ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ 29-06-2022
Την πεποίθηση ότι η αναγνώριση του Κοσόβου από την Ελλάδα θα συμβάλλει στη σταθεροποίηση της περιοχής των Δυτικών Βαλκανίων και θα λειτουργήσει ενισχυτικά ως προς τον σημαντικό ρόλο της χώρας μας στην περιοχή εκφράζει σε αποκλειστική συνέντευξή του στον Αθήνα 9,84 και στην Αλεξάνδρα Βουδούρη, ο αντιπρόεδρος της χώρας, Μπέσνικ Μπισλίμι.
Ο επικεφαλής της διαπραγματευτικής ομάδας του Κοσόβου στον διάλογο με τη Σερβία, επίσης, τονίζει ότι η κυβέρνησή του προτίθεται να κάνει οιονδήποτε συμβιβασμό στη διαπραγμάτευση με το Βελιγράδι, αρκεί να αποβεί επ ωφελεία των πολιτών και να αποφευχθεί οποιοσδήποτε κίνδυνος ή απειλή για την εδαφική κυριαρχία και τη λειτουργικότητα του κράτους. Σε ό,τι αφορά την ευρωπαϊκή προοπτική του Κοσόβου, ως καθ’ ύλην αρμόδιος υπουργός, ο κ. Μπισλίμι εκφράζει αισιοδοξία ότι η Ε.Ε έχει αντιληφθεί ότι η κυβέρνηση του Άλμπιν Κούρτι έχει εκπληρώσει τα προαπαιτούμενα κριτήρια. Θεωρεί, ωστόσο, ότι η Ε.Ε έχει ήδη χάσει την αξιοπιστία της απέναντι στους πολίτες των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων, καθώς δεν προχωρά με αποφασιστικό τρόπο η διαδικασία της διεύρυνσης, ακόμα και τώρα, στη «σκιά» του πολέμου στην Ουκρανία.
Αναλυτικά, η συνέντευξη του αντιπροέδρου του Κοσόβου Μπέσνικ Μπισλίμι στο σταθμό της πόλης:
Α.ΒΟΥΔΟΥΡΗ: Το Κόσοβο προτίθεται να καταθέσει αίτηση για τη χορήγηση καθεστώτος υποψήφιας χώρας της Ε.Ε έως το τέλος του χρόνου. Ποιες είναι οι προσδοκίες σας με δεδομένο ότι η διεύρυνση σε ό,τι αφορά τη περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων, δεν προχωρά;
Μ.ΜΠΙΣΛΙΜΙ: «Το Κόσοβο είναι η μόνη χώρα, που δεν έχει ακόμα καταθέσει αίτηση ως υποψήφιο κράτος – μέλος της Ε.Ε. Δεν θεωρούμε τη κίνηση αυτή ένδειξη ότι η διαδικασία της διεύρυνσης θα πρέπει να επιταχυνθεί, γιατί άλλωστε αυτή η διαδικασία – ως έχει σήμερα- βασίζεται σε αξιοκρατικά κριτήρια. Επομένως, αντιμετωπίζουμε αυτή τη διαδικασία ως μια μορφή εκπλήρωσης κάποιων κριτηρίων. Εάν τα πετύχουμε θα έχουμε και την απόδοση του καθεστώτος υποψήφιας χώρας. Αυτό δεν σημαίνει ότι γενικά είμαστε υπέρ μιας ταχείας διαδικασίας ένταξης. Αυτό που θέλουμε επί της ουσίας να κάνουμε είναι να κλείσουμε όλες τις πόρτες σε εκείνους που λένε ότι το Κόσοβο δεν είναι έτοιμο: για την οικονομία, το κράτος δικαίου, τη διπλωματία, τον διάλογο.
Θέλουμε να δείξουμε ότι έχουμε εκπληρώσει όλα τα κριτήρια, ακολουθούμε όλες τις ευρωπαϊκές αξίες και επομένως, είμαστε έτοιμοι για το επόμενο βήμα. Θέλουμε να ακολουθήσουμε την επίσημη διαδικασία, δεν επιθυμούμε κανένα σήμα, που να υποδηλώνει επιτάχυνσή της. Είναι ένα επίσημο βήμα που πρέπει να κάνουμε και να το χρησιμοποιήσουμε για να ενισχύσουμε τους θεσμούς μας. Πιστεύουμε ότι μόνο θα ωφεληθούμε από αυτή τη διαδικασία. Δεν χρειάζονται επιπρόσθετες αποφάσεις από την Ε.Ε. Θα είναι χρήσιμο για εμάς, γιατί θα ενισχύσει τη δέσμευσή μας έναντι των ευρωπαϊκών θεσμών, αλλά ενδεχομένως να αυξήσει και τα κονδύλια που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε, ώστε να βελτιώσουμε τη δημόσια διοίκηση, τις υποδομές καθώς και να πετύχουμε την εναρμόνιση με το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Είναι κάτι που θα ωφελήσει όλες τις πλευρές.
