγουν αυτές τις πληροφορίες).
-Αντίστροφη αναζήτηση Εικόνας/Βίντεο, ώστε να ελεγχθεί εάν το βίντεο ή κάποια από τα καρέ του έχουν χρησιμοποιηθεί στο παρελθόν,
-Ανάλυση Περιεχομένου του βίντεο για ασυνέπειες, όπως αφύσικο φωτισμό, σκιές που δεν ταιριάζουν ή αντιφάσεις στο χρονικό πλαίσιο.
-Εργαλεία Ανίχνευσης Deepfakes, (τεχνητή νοημοσύνη που δημιουργεί ρεαλιστικά ψεύτικα βίντεο), με εργαλεία όπως το Deepware Scanner ή το Sensity AI για ανάλυση.
Ωστόσο, «με δεδομένη την άγνοια της πηγής των βίντεο και απουσία του αρχικού πηγαίου βίντεο, η πιστοποίηση καθίσταται εξαιρετικά δύσκολη ειδικά αν έχουν επέμβει τεχνικοί ακόμα και για την παραμικρή επεξεργασία», αναφέρει ο κ. Κοκοτσάκης.
Εξηγεί πως η ομάδα του «κατέβασε» τα δύο βίντεο από την Καθημερινή και με χρήση του εργαλείου ExifTool μπόρεσαν να δουν ότι τα βίντεο από τις δύο κάμερες, (νο.4 ΕΜΠΙΣΤΕΥΤΙΚΟ και νο.5) δημιουργήθηκαν στις 7 Φεβρουαρίου 2025, (πιθανώς από τον τελευταίο τεχνικό που τα επεξεργάστηκε, ίσως στην Καθημερινή δεδομένου ότι το άρθρο είναι της αυτής ημερομηνίας), όπως αναφέρουν.
«Στην εποχή λοιπόν της Τεχνητής Νοημοσύνης και με πληθώρα εργαλείων επεξεργασίας εικόνας καθίσταται ακόμη πιο δύσκολη η επιβεβαίωση της αυθεντικότητας, σε βαθμό που θα μπορούσε μια έμπειρη ομάδα να αλλοιώσει στοιχεία των βίντεο (π.χ. ημερομηνίες) και το νέο βίντεο να κατατεθεί ως τεκμήριο στο δικαστήριο, με χαμηλή ως ανύπαρκτη φερεγγυότητα, εφόσον δεν έχει εξασφαλιστεί η μοναδικότητα και η αυθεντικότητα της πηγής και μάλιστα όταν καλούνται να το εξετάσουν μη ειδικοί και μη σχετικοί με το αντικείμενο», σημειώνεται στην ανακοίνωση.
Εν κατακλείδι, χωρίς διασφάλιση της αυθεντικότητας της πηγής, την χρήση Ψηφιακής Υπογραφής ή/και Έλεγχος Blockchain, μπορεί να γίνει επιτηδευμένη «αλλοίωση» του βίντεο καθιστώντας πολύ δύσκολη τη διαδικασία πιστοποίησης, ειδικά όταν υπάρχει και η άνεση του χρόνου (δύο χρόνια μετά το συμβάν).
Την ανακοίνωση εκτός του κ. Κοκοτσάκη συνυπογράφουν οι Dr Μανόλης Παπαδάκης, Καθηγητής Πανεπιστημίου Χιούστον και ο Μάρκος Χρυσός, Χημικός Μηχανικός.
