Το παγκόσμιο “αντίο” στο Πάπα Φραγκίσκο και η κηδεία του άνοιξε την διαδικασία για την εκλογή του νέου προκαθήμενου  της καθολικής εκκλησίας , η οποία αριθμεί περίπου 1,4 δισεκατομμύρια πιστούς σε όλο τον κόσμο, με πρώτη φάση τη μεταβατική περίοδο του Papal Interregnum (Παπική Μεσοβασιλεία) που μεσολαβεί από τον θάνατο του Πάπα μέχρι την εκλογή του διαδόχου του. Σήμερα το κονκλάβιο των καρδιναλίων αναμένεται να αποφασίσει την ακριβή ημερομηνία της έναρξης του τελετουργικού για την εκλογή του νέου Πάπα. 

Στην πραγματικότητα η διαδικασία εκλογής νέου Ποντίφικα κατά τη διάρκεια της περιόδου Sede Vacante ή κενής καρέκλας ξεκινά πριν από την εξόδιο ακολουθία του τελευταίου και με το σφράγισμα του παπικού διαμερίσματος στο Αποστολικό Παλάτι με κόκκινη κορδέλα και κερί, σηματοδοτώντας τόσο την έναρξη της περιόδου εθνικού πένθους όσο και τη μετάβαση με ταχείς ρυθμούς στην επόμενη φάση.

Το τελετουργικό της εκλογής του διαδόχου του στέκει αναλλοίωτο στους αιώνες, ανεξάρτητο από εξωτερικούς παράγοντες και προσηλωμένο στο αυστηρό τυπικό που θέλει τους καρδινάλιους έγκλειστους στην Καπέλα Σιστίνα μέχρι να αναδυθεί λευκός καπνός από την καμινάδα του παρεκκλησιού, σημαίνοντας την ανάδειξη του νέου Ποντίφικα.

Πρόκειται για μια σκληρή μάχη νομής της παπικής εξουσίας όπου η ίντριγκα και οι διαπραγματεύσεις έχουν το πρώτο ρόλο, όχι μόνο γιατί οι καρδινάλιοι μετέχουν σε αυτό πλήρως απομονωμένοι από το υπόλοιπο περιβάλλον τους, αλλά κυρίως γιατί σε συνθήκες πλήρους εγκλεισμού και απομόνωσης οι ανώτεροι ιεράρχες της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας δεν καλούνται να επιλέξουν μόνο το κατάλληλο πρόσωπο για την εκπροσώπηση της Αγίας Εδρας, αλλά τον θρησκευτικό ηγέτη που θα μπορεί να ανταποκριθεί στις σύγχρονες πολλαπλές προκλήσεις, από την κλιματική αλλαγή μέχρι υποθέσεις σεξουαλικής κακοποίησης στους κόλπους της Καθολικής Εκκλησίας.

Την ημέρα  που θα  αποφασισθεί οι 135 καρδινάλιοι θα κληθούν να αποφασίσουν με διαδοχικές ψηφοφορίες για την εκλογή του νέου Πάπα. Κλεισμένοι στην Καπέλα Σιστίνα, οι καρδινάλιοι θα πρέπει να αναγράφουν κάθε φορά σε μικρά χαρτάκια το όνομα του Πάπα της επιλογής τους κάτω από τη φράση στα Λατινικά «Eligo in Summum Pontificem» (Εκλέγω ως ανώτατο Ποντίφικα). Στη συνέχεια, κάθε καρδινάλιος θα κατευθύνεται -με σειρά αρχαιότητας- προς την κάλπη για να πραγματοποιηθεί εντέλει η καταμέτρηση των ψήφων, η οποία και γίνεται γνωστή προφορικά στους καρδινάλιους. Μόλις κάποιος από τους υποψήφιους συγκεντρώσει τα 2/3 των ψήφων, οι ψηφοφορίες σταματούν και ακολουθεί η εμφάνισή του στο μπαλκόνι με θέα στην πλατεία του Αγίου Πέτρου ευλογώντας το νέο του ποίμνιο .

Τα ψηφοδέλτια των παπικών εκλογών καίγονται ύστερα από κάθε γύρο ενω χιλιάδες πιστούς να αναμένουν στην πλατεία του Αγίου Πέτρου να βγει λευκός καπνός, σήμα εκλογής του νέου ηγέτη της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Συνήθως απαιτούνται δύο έως τρεις εβδομάδες για να επιλεγεί ένας Πάπας, αξίωμα που θεωρητικά μπορεί να διεκδικήσει οποιοσδήποτε Ρωμαιοκαθολικός άνδρας, αν και ο τελευταίος Ποντίφικας που δεν αποτελούσε μέλος του Κολεγίου των Καρδιναλίων ήταν ο Πάπας Ουρβανός VI το 1379. Ο κοσμήτορας του Κολεγίου των Καρδιναλίων βαρύνεται με το κάλεσμα όλων των συμμετεχόντων στο Κονκλάβιο στη Ρώμη, οι οποίοι, σύμφωνα με τα όσα είχε ορίσει ο Πάπας Ιωάννης-Παύλος Β’, δεν μπορούν να είναι πάνω από 120 καρδινάλιοι και ηλικίας άνω των 80 ετών. Οι στοιχηματικές εταιρίες επιχειρούν να προβλέψουν τον διάδοχο του Πάπα Φραγκίσκου, με την Polymarket να καταγράφει προβάδισμα για τον Ιταλό καρδινάλιο Πιέτρο Παρολίν  ο Ιταλός καρδινάλιος, επικεφαλής διπλωμάτης του Βατικανού, και Νο 2 του Φραγκίσκου με ποσοστό 37%, ενώ ακολουθεί ο Φιλιππινέζος καρδινάλιος Λουίς Τάγκλε με 32%, που αποκαλείται «μικρός Φραγκίσκος» λόγω της ταπεινότητας και του συμπεριληπτικού του ύφους.