Σε ό,τι αφορά την οικονομία μας, ήδη, έχουμε απτά αποτελέσματα. Μόλις παραλάβαμε τα στοιχεία του πρώτου τριμήνου του 2022. Έχουμε ρυθμούς ανάπτυξης της τάξεως του 4,8% του ΑΕΠ, ένα ποσοστό, που είναι σχετικά καλό δεδομένων των συνθηκών, που έχουν δημιουργήσει η άνοδος των τιμών της ενέργειας και των τροφίμων. Είναι ένα στοιχείο ότι η χώρα είναι στη σωστή κατεύθυνση.
Την ίδια στιγμή και το αρμόδιο υπουργείο Εσωτερικών Υποθέσεων συντάσσει καθημερινά εκθέσεις, σχετικά με τις ενέργειες καταπολέμησης του οργανωμένου εγκλήματος, της διαφθοράς και του λαθρεμπορίου.
Σχετικά με το κράτος δικαίου, υπάρχουν σχετικές νομοθετικές πράξεις. Επομένως, κάνουμε τη δουλειά μας. Το επόμενο βήμα είναι η Ε.Ε να μας πει ότι έλαβε το μήνυμα».
Α.ΒΟΥΔΟΥΡΗ: Ο πόλεμος στην Ουκρανία άλλαξε τον τρόπο που προσεγγίζει η Ε.Ε τα Δυτικά Βαλκάνια;
Μ.ΜΠΙΣΛΙΜΙ: «Πιστεύουμε ότι η ρωσική εισβολή θα αυξήσει την προσοχή της Ε.Ε για τη γεωπολιτική σημασία των Δυτικών Βαλκανίων και πως θα προχωρήσει ένα ακόμα βήμα. Αυτό πρέπει να γίνει.
Δεν είναι αρκετό απλώς σε πολιτικό επίπεδο να αντιλαμβανόμαστε τη σημασία (σ.σ: των Δυτικών Βαλκανίων), αν δεν μετατραπεί αυτό σε συγκεκριμένες ενέργειες και διαδικασίες επιτάχυνσης, γιατί τότε θα χαθεί η ευκαιρία.
Αλλά δεν πρέπει να παρεξηγηθεί το εξής. Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι αρκετοί πολιτικοί στην Ε.Ε έχουν κατανοήσει τη σημασία (σ.σ: των Δυτικών Βαλκανίων), αλλά εάν δεν προχωρήσουν ένα βήμα μπροστά, τότε τίποτα δεν θα γίνει.
Όταν εργαζόμουν στο υπουργείο Οικονομικών είχα παρατηρήσει το εξής σημαντικό. Όλες αυτές τις διεθνείς τεχνικές διαδικασίες και τα έργα προκαλούσαν κόπωση. Οι ανώτατοι σύμβουλοι παρείχαν τα τέλεια διατυπωμένα έγγραφα και σχέδια, αλλά όταν το έργο έφτανε στη διαδικασία των προσφορών και δημοπρασιών, κάτι δεν προχωρούσε, όπως έπρεπε.
Αυτό συμβαίνει και τώρα σε σχέση με τη διεύρυνση. Οι άνθρωποι στο ανώτατο επίπεδο αντιλαμβάνονται τη σημασία, αλλά αυτό δεν μεταφράζεται σε συγκεκριμένες ενέργειες και επιτάχυνση των διαδικασιών. Όταν μιλάμε για επιτάχυνση, δεν εννοούμε να μην την αξίζουν. Για παράδειγμα εδώ και πέντε χρόνια δεν προχωρά το θέμα της Αλβανίας και της Βόρειας Μακεδονίας. Το πρόβλημα, λοιπόν, δεν είναι τα Δυτικά Βαλκάνια. Οι μεταρρυθμίσεις, όντως προχωρούν».
Α.ΒΟΥΔΟΥΡΗ: Επομένως, η Ε.Ε χάνει την αξιοπιστία της;
Μ.ΜΠΙΣΛΙΜΙ: «Στους πολίτες; Ναι. Αν παρατηρήσετε τα στατιστικά στοιχεία, με εξαίρεση το Κόσοβο, η στήριξη στην ευρωπαϊκή ενσωμάτωση μειώνεται διαρκώς.
Στο Κόσοβο βιώνουμε μια παραδοξότητα. Μπορεί η Ε.Ε να μην ανταποκρίνεται στις υποσχέσεις της, αλλά η ευρωπαϊκή ενσωμάτωση είναι η κορυφαία προτεραιότητα, όπως και όλες οι σχετικές πρωτοβουλίες και οι πολίτες κατά 90% τάσσονται υπέρ, σε ποσοστό, που ξεπερνά το αντίστοιχο πολιτών σε κράτη – μέλη της Ε.Ε».
