Σε μια εξαιρετικά δύσκολη διεθνή συγκυρία η πρωτεύουσα της Γερμανίας και ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς υποδέχονται τον Τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν. Πρόκειται για την πρώτη, μετά από τέσσερα χρόνια, επίσκεψη του Ερντογάν στην Γερμανία την οποία τα γερμανικά ΜΜΕ χαρακτηρίζουν «προβληματική αλλά αναγκαία».
Η υποστήριξη του Ερντογάν προς την Χαμάς και η διαρκής σύγκρουση του με την Δύση έχουν καταστήσει προβληματικό το πλαίσιο της υποδοχής του από την πολιτική ηγεσία της Γερμανίας που ελπίζει να αποφευχθούν οι κακοτοπιές και να μην γίνουν ακραίες δηλώσεις.
Φρούριο το Βερολίνο
Κάτω από πλήρη μυστικότητα για τις κινήσεις του και τα μέτρα ασφαλείας ο Τούρκος Πρόεδρος και η πολυπληθής συνοδεία του θα περιβληθούν από χιλιάδες αστυνομικούς και ακροβολιστές σε κεντρικά σημεία της πρωτεύουσας που μεταξύ άλλων θα αποκλείσουν τον χώρο γύρω από το ξενοδοχείο Adlon όπου θα καταλύσει. Αποκλεισμένος θα είναι ο εναέριος χώρος πάνω από το Βερολίνο ενώ σκάφη της αστυνομίας θα περιπολούν στα νερά του ποταμού Σπρέε.
Σύμφωνα με την αστυνομία του Βερολίνου αναμένονται «σημαντικοί περιορισμοί» στην κυκλοφορία, ενώ έχουν ήδη ανακοινωθεί δεκάδες διαδηλώσεις υπέρ των Παλαιστινίων, αλλά και συγκεντρώσεις Κούρδων εναντίον του Ταγίπ Ερντογάν.
Για λόγους ασφαλείας, η αστυνομία δεν έχει αποκαλύψει τα ακριβή δρομολόγια που θα ακολουθήσει η αυτοκινητοπομπή του Ταγίπ Ερντογάν ούτε τους δρόμους που θα κλείσουν.
Νωρίς μετά το απόγευμα ο τούρκος πρόεδρος θα μεταβεί στο Ανάκτορο Bellevue, όπου στις 4 μμ ώρα Ελλάδος θα τον υποδεχθεί ο ομοσπονδιακός πρόεδρος Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ και κατόπιν στην καγκελαρία, για δείπνο εργασίας στις 7μμ με τον καγκελάριο Όλαφ Σολτς. Παραμένει ασαφές εάν οι δύο ηγέτες θα παραχωρήσουν κοινή συνέντευξη Τύπου.
Σύμφωνα με τις μέχρι τώρα πληροφορίες, δεν έχουν προγραμματιστεί μεγάλες δημόσιες εμφανίσεις για τον κ. Ερντογάν και κατά πάσα πιθανότητα δεν θα παραστεί στον φιλικό αγώνα ποδοσφαίρου μεταξύ των εθνικών ομάδων της Γερμανίας και της Τουρκίας, ο οποίος θα διεξαχθεί το Σάββατο στο Ολυμπιακό Στάδιο του Βερολίνου και δεν θα εμφανιστεί σε φιλοπαλαιστινιακή διαδήλωση.
Σήμερα από τις 6π.μ. έως τα μεσάνυχτα, έχει εκδοθεί ανακοίνωση για τον αποκλεισμό των δρόμων γύρω από το προεδρικό ανάκτορο και την καγκελαρία, καθώς και η πρόσβαση στον ποταμό Σπρέε. Οι μόνιμοι κάτοικοι των περιοχών θα πρέπει να φέρουν δελτίο ταυτότητας, ενώ απαγορεύονται επίσης οι συγκεντρώσεις.
