Ισχυρότατες πιέσεις ασκεί ο Λευκός Οίκος στο Κίεβο για την αποδοχή του σχεδίου εκεχειρίας που εκπόνησε η ομάδα του προέδρου Ντοναλντ Τραμπ και το οποίο βλέπει με καλό μάτι η Μόσχα καθώς είναι εξαιρετικά θετικό για τις επεκτατικές της φιλοδοξίες ενώ της παραχωρεί την αναγνώριση της κατοχής στην Κριμαία . Αντιθέτως ο πρόεδρος Ζελνσκι θα πρέπει αποδεχόμενος το σχέδιο Τραμπ εκτός από το να αποδεχθεί η ρωσική κατοχή στις υφιστάμενες γραμμές μετώπου να παραδώσει για πάντα την Κριμαία στην Μόσχα.
Είναι προφανής η ουκρανική αντίδραση στο σχέδιο ενώ ο Ντόναλντ Τραμπ εξαπέλυσε και νέα επίθεση κατά του Βολοντίμιρ Ζελένσκι κατηγορώντας τον ότι με τον σκεπτικισμό του θέτει σε κίνδυνο την επικείμενη, όπως υποστήριξε, ειρηνευτική συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία ενώ ταυτόχρονα αφήνει με σαφήνεια να εννοηθεί ότι οι ΗΠΑ θα ήταν πρόθυμες να αναγνωρίσουν επίσημα την κατάληψη της Κριμαίας από τη Ρωσία στο πλαίσιο οποιασδήποτε συμφωνία.
Ο Αμερικανός πρόεδρος υποστήριξε ότι μια συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου – που σε μεγάλο βαθμό διαπραγματεύεται η Ουάσινγκτον με τη Μόσχα – ήταν κοντά, ενώ ο αντιπρόεδρος, Τζει Ντι Βανς , δήλωσε ευθαρσώς ότι η συμφωνία περιλαμβάνει μια πρόταση για το πάγωμα της σύγκρουσης περίπου κατά μήκος των σημερινών γραμμών του μετώπου. Αυτό σημαίνει ότι ο Ντόναλντ Τραμπ είναι έτοιμος όχι μόνο προφέρει την Κριμαία στην Ρωσία αλλά νομιμοποιεί και ενισχύει τις εδαφικές φιλοδοξίες της Μόσχας έναντι της Ουκρανίας σε βαθος χρόνου.
Δεν ήταν σαφές πώς η Ουκρανία και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί της, οι οποίοι συνεδρίαζαν στο Λονδίνο την Τετάρτη, θα αντιδρούσαν σε ένα σχέδιο που κατασκευάστηκε σε μεγάλο βαθμό ερήμην τους. Ο Ζελένσκι αντέδρασε προτείνοντας μια απλή κατάπαυση του πυρός χωρίς όρους και για τις δύο πλευρές, αν και αυτό δεν κέρδισε αμέσως έδαφος από τις ΗΠΑ. Ωστόσο μετά από μία ημέρα εικασιών και αποκαλύψεων για τους όρους της ειρηνευτικής πρότασης, ο Τραμπ επιτέθηκε στον Ουκρανό ομόλογό του επειδή παραπονέθηκε ότι το Κίεβο δεν ήταν πρόθυμο να παραχωρήσει την Κριμαία στη Ρωσία – την πιο αμφιλεγόμενη πτυχή της προσωρινής συμφωνίας που έχει διαρρεύσει μέχρι στιγμής.
Ο Αμερικανός πρόεδρος έγραψε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι «η Κριμαία χάθηκε πριν από χρόνια» το 2014, όταν πρόεδρος ήταν ο Μπαράκ Ομπάμα, και ο έλεγχός της «δεν αποτελεί καν θέμα συζήτησης», μια προφανής αναφορά στο γεγονός ότι η Ουκρανία δεν μπόρεσε να την ανακαταλάβει στον τριετή πόλεμο που πυροδότησε η πλήρης εισβολή της Ρωσίας στη χώρα τον Φεβρουάριο του 2022.
Οι αναφορές ότι η Ουάσιγκτον θα ήταν πρόθυμη να αναγνωρίσει την Κριμαία υπό ρωσικό έλεγχο κυκλοφορούν εδώ και μερικές ημέρες. Αυτό ώθησε τον Ζελένσκι να δηλώσει την Τρίτη ότι «η Ουκρανία δεν θα αναγνωρίσει την κατοχή της Κριμαίας», υποστηρίζοντας ότι κάτι τέτοιο θα ήταν ασυμβίβαστο με το σύνταγμα της χώρας.