Α.ΒΟΥΔΟΥΡΗ: Τι γίνεται, όμως, με το θέμα της απελευθέρωσης της βίζας; Αν δεν σας δοθεί για ακόμα μια φορά από την Ε.Ε θα αλλάξουν ενδεχομένως στάση οι πολίτες, που μάλλον έχουν κουραστεί να τους δίνεται εδώ και καιρό μια υπόσχεση, χωρίς να εκπληρώνεται;
Μ.ΜΠΙΣΛΙΜΙ: «Αυτό που συνέβαινε στο παρελθόν – και αποτελεί δική μου ερμηνεία και όχι κάτι, που έχει επιβεβαιωθεί ως γεγονός – είναι ότι οι πολιτικοί εδώ στο Κόσοβο λάμβαναν υποσχέσεις τις οποίες μετά εκείνοι τις κοινοποιούσαν στους πολίτες. Από τη στιγμή, όμως, που κάποιος το κάνει αυτό χάνει κάθε διαπραγματευτική ισχύ. Από την ώρα που δίνεις μια υπόσχεση, θα πρέπει να εκπληρώνεις συγκεκριμένους όρους και επομένως, είσαι υπό διαρκή πίεση.
Αν σε μια τέτοια κατάσταση δεν κάνεις αυτά που πρέπει, στέλνεις τα λάθος μηνύματα. Δεν χρειάζεται να προτρέχουμε με το θέμα της απελευθέρωσης της βίζας, γιατί ενδεχομένως να χρειαστούν επιπρόσθετα βήματα. Χρειάζεται να διατηρεί κανείς το ζήτημα αυτό ως διαπραγματευτικό χαρτί για αργότερα.
Η κυβέρνηση Κούρτι δεν έκανε καμία ανακοίνωση σχετικά με την απελευθέρωση της βίζας, επειδή πιστεύουμε ότι είναι ιδιαιτέρως σημαντικό. Θεωρούμε, επίσης, ότι έχουμε εκπληρώσει τα κριτήρια και δεν χρειάζεται να κάνουμε επιπρόσθετες θυσίες.
Αυτό που επιχειρούμε να κάνουμε είναι να πείσουμε τις χώρες, που εκφράζουν σκεπτικισμό έναντι του ζητήματος και να απαντήσουμε στις ανησυχίες, που ενδεχομένως έχουν.
Αν υπάρχουν για παράδειγμα ανησυχίες για τη μετανάστευση, τότε παρέχουμε νούμερα. Το Κόσοβο έχει περίπου 1.600 σχετικές αιτήσεις στα 27 κράτη μέλη της Ε.Ε. Είναι ένα σχετικά πολύ μικρό νούμερο, αναφορικά με τον πληθυσμό των κρατών αυτών, αλλά κυρίως των χωρών που έχουν το ελεύθερο της βίζας στην Ε.Ε σε σχέση με το Κόσοβο.
Αν οι ανησυχίες αφορούν το οργανωμένο έγκλημα, υπάρχουν πάλι στατιστικά στοιχεία. Και τις ανησυχίες αυτές τις συζητάμε με κάθε κράτος ξεχωριστά και ιδιαίτερα με τη Γαλλία. Έχουμε φτάσει στο σημείο πια που το σύνολο των ευρωπαϊκών χωρών συμφωνούν ότι έπρεπε να μας έχει δοθεί και μάλιστα, εδώ και καιρό. Για το λόγο αυτό, είμαστε αισιόδοξοι ότι τα πράγματα θα αλλάξουν σύντομα. Τώρα αν όλα θα ολοκληρωθούν σε τεχνικό επίπεδο, αυτό είναι ένα άλλο ζήτημα. Δεν είναι, δηλαδή, τόσο πιθανό.
Όμως πιστεύουμε ότι πρόκειται για τη τελευταία ευκαιρία της Ε.Ε να αποκαταστήσει την αξιοπιστία της και να στείλει ένα ισχυρό μήνυμα προκειμένου να ξεκινήσουν οι σχετικές με την απελευθέρωση της βίζας διαδικασίες για το Κόσοβο».