Αντιδράσεις και διαδηλώσεις
Οι αντιδράσεις κατά της επίσκεψης εντάθηκα λίγες ώρες πριν από την άφιξη Ερντογάν . Ο πρόεδρος του Κεντρικού Συμβουλίου των Εβραίων Γιόζεφ Σούστερ, χωρίς να αντιτίθεται ανοιχτά στην επίσκεψη εκφράζει αμφιβολίες για το νόημά της, επιπλέον δεν βλέπει τον Τούρκο πρόεδρο ως έναν πολιτικό που νομιμοποιείται να είναι εταίρος για τη Γερμανία.
«Όποιος όχι μόνο αρνείται το δικαίωμα ύπαρξης του Ισραήλ, αλλά το πολεμά ενεργά, δεν πρέπει να είναι εταίρος για τη γερμανική πολιτική», δήλωσε στο Γερμανικό Δημοσιογραφικό Δίκτυο (RND).
«Ο καγκελάριος πρέπει να αξιοποιήσει την επίσκεψη του Τούρκου προέδρου για να κάνει πολύ σαφές στον Ερντογάν ότι η σχετικοποίηση της τρομοκρατίας της Χαμάς δεν θα γίνει αποδεκτή σε καμία περίπτωση».
Σφοδρή κριτική άσκησε ο Τζαν Ντουντάρ, ο πρώην αρχισυντάκτης της τουρκικής εφημερίδας Τζουμχουριέτ, που ζει τα τελευταία χρόνια εξόριστος στη Γερμανία. Μιλώντας στο σημερινό φύλλο της Augsburger Allgemeine επέρριψε στη γερμανική κυβέρνηση διπλή ηθική.
«Ενώ από τη μια απαγορεύει διαδηλώσεις υπέρ της Χαμάς, από την άλλη υποδέχεται τον υποστηρικτή της. Ο Ερντογάν τάσσεται δημοσίως υπέρ της Χαμάς, παρόλα αυτά του στρώνουν το κόκκινο χαλί» τόνισε υποστηρίζοντας ότι η επίσκεψη θα έπρεπε να είχε αναβληθεί.
Στο πλευρό της κυβέρνησης και του Όλαφ Σολτς τάχθηκαν τα Χριστιανικά Κόμματα CDU/CSU. «Είναι σωστό και αναγκαίο ο καγκελάριος να υποδεχθεί τον Τούρκο πρόεδρο Ερντογάν στο Βερολίνο για συνομιλίες σε επίσκεψη εργασίας», δήλωσε ο αναπληρωτής επικεφαλής της Κ.Ο. της CDU/CSU Γιόχαν Βάντεφουλ στο Γερμανικό Δημοσιογραφικό Δίκτυο (RND). «Εκεί θα μπορέσει να αντιμετωπίσει ανοιχτά τις θεμελιώδεις διαφορές (θέσεων), κι είναι εξίσου σημαντικό» τόνισε. Ο ίδιος χαρακτήρισε «εξωφρενικές» τις δηλώσεις του Ερντογάν μετά την τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ με 1300 νεκρούς και την ωραιοποίηση της οργάνωσης σε «απελευθερωτική οργάνωση». Ωστόσο, η Τουρκία είναι «ένας σημαντικός και αξιόπιστος εταίρος του ΝΑΤΟ… θα πρέπει να προσπαθούμε συνεχώς να βρίσκουμε κοινό έδαφος» έσπευσε να συμπληρώσει.
Από την πλευρά του ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέφεν Χεμπεστράιτ δεν απέκρυψε τις δυσκολίες της επίσκεψης. «Υπάρχει ανταλλαγή απόψεων, αλλά οι θέσεις είναι πολύ διαφορετικές, δεν μπορούμε να έχουμε αυταπάτες» παραδέχθηκε σε ένα από τα τελευταία κυβερνητικά μπρίφινγκ.
Ένας δύσκολος αλλά αναγκαίος εταίρος
Οι σχέσεις μεταξύ του προέδρου Ερντογάν και των διαδοχικών γερμανικών κυβερνήσεων είναι δύσκολες εδώ και χρόνια, με τακτικές αντιπαραθέσεις μεταξύ Βερολίνου και Άγκυρας. Όταν οι εκπρόσωποι της γερμανικής κυβέρνησης αναφέρουν τη φράση “δύσκολος εταίρος”, ξέρετε ότι μιλούν για τον πρόεδρο Ερντογάν.