Εν τω μεταξύ ο Στιβ Γουίτκοφ – απεσταλμένος του Ντόναλντ Τραμπ – έφθασε για την τέταρτη κατά σειρά επίσκεψή του στη Ρωσία φέτος, μια έντονη χειρονομία που λέει τόσα πολλά για το ποιον συναντάει όσο και για το ποιον δεν συναντάει. Το 68χρονο στέλεχος του κτηματομεσιτικού τομέα, που δεν διαθέτει επίσημα διπλωματικά διαπιστευτήρια, αναμενόταν στο Λονδίνο την Τετάρτη για συνομιλίες με το Κίεβο και Ευρωπαίους συμμάχους. Όμως, σε μια δραματική ανατροπή των γεγονότων, ο Γουίτκοφ, μαζί με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, ακύρωσαν αιφνίδια το ταξίδι στην βρετανική πρωτεύουσα – υπογραμμίζοντας τις αυξανόμενες εντάσεις μεταξύ του στενού κύκλου του Τραμπ και της Ουκρανίας και της Ευρώπης. Οι δύο Αμερικανοί αξιωματούχοι φέρονται να ήταν έξαλλοι με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, αφού η Ουκρανία αντιτάχθηκε σε πρόταση της κυβέρνησης Τραμπ να αναγνωρίσει την παράνομη προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία το 2014.
Για τη Μόσχα η ακύρωση των χθεσινών συνομιλιών στο Λονδίνο σηματοδότησε την τελευταία νίκη στις προσπάθειές της να φέρει τις ΗΠΑ πιο κοντά στο πλευρό της. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Τραμπ εξαπέλυσε την ίδια ημέρα , την Τετάρτη, νέα επίθεση του κατά του Ζελένσκι, επιρρίπτοντας την αποκλειστική ευθύνη για την έλλειψη προόδου στον Ουκρανό πρόεδρο. Σε ανάρτησή του στην ιστοσελίδα Truth Social, ο Τραμπ αναφέρθηκε στον Ουκρανό πρόεδρο ως «τον άνθρωπο που δεν έχει »κανένα χαρτί να παίξει«» και υποστήριξε ότι η Ουκρανία βρίσκεται αντιμέτωπη με μια σκληρή επιλογή. «Η κατάσταση για την Ουκρανία είναι τρομερή – Μπορεί να έχει Ειρήνη ή, μπορεί να πολεμήσει για άλλα τρία χρόνια πριν χάσει ολόκληρη τη χώρα».
Οι παρεμβάσεις Τραμπ ενισχύουν την προσπάθεια του Βλαντίμιρ Πούτιν, πλαισιωμένου από έμπιστους βοηθούς με διπλωματική εμπειρία δεκαετιών, να παρουσιάσει τη Ρωσία ως το λογικό μέρος στις διαπραγματεύσεις με τον Τραμπ και πρόθυμο να συμμετάσχει σε συνομιλίες, ενώ παρουσίασε την Ουκρανία και τους Ευρωπαίους συμμάχους της ως αυτούς που στέκονται εμπόδιο στην ειρήνη.
Μια πηγή που γνωρίζει τις σκέψεις της Μόσχας επιβεβαίωσε στον Guardian ότι ο Πούτιν είχε θέσει την πρόταση κατά τη διάρκεια πρόσφατων συνομιλιών με τον Γουίτκοφ. Ωστόσο, η πηγή προειδοποίησε επίσης ότι η προσφορά θα μπορούσε να είναι ένας στρατηγικός ελιγμός για να παρασύρει τον Τραμπ να αποδεχθεί ευρύτερους ρωσικούς όρους.
Υποδείξεις για το ποιες θα μπορούσαν να είναι ορισμένες από αυτές τις απαιτήσεις άρχισαν να εμφανίζονται σχεδόν αμέσως. Όπως και στους προηγούμενους γύρους διαπραγματεύσεων, η Μόσχα φάνηκε να μαλακώνει τη στάση της μόνο και μόνο για να ακολουθήσει μια σειρά νέων επιφυλάξεων. Μιλώντας σε δημοσιογράφους την Τετάρτη, ο Ντμίτρι Πεσκόφ, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, επανέλαβε την αντίθεση της Ρωσίας στην παρουσία ευρωπαϊκών ειρηνευτικών δυνάμεων στην Ουκρανία – ένα μοντέλο που το Κίεβο θεωρεί ως την καλύτερη εναλλακτική λύση στην ένταξη στο ΝΑΤΟ για την προστασία του από μια νέα ρωσική επίθεση. Η Βαλεντίνα Ματβιγιένκο, η πρόεδρος του ρωσικού ομοσπονδιακού συμβουλίου, της άνω βουλής του ρωσικού κοινοβουλίου, ήταν ακόμη πιο άμεση: Η Ρωσία δεν θα συμμετάσχει ποτέ σε διαπραγματεύσεις που περιλαμβάνουν την ιδέα της ανάπτυξης ευρωπαϊκών δυνάμεων στο ουκρανικό έδαφος.
