Ο Πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, έχει δοκιμάσει διάφορες τακτικές για να διαχειριστεί τον Πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, από το να τον κολακεύει μέχρι το να προσφέρει μια ευνοϊκή συμφωνία για τα κρίσιμα ορυκτά της Ουκρανίας. Ωστόσο, τίποτα δεν φαίνεται να αποδίδει, αναφέρει σε άrθρο γνώμης, το Politico.
Αντιθέτως, ο Τραμπ και ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν φαίνεται να ετοιμάζονται να επαναφέρουν την ισχυρή τους φιλία και φαίνονται να συντάσσονται για να στοχοποιήσουν προσωπικά τον Ζελένσκι.
Μετά τις συνομιλίες στα μέσα της εβδομάδας μεταξύ υψηλόβαθμων αντιπροσωπειών των ΗΠΑ και της Ρωσίας στη Σαουδική Αραβία, η επακόλουθη πρόταση του Τραμπ για εκλογές στην Ουκρανία πριν από οποιαδήποτε ειρηνική συμφωνία και η απόδοση ευθυνών στον Ζελένσκι για τον πόλεμο, το κλίμα στο Κίεβο επιδεινώθηκε.
Οι συνομιλίες στη Σαουδική Αραβία θεωρούνται ως η αρχή μιας σημαντικής επαναφοράς στις σχέσεις ΗΠΑ-Ρωσίας, με τις αντιπροσωπείες — υπό την ηγεσία του Υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο και του Ρώσου ομολόγου του, Σεργκέι Λαβρόφ — να συμφωνούν για την αποκατάσταση του προσωπικού στις πρεσβείες στη Μόσχα και στην Ουάσινγκτον, καθώς και για την έναρξη γεωπολιτικών και οικονομικών διαπραγματεύσεων. Οι Ουκρανοί ηγέτες, λοιπόν, ανησυχούν ολοένα και περισσότερο για το ποια στρατηγική πρέπει να ακολουθήσουν με τον Τραμπ, προκειμένου να αποφύγουν μια κακή ειρηνευτική συμφωνία.
Η κατάσταση έχει επιδεινωθεί από τα σχόλια του Τραμπ την Τρίτη, όταν δήλωσε: «Έχουμε μια κατάσταση όπου δεν έχουμε εκλογές στην Ουκρανία, όπου έχουμε ουσιαστικά στρατιωτικό νόμο στην Ουκρανία, όπου ο ηγέτης στην Ουκρανία, το λέω με λύπη, αλλά είναι με μόνο 4% ποσοστό έγκρισης.»
Τα σχόλια του Τραμπ προκάλεσαν προφανώς την προσωπική αντίδραση του Ζελένσκι, ωθώντας τον να αντεπιτεθεί, καθώς η εχθρότητα μεταξύ τους εντείνεται. «Με κάθε σεβασμό στον Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ ως ηγέτη… ζει σε έναν κόσμο παραπληροφόρησης» δήλωσε, προσθέτοντας ότι μια πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι το 58% των Ουκρανών παραμένουν σίγουροι για την ηγεσία του.
Αλλά πέρα από την προσωπική δυσαρέσκεια, τα σχόλια του Τραμπ ενισχύουν τις ανησυχίες του Κιέβου ότι — αφού έχει ήδη αποκλείσει την πιθανότητα ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ και έχει παραχωρήσει ότι η χώρα θα πρέπει να αποδεχθεί την απώλεια εδάφους που καταλαμβάνεται από τη Ρωσία — είναι έτοιμος να δώσει στον Πούτιν το μεγαλύτερο μέρος όσων θέλει. Ο Αμερικανός ηγέτης έχει ήδη κλιμακώσει τον πόλεμο ακόμα περισσότερο, αποκαώντας τον Ζελένσκι «δικτάτορα» σε ανάρτησή του.
«Ο Τραμπ και ο Πούτιν θέλουν τον Ζελένσκι έξω — η συνεργασία τους είναι ανησυχητική», δήλωσε πρώην Ουκρανός υπουργός στο POLITICO, ο οποίος ζήτησε να παραμείνει ανώνυμος για να μιλήσει ελεύθερα. «Και γνωρίζοντας ότι τον θέλουν εκτός, ο Ζελένσκι θα κάνει τα πάντα για να κρατηθεί στην εξουσία, κάτι που θα επιδεινώσει περαιτέρω τη διπλωματική θέση της Ουκρανίας».