Σύμφωνα με το Fortune, έπονται ο Ματέο Τσούπι, αρχιεπίσκοπος της Μπολόνια που υπηρέτησε ως ειδικός απεσταλμένος του εκλιπόντος Πάπα για την ειρήνη στην Ουκρανία, με ποσοστό 10%, και ο Αφρικανός Πίτερ Τέρκσον, ένας από τους πιο επιδραστικούς καρδινάλιους της Μαύρης Ηπείρου επίσης με 10%. Αλλοι υποψήφιοι, όπως οι Ζαν-Μαρκ Αβελίν, Πιερ-Μπατίστα Πιτσαμπάλα και ο συντηρητικός Ρομπέρ Σαρά, συγκεντρώνουν χαμηλότερα ποσοστά, αν και το παγκόσμιο ενδιαφέρον δεν επικεντρώνεται μόνο στα πρόσωπα. Αντίθετα, οι χρήστες θεωρούν ότι ο νέος Ποντίφικας θα προέρχεται από την Ευρώπη σε ποσοστό 61%, από την Ασία σε ποσοστό 22% και από την Αφρική σε ποσοστό 13%, με δεδομένο ότι ο Πάπας Φραγκίσκος υπήρξε ο πρώτος από τη Λατινική Αμερική. Εκτός από το γεωγραφικό κριτήριο, δεν λείπουν και οι προβλέψεις αναφορικά με το φύλο και την καταγωγή του νέου Πάπα, καθώς «Θα είναι μαύρος;», «Θα είναι γκέι;» είναι μερικά από τα ερωτήματα που θέτουν σειρά από στοιχήματα, γνωρίζοντας έντονες αντιδράσεις στα κοινωνικά δίκτυα.

 

Το μεγαλύτερο σε διάρκεια Κονκλάβιο, έλαβε χώρα στα τέλη του δέκατου τρίτου αιώνα. Είχε διάρκεια τριών ετών λόγω έντονων πολιτικών διαμαχών οδηγώντας σε αλλαγή των κανόνων. Χαρακτηριστικό είναι ότι τρεις καρδινάλιοι με δικαίωμα ψήφου πέθαναν κατά τη διάρκεια της διαδικασίας.

Η διαδικασία ψηφοφορίας
Η ψηφοφορία είναι μυστική και εισήχθη το 1621 από τον Γρηγόριο ΙΕ΄ για να προσπαθήσει να αποφύγει την πολιτική διάσταση, αν και το Κονκλάβιο εξακολουθεί και σήμερα να παραμένει εκφραστής αντίπαλων ομάδων καρδιναλίων που επιθυμούν να δουν τον εκλεκτό τους να αναδεικνύεται νικητής.

Κατά τη διάρκεια κάθε ψηφοφορίας, οι καρδινάλιοι γράφουν το όνομα της επιλογής τους. Ιδανικά το κάνουν με παραμορφωμένο γραφικό χαρακτήρα, για να συγκαλύψουν την ταυτότητά τους.

Τα ψηφοδέλτια καίγονται στη συνέχεια σε μια μικρή φωτιά μέσα στην Καπέλα Σιστίνα. Ο μαύρος καπνός που παράγεται από τη φωτιά ενημερώνει στα πλήθη που περιμένουν έξω ότι δεν έχει ακόμη εκλεγεί νέος Πάπας.

Όταν ένας υποψήφιος κερδίσει τελικά τα δύο τρίτα των ψήφων, εκλέγεται Πάπας. Ο Καρδινάλιος Κοσμήτορας καλεί στη συνέχεια τον υποψήφιο μπροστά από το παρεκκλήσι και τον ρωτά αν είναι πρόθυμος να δεχτεί. Εάν η απάντηση είναι ναι, ο νέος Πάπας καλείται να επιλέξει το νέο του παπικό όνομα.

Who could be the next pope and how will they be chosen? | BBC News
Αν και ο Πάπας θεωρείται διάδοχος του Αγίου Πέτρου, κανένας δεν έχει επιλέξει τον Πέτρο για το παπικό του όνομα, εν μέρει για να αποφύγει τις συγκρίσεις με τον ιδρυτή της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας και εν μέρει λόγω μιας αρχαίας προφητείας ότι ένας νέος πάπας που ονομάζεται Πέτρος θα αναλάβει την εξουσία πριν από το τέλος του κόσμου.

Με έναν Πάπα που έχει πλέον εκλεγεί νόμιμα, τα ψηφοδέλτια καίγονται για άλλη μια φορά με ειδική ουσία που τοποθετείται στη φωτιά και μετατρέπει τον καπνό σε λευκό, προκειμένου να γίνει γνωστό ότι έχει εκλεγεί ένας νέος Ποντίφικας.

Τις εβδομάδες που προηγούνται του Κονκλαβίου, οι ράφτες του Βατικανού ξεκινούν να δημιουργούν τρεις παπικές ρόμπες σε μικρό, μεσαίο και μεγάλο. Ο νέος Πάπας οδηγείται στο Δωμάτιο των Δακρύων δίπλα στην Καπέλα Σιστίνα, όπου φοράει τα νέα του λευκά ράσα και τις κόκκινες παντόφλες.

Στη συνέχεια παρουσιάζεται στα πλήθη που έχουν συγκεντρωθεί στο Βατικανό από το κεντρικό μπαλκόνι της Βασιλικής του Αγίου Πέτρου με τα περίφημα λόγια: «Annuntio vobis gaudium magnum: Habemus Papam!» (Σας ανακοινώνω με μεγάλη χαρά ότι έχουμε έναν Πάπα.)

 

Αθήνα 984