Η Ζαχάροβα κατά Ζελένσκι και Ευρώπης
Η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Ρωσίας Μαρία Ζαχάροβα κατηγόρησε σήμερα τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι ότι αρνείται να κάνει υποχωρήσεις στις ειρηνευτικές συνομιλίες με στόχο τον τερματισμό του πολέμου και ότι είναι ανοικτός σε μια εκεχειρία μόνο με τους δικούς του όρους.
Η Ζαχάροβα δήλωσε στη διάρκεια της εβδομαδιαίας ενημέρωσης των δημοσιογράφων ότι καθίσταται ολοένα και πιο ξεκάθαρο ότι ο Ζελένσκι δεν έχει την ικανότητα να διαπραγματευθεί μια συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου.
Παράλληλα η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών εκτίμησε ότι η απόφαση ευρωπαϊκών χωρών να συνεχίσουν να παρέχουν όπλα στο Κίεβο ενθαρρύνει τον Ζελένσκι να συνεχίσει τον πόλεμο, ανεξαρτήτως των απωλειών που υφίσταται ο ουκρανικός στρατός.
Η στάση αυτή δείχνει ότι κάποιες ευρωπαϊκές χώρες φοβούνται το ενδεχόμενο μιας ρωσικής νίκης, τόνισε η Ζαχάροβα.
Η αντίδραση της Μόσχας έρχεται έπειτα από τη νέα επίθεση που εξαπέλυσε χθες Τετάρτη ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ εναντίον του Ζελένσκι, τον οποίο κατηγόρησε για «εμπρηστικές» δηλώσεις αναφορικά με την Κριμαία, την ώρα που, σύμφωνα με τον ίδιο, μια συμφωνία με τη Ρωσία για τον τερματισμό του πολέμου βρίσκεται «πολύ κοντά».
Ολονύχτιες επιθέσεις της Μόσχας
Το βράδυ της ίδιας ημέρας η Μόσχα εξαπέλυσε επίθεση με 215 πυραύλους και drones εναντίον του Κιέβου προκαλώντας τον θάνατο τουλάχιστον 9 ανθρώπων και τον τραυματισμό περισσότερων από 70. Κτίρια έχουν καταστραφεί και άνθρωποι έχουν θαφτεί στα ερείπια, ανακοίνωσε σήμερα η υπηρεσία αντιμετώπισης εκτάκτων καταστάσεων της Ουκρανίας ενώ μεταξύ των τραυματιών είναι και έξι παιδιά. Η επίθεση προκάλεσε πυρκαγιές σε χώρους στάθμευσης, κυβερνητικά κτίρια, ενώ μεταλλικά θραύσματα έχουν προκαλέσει ζημιές σε οχήματα. Στο Χάρκοβο, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ουκρανία, σημειώθηκαν τη νύκτα δύο διαδοχικές ρωσικές επιθέσεις με πυραύλους, με αποτέλεσμα να τραυματιστούν δύο άνθρωποι και να σπάσουν τζάμια, σύμφωνα με τον δήμαρχο Ίχορ Τερέχοφ. Ζημιές σημειώθηκαν και στην επαρχία Ζιτομίρ, δυτικά του Κιέβου, όπου οι ρωσικές δυνάμεις εξαπέλυσαν πλήγμα εναντίον ομάδας διασωστών που προσπαθούσε να κατασβέσει μία πυρκαγιά, με αποτέλεσμα να τραυματιστεί ένα μέλος της.
Νέες πυρηνικές απειλές από τη Μόσχα
Ακόμη και το θέμα της πυρηνικής επίθεσης επανάφερε ο Σεργκέι Σοϊγκού με δηλώσεις του λέγοντας ότι η Ρωσία διατηρεί το δικαίωμα να χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα στην περίπτωση που βρεθεί αντιμέτωπη με επίθεση από χώρες της Δύσης. Τα σχόλια του Σοϊγκού έγιναν ενώ ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ και ο αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς προειδοποίησαν ότι η Ουάσιγκτον μπορεί να εγκαταλείψει τις προσπάθειες για διαπραγμάτευση μιας ειρηνευτικής διευθέτησης στην Ουκρανία εάν δεν υπάρξει σύντομα πρόοδος για μια συμφωνία.