Α.ΒΟΥΔΟΥΡΗ: Αν σας δοθούν όλα όσα επιδιώκετε από την Ε.Ε, εκτιμάτε ότι αυτό θα δημιουργήσει ένα νέο και ενδεχομένως θετικό momentum σε ό,τι αφορά τον διάλογο με τη Σερβία; Μέχρι που προτίθεστε να φτάσετε σε ό,τι αφορά πιθανούς συμβιβασμούς και σε σχέση πάντα με το ευρωπαϊκό σας μέλλον;
Μ.ΜΠΙΣΛΙΜΙ: «Πιστεύω ότι κάθε βήμα από πλευράς Ε.Ε για την αποκατάσταση της αξιοπιστίας της και την επίτευξη προόδου, θα ενισχύσει όλες τις διαδικασίες περιλαμβανομένου και του διαλόγου (σ.σ: με τη Σερβία).
Για εμάς ο διάλογος θα πρέπει να βοηθήσει ολόκληρη τη περιοχή να εξασφαλίσει σταθερότητα και αυτό θα συμβεί, αν όλες οι ενδιαφερόμενες πλευρές δουν ότι θα υπάρξουν οφέλη από αυτή τη διαδικασία. Τα οφέλη της διαδικασίας σημαίνουν κέρδη και για τις δύο πλευρές και όχι, επώδυνοι συμβιβασμοί. Γιατί οι επώδυνοι συμβιβασμοί βλάπτουν. Επομένως, εμπλεκόμαστε σε διάλογο που θα αποφέρει κάτι καλό και όχι, το αντίθετο. Γιατί τότε θα είναι επίσης δύσκολο να εξηγηθεί στους πολίτες. Και νομίζουμε ότι θα πρέπει να αποφέρει κάτι καλό σε όλους, χωρίς επώδυνους συμβιβασμούς.
Για παράδειγμα οποιαδήποτε λύση που θα περιλαμβάνει απώλεια ή αλλαγή εδαφών δεν θα είναι ωφέλιμη, θα πρέπει να αποφευχθεί. Οποιαδήποτε λύση που θα υπονομεύσει τη λειτουργικότητα των κρατών, δεν εξυπηρετεί το πνεύμα καμίας συμφωνίας. Δεν θα υπάρξει κανένα όφελος αν λάβουμε αναγνώριση από τη Σερβία, αλλά το κράτος καταστεί δυσλειτουργικό. Αυτά είναι κάποια στοιχεία που θα πρέπει να ληφθούν υπ όψιν.
Το Κόσοβο προτίθεται να κάνει οποιαδήποτε συμβιβασμό, που θα φέρει κάποιο όφελος στους πολίτες και δεν θα θέσει σε κίνδυνο την εδαφική του κυριαρχία και τη λειτουργικότητα του κράτους. Δεν θα γίνει αυτό αποδεκτό».
Α.ΒΟΥΔΟΥΡΗ: Ποιες είναι οι προσδοκίες σας από την Ελλάδα σε ό,τι αφορά την ευρωπαϊκή σας προοπτική ή και την επιδίωξή σας να γίνει το Κόσοβο μέλος του Συμβουλίου της Ευρώπης; Θεωρείτε ότι η αναγνώριση αποτελεί προϋπόθεση για όλα αυτά;
Μ.ΜΠΙΣΛΙΜΙ: «Εισηγήτρια για το Κόσοβο στο Συμβούλιο της Ευρώπης είναι από την Ελλάδα, η κυρία Ντόρα Μπακογιάννη. Και πρέπει να πω ότι διάκειται πάντα θετικά έναντι του Κοσόβου.
Η Ελλάδα μας έχει στηρίξει σε κάθε βήμα της ευρωπαϊκής ενσωμάτωσής μας και επομένως, πιστεύουμε ότι θα μας στηρίξει και σε αυτή τη διαδικασία, καθώς γνωρίζει ότι αφορά τη προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των πολιτών του Κοσόβου και πως αποτελεί ένα βασικό εργαλείο ολοκλήρωσης της ευρωπαϊκής προοπτικής όλων των Δυτικών Βαλκανίων μέσω και της συμμετοχής τους στο Συμβούλιο της Ευρώπης. Είμαστε άλλωστε Ευρώπη. Δεν μπορεί να πει κανείς ότι ανήκουν κάποιοι, αλλά όχι κάποιοι άλλοι στο Συμβούλιο της Ευρώπης. Επομένως, το Συμβούλιο μπορεί να αποκαλείται ως Συμβούλιο της Ευρώπης μόνο, όταν όλοι είμαστε μέλη του. Σε αυτό το πλαίσιο, δεν “βλέπω” την αναγνώριση ως προϋπόθεση.
Ωστόσο, θεωρώ την αναγνώριση ως πολύ σημαντικό, αν όχι κρίσιμο, βήμα ή και προϋπόθεση για τη σταθεροποίηση της περιοχής των Δυτικών Βαλκανίων. Ένα σημαντικό, αν όχι κρίσιμο “εργαλείο”, που θα εξασφαλίζει τον ρόλο, που μπορεί να διαδραματίσει η Ελλάδα για την περιοχή και τους πολίτες της».