Η Μόσχα πιθανώς να ελπίζει ότι αυτό θα συμβεί, επιθυμώντας να δει τη διαίρεση μεταξύ του Τραμπ και της Ουκρανίας να διευρύνεται στο σημείο που δεν θα μπορεί να γεφυρωθεί.
Πριν από αυτήν την εβδομάδα, οι Ουκρανοί ηγέτες έδιναν στον Τραμπ το πλεονέκτημα της αμφοβολίας και προσπαθούσαν να τον δουν ως σύμμαχο — αν και δύσκολο — με τον οποίο θα μπορούσαν να συνεργαστούν για να αποκτήσουν διπλωματικό πλεονέκτημα έναντι της Μόσχας.
Ο Ζελένσκι και οι ανώτεροι βοηθοί του δοκίμασαν μια σειρά από τακτικές για να εξασφαλίσουν ότι αυτό θα συμβεί — αρχικά κολακεύοντας και εξευμενίζοντας τον ευέξαπτο και απρόβλεπτο ηγέτη των ΗΠΑ, και υποδεικνύοντας ότι αυτός θα μπορούσε να πετύχει μια εξαιρετική συμφωνία. Επίσης, ήλπιζαν να απευθυνθούν στα συναλλακτικά του ένστικτα με την προσφορά να μοιραστούν τον κρίσιμο ορυκτό πλούτο της Ουκρανίας, αλλά απέτυχαν να ικανοποιήσουν την απληστία του Τραμπ.
Εν τω μεταξύ, βασίζονταν στην ελπίδα ότι ο ανυποχώρητος Πούτιν θα υπερπαίξει το γεωπολιτικό του χέρι, αρνούμενος να κινηθεί σε οποιαδήποτε κατεύθυνση και προκαλώντας τον Τραμπ να χάσει την υπομονή του με τον κύριο «Όχι».
Έτσι, με όλα αυτά υπόψη, οι Ουκρανοί ηγέτες ήταν προσεκτικοί να μην προκαλέσουν τον Τραμπ και να αποφύγουν να φανεί ότι θέτουν οποιαδήποτε εμπόδια στη διαδικασία της ειρήνης. Η υπόθεσή τους ήταν ότι ο Τραμπ θα μάθαινε τελικά πόσο ανένδοτος είναι ο Πούτιν — και πόσο διπλωματικά αθετεί τις συμφωνίες.
Μετά από μια συνάντηση τον Δεκέμβριο μεταξύ του Αμερικανού απεσταλμένου Κιθ Κέλογκ, του Σύμβουλου Εθνικής Ασφαλείας του Τραμπ Μάικ Γουόλτς και του ισχυρού Αρχηγού του Επιτελείου του Ζελένσκι, Αντρίι Γιερμάκ, ήταν σίγουροι. Σύμφωνα με έναν κορυφαίο Ρεπουμπλικάνο λομπίστα που συμβουλεύει τις Ουκρανικές υπηρεσίες και ζήτησε να παραμείνει ανώνυμος, οι Αμερικανοί διαβεβαίωσαν τον Γιερμάκ ότι δεν θα εγκαταλείψουν την Ουκρανία και ότι ο Τραμπ σκοπεύει να χρησιμοποιήσει τη δύναμη των ΗΠΑ για να πετύχει μια καλή συμφωνία με τη Μόσχα.
Και όταν, προς ανακούφιση της Ουκρανίας, ο Τραμπ άρχισε να απειλεί τη Μόσχα με την προοπτική οικονομικού πολέμου στα τέλη του περασμένου μήνα, όλα φαίνονταν να πηγαίνουν σύμφωνα με το σχέδιο. «Μπορούμε να το κάνουμε με τον εύκολο ή τον δύσκολο τρόπο — και ο εύκολος τρόπος είναι πάντα καλύτερος», προειδοποίησε ο Τραμπ σε ένα μήνυμα που απευθυνόταν απευθείας στον Πούτιν στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης Truth Social.
Αλλά τώρα η εμπιστοσύνη έχει καταρρεύσει, και η ανησυχία στην Ουκρανία αυξάνεται, ότι ο Τραμπ ενδέχεται να συνάψει συμφωνία με τον Πούτιν — ότι όλη αυτή η συζήτηση για διαπραγμάτευση μιας ειρηνικής συμφωνίας με βάση τη δυτική και την ουκρανική δύναμη δεν είναι καθόλου η πορεία που θα ακολουθήσει η διαπραγμάτευση, και ότι ο Τραμπ θα επιτύχει μια άθλια συμφωνία που θα υπονομεύσει την ανεξαρτησία και την κυριαρχία τους, αφήνοντάς τους ευάλωτους στη Μόσχα. Η αποχώρηση του Κέλογκ από τις συνομιλίες στη Σαουδική Αραβία μόνο αύξησε την ανησυχία τους.