Ο Σοϊγκού, που για πάνω από μια δεκαετία ήταν υπουργός Άμυνας της Ρωσίας έως ότου μετακινήθηκε στη θέση του επικεφαλής του πανίσχυρου συμβουλίου ασφαλείας σε κυβερνητικό ανασχηματισμό που έγινε πέρυσι, επικαλέστηκε τις αλλαγές στο πυρηνικό δόγμα της Μόσχας που ενέκρινε ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν πέρυσι τον Νοέμβριο.
Με βάση τους νέους όρους, η Ρωσία θα μπορούσε να εξετάσει την περίπτωση ενός πυρηνικού πλήγματος ως απάντηση σε μια συμβατική επίθεση κατά της Ρωσίας ή της Λευκορωσίας, που είναι σύμμαχός της, που «δημιουργεί κρίσιμη σημασίας απειλή στην κυριαρχία και (ή) στην εδαφική τους ακεραιότητα».
«…στην περίπτωση που ξένα κράτη προχωρήσουν σε μη φιλικές ενέργειες που θέτουν απειλή στην κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ρωσικής Ομοσπονδίας, η χώρα μας θεωρεί ότι είναι νόμιμο να χρησιμοποιήσει συμμετρικά και ασύμμετρα μέτρα που είναι απαραίτητα για την καταστολή νέων ενεργειών και την αποτροπή της επανάληψή τους», δήλωσε ο Σοϊγκού.
ΤΦ Ρωσία διατηρεί το δικαίωμα να χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα στην περίπτωση που βρεθεί αντιμέτωπη με επίθεση από χώρες της Δύσης, δήλωσε σήμερα ο Σεργκέι Σοϊγκού, ο ανώτατος αξιωματούχος ασφαλείας της Μόσχας, σε συνέντευξή του στο κρατικό πρακτορείο ειδήσεων TASS.
Εσπευσμένη επιστροφή του Ζελένσκι στο Κίεβο
Από την πλευρά του ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι ανακοίνωσε σήμερα ότι συντομεύει την επίσκεψή του στη Νότια Αφρική και επιστρέφει στην Ουκρανία μετά τα ρωσικά πλήγματα εναντίον του Κιέβου που κόστισαν τη ζωή σε τουλάχιστον εννέα ανθρώπους.”Ακυρώνω μέρος του προγράμματος αυτής της επίσκεψης και θα επιστρέψω αμέσως στην Ουκρανία μετά τη συνάντησή μου με τον Νοτιοαφρικανό πρόεδρο” Σίριλ Ραμαφόζα, επεσήμανε ο Ζελένσκι στο Χ.
Παράλληλα ο Ζελένσκι κατήγγειλε τους ρωσικούς βομβαρδισμούς εναντίον της Ουκρανίας, που προκάλεσαν τον θάνατο τουλάχιστον 9 ανθρώπων στο Κίεβο, ζητώντας να “σταματήσουν αμέσως”.
“Εδώ και 44 ημέρες η Ουκρανία έχει δεχθεί πλήρη εκεχειρία και αναστολή των πληγμάτων (…) Εδώ και 44 ημέρες η Ρωσία συνεχίζει να σκοτώνει τον λαό μας”, κατήγγειλε στο Χ, προσθέτοντας ότι “τα πλήγματα πρέπει να σταματήσουν αμέσως και χωρίς όρους”.
Ο Ουκρανός πρόεδρος προσγειώθηκε νωρίτερα σήμερα στη Νότια Αφρική όπου ήταν προγραμματισμένο να συναντηθεί με τον ομόλογό του Ραμαφόζα καθώς και άλλους πολιτικούς και εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών με θέμα τις προσπάθειες για τον τερματισμό του πολέμου στη χώρα του.
“Είναι κρίσιμο να φέρουμε πιο κοντά μια δίκαιη ειρήνη”, είχε σχολιάσει μέσω του Χ πριν την άφιξή του στη Νότια Αφρική.
Η Νότια Αφρική, που έχει καλές σχέσεις με τη Ρωσία, έχει διατηρήσει ουδέτερη στάση στον πόλεμο που ξέσπασε το 2022.
“Η επίσκεψη προσφέρει στη Νότια Αφρική και την Ουκρανία την ευκαιρία να συζητήσουν τις διμερείς τους σχέσεις (…) επίσης θα εξεταστούν περιοχές συνεργασίας με στόχο την ενίσχυση των προσπαθειών να επιτευχθεί ειρήνη που θα διαρκέσει”, ανέφερε σε ανακοίνωσή του το γραφείο του Ραμαφόζα.
Ο Νοτιοαφρικανός πρόεδρος είχε τη Δευτέρα τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ρώσο ομόλογό του Βλαντίμιρ Πούτιν και δήλωσε στο Χ ότι οι δύο ηγέτες επαναβεβαίωσαν “τις ισχυρές διμερείς σχέσεις” και τη δέσμευσή τους να συνεργαστούν προς μιας ειρηνική επίλυση του πολέμου.
Η αμηχανία της Ευρώπης
Σύμφωνα με τις πληροφορίες των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων η Ρωσία απαιτεί από την Ουκρανία να παραδώσει το σύνολο τεσσάρων ανατολικών και νότιων περιοχών που οι δυνάμεις της κατέχουν μόνο εν μέρει. Αυτό θα περιελάμβανε την παραχώρηση από το Κίεβο της Χερσώνας, την οποία οι δυνάμεις της ανακατέλαβαν τον Νοέμβριο του 2022, και της πόλης Ζαπορίζια, προτάσεις που η Ουκρανία δεν θα μπορούσε να αποδεχθεί
Στο Λονδίνο είχαν την ελπίδα ότι ο Μάρκο Ρούμπιο, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, θα παρευρισκόταν στις συνομιλίες που είχαν προγραμματισθεί για χθες και για το λογο αυτο αιφνιδιάσθηκαν από τις ακυρώσεις και την υποβάθμιση των συνομιλιών για την Ουκρανία σε συζήτηση συμβούλων στην οποία πήραν μέρος αξιωματούχοι από τις ΗΠΑ, την Ουκρανία, την Βρετανία, την Γαλλία και την Γερμανία. Η υποβάθμιση του επιπέδου των διαπραγματεύσεων δεν αφήνει κανένα περιθώριο για θετική έκβαση σύντομα.
Στόχος του δεύτερου γύρου των συνομιλιών στο Λονδίνο ήταν η διαμόρφωση κοινής ουκρανικής, ευρωπαϊκής, αμερικανικής θέσης στην ειρηνευτική διαδικασία ή, διαφορετικά, η προσέγγιση της θέσης της Ουάσιγκτον στην ευρωπαϊκή-ουκρανική θέση, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές. Όμως, ορισμένες από τις προτάσεις της Ουάσιγκτον ήταν απαράδεκτες για τις ευρωπαϊκές χώρες όπως και για το Κίεβο.
Αν και ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι το πλαίσιο που παρουσίασε στις συνομιλίες του Παρισιού συνάντησε θετική ανταπόκριση, ευρωπαϊκές πηγές εξήγησαν ότι η αναγνώριση της παράνομης προσάρτησης της Κριμαίας από την Ρωσία, που περιλαμβάνεται στις προτάσεις της Ουάσιγκτον, δεν γίνεται αποδεκτή από την ουκρανική και την ευρωπαϊκή πλευρά. Η Ευρώπη είναι επίσης κατηγορηματικά αντίθετη στην προοπτική άρσης των διεθνών κυρώσεων κατά της Ρωσίας πριν ακόμη την ολοκλήρωση των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων, κατεύθυνση προς την οποία ασκεί πιέσεις η Μόσχα.
Οι συναντήσεις στο Λονδίνο αναμένονταν εν μέσω ευρωπαϊκού σκεπτικισμού ότι ο Ρώσος ηγέτης είναι σοβαρά διατεθειμένος να τερματίσει τον πόλεμο, που ενισχύθηκε από τα γεγονότα του Σαββατοκύριακου του Πάσχα, όταν η Ουκρανία ανέφερε χιλιάδες παραβιάσεις της σύντομης εκεχειρίας που ανακοίνωσε ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν. Ο Τζον Χίλι, ο Βρετανός υπουργός Άμυνας, δήλωσε ότι το Ηνωμένο Βασίλειο συμφωνεί με την Ουκρανία ότι οι δημόσιες υποσχέσεις του Ρώσου ηγέτη δεν επιβεβαιώνονται από τη στρατιωτική πραγματικότητα.
«Παρά την υπόσχεση του προέδρου Πούτιν για 30ωρη παύση των μαχών, μπορώ να επιβεβαιώσω ότι η Υπηρεσία Πληροφοριών Άμυνας [μια μονάδα του Υπουργείου Άμυνας] διαπίστωσε, και παραθέτω, «καμία ένδειξη ότι δεν παρατηρήθηκε κατάπαυση του πυρός στην πρώτη γραμμή του μετώπου κατά την περίοδο του Πάσχα»», δήλωσε στους βουλευτές.
Πηγή: theguardian