«Για τους Ουκρανούς, υπάρχει πάρα πολλή αβεβαιότητα τώρα», δήλωσε ένας Αμερικανός σύμβουλος του Κιέβου στο POLITICO υπό την προϋπόθεση ανωνυμίας. Δεν είναι σίγουροι ποιο θα πρέπει να είναι το μήνυμά τους, εξήγησε.
Η αμφισβήτηση από τον Τραμπ της πολιτικής νομιμότητας του Ζελένσκι θεωρείται όχι μόνο προσβλητική, αλλά και ότι παίζει ακριβώς το παιχνίδι που θέλει ο Πούτιν εδώ και καιρό — την απομάκρυνση του ηγέτη της Ουκρανίας, ακόμη και με δολοφονία αν χρειαστεί. Ο Πούτιν και οι ανώτεροι συνεργάτες του έχουν προσπαθήσει επανειλημμένα να αμφισβητήσουν την προεδρία του Ζελένσκι μετά την παραμονή του στην εξουσία πέρα από την προγραμματισμένη λήξη της θητείας του τον Μάιο του περασμένου έτους, λόγω στρατιωτικού νόμου.
Η επιμονή του Τραμπ ότι το αίτημά του για εκλογές δεν είναι «ρώσικο», αλλά κάτι «που προέρχεται από εμένα», θεωρείται τουλάχιστον αφελής, και το χειρότερο, ένδειξη ότι είναι έτοιμος να συνεργαστεί με τον Πούτιν για να στοχοποιήσει τον Ζελένσκι. Για ηγεσία της Ουκρανίας — και ακόμη και για μερικούς από τους εσωτερικούς πολιτικούς αντιπάλους του Ζελένσκι, οι οποίοι έχουν αντιταχθεί στον προσωπικό και, κατά κάποιους, αυταρχικό τρόπο διακυβέρνησής του — οι εκλογές αυτήν τη στιγμή, υπό τις τρέχουσες ασταθείς συνθήκες, θα μπορούσαν μόνο να προκαλέσουν πολιτική αναταραχή και να διαβρώσουν την αποφασιστικότητα της χώρας τους. Η προπαγανδιστική μηχανή του Κρεμλίνου θα ξεκινούσε μια εκστρατεία για να προκαλέσει όσο το δυνατόν περισσότερα προβλήματα.
Νωρίτερα πέρυσι, όταν ο Τραμπ ξεκίνησε την εκστρατεία επανεκλογής του, οι σύμβουλοι του Ουκρανού ηγέτη είχαν μεγάλη πίστη στις ικανότητές του να πείθει, εάν ο Τραμπ επιστρέψει στο αξίωμα. Ανέγνωσαν ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ μπορεί να διατηρούσε μια πικρία κατά του Ζελένσκι επειδή δεν συμμορφώθηκε με το αίτημά του να ανακοινώσει έρευνα για τις επιχειρηματικές συναλλαγές στην Ουκρανία του γιου του πρώην προέδρου των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, Χάντερ, κατά τη διάρκεια της πρώτης του θητείας. Αλλά πίστευαν ότι το ταλέντο του Ζελένσκι στην πειθώ θα αραιώσει κάθε κακή χημεία.
Είτε πρόκειται για την επανεμφάνιση αυτής της κακής χημείας είτε απλά για την προθυμία του Τραμπ να δει τα πράγματα από την ισχυροποίηση του Πούτιν, όλα όσα γνωρίζουν οι Ουκρανοί είναι ότι οι ελπίδες τους καταρρέουν γρήγορα — και για αυτό καταβάλλουν προσπάθειες να στηριχτούν στην Ευρώπη ως ενδεχόμενο αντίβαρο. Στη Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου την περασμένη εβδομάδα, ο Ζελένσκι έκανε μια ισχυρή έκκληση απευθείας στους Ευρωπαίους.
Ωστόσο, μέχρι στιγμής, ακόμη και μια συμμαχία προθύμων μεταξύ τους αποδεικνύεται λιγότερο από πρόθυμη.
Πηγή: politico.com