Οι φρικαλεότητες της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου και τα επακόλουθα αντίποινα του Ισραήλ στη Γάζα, έχουν επιδεινώσει τις σχέσεις καθώς ο Τούρκος πρόεδρος έχει αρνήθηκε να καταδικάσει τις δολοφονίες και την ομηρία από τη Χαμάς, αναφερόμενος στην ομάδα ως “απελευθερωτές” ενώ αμφισβητεί την ύπαρξη του εβραϊκού κράτους λέγοντας ότι ο “ίδιος ο φασισμός” του Ισραήλ υπονομεύει τη νομιμότητά του.
Για τη Γερμανία, η ιστορική ενοχή των Ναζί για το Ολοκαύτωμα σημαίνει ότι η υποστήριξη προς το κράτος του Ισραήλ είναι αδιαπραγμάτευτη και αποτελεί βασικό ακρογωνιαίο λίθο της εξωτερικής πολιτικής του Βερολίνου. Όταν ρωτήθηκε σε συνέντευξη Τύπου νωρίτερα αυτή την εβδομάδα σχετικά με τα σχόλια του προέδρου Ερντογάν, ο καγκελάριος Σολτς τα χαρακτήρισε “παράλογα”.
Υπάρχει όμως και η άλλη πλευρά, καθώς η Γερμανία αντιμετωπίζει αυξανόμενες διαμαρτυρίες στο εσωτερικό της χώρας της για τη σταθερή υποστήριξή της προς το Ισραήλ . Τόσο ο Σολτς όσο και η πρώην καγκελάριος Μέρκελ έχουν επανειλημμένα αποκαλέσει την ασφάλεια του Ισραήλ Staatsräson της Γερμανίας ή “λόγο του κράτους” – όρο που χρησιμοποιούν οι Γερμανοί ηγέτες για να εκφράσουν την ιδέα της ακλόνητης γερμανικής υποστήριξης προς το Ισραήλ.
Όμως, καθώς οι ισραηλινές επιθέσεις στη Γάζα εντείνονται και ο απολογισμός των νεκρών αυξάνεται, η αρχή αυτή τίθεται υπό πίεση και τα γερμανικά κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης απεικονίζουν όλο και περισσότερο και τον ανθρωπιστικό πόνο στη Γάζα.
Η Γερμανία έχει μεγάλες αραβικές κοινότητες της διασποράς με δεσμούς ή συμπάθεια για τους ανθρώπους στη Γάζα. Η υποστήριξη προς τους Παλαιστίνιους αποτελεί επίσης παραδοσιακά ένα ιστορικό ζήτημα για την Γερμανική Αριστερά.
Και επίσης, η Γερμανία και η Τουρκία χρειάζονται η μία την άλλη. Η Γερμανία είναι σημαντικός εμπορικός εταίρος για την Τουρκία. Φιλοξενεί επίσης τη μεγαλύτερη τουρκική κοινότητα της διασποράς στον κόσμο και αποτελεί πεδίο εκλογικής μάχης για τον πρόεδρο Ερντογάν.
Πιθανό “όχι” Σολτς σε Ερντογάν για τα Eurofighter Typhoon
Θεωρείται απίθανο ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς να συμφωνήσει στο αίτημα του Ερντογάν να αγοράσει αεροσκάφη Eurofighter Typhoon υποστηρίζει το Bloomberg.
Ο Ερντογάν πιθανότατα θα ζητήσει από τον Σολτς, να άρει το “στοπ” στην πώληση του μαχητικού αεροσκάφους που χρειάζεται η Τουρκία για να ανανεώσει τη γηρασμένη του αεροπορία, ανέφερε το Bloomberg, υπενθυμίζοντας ότι Γερμανία παράγει το Eurofighter σε κοινοπραξία με άλλες τρεις χώρες. Η Τουρκία επιδιώκει να αγοράσει 40 Eurofighter Typhoon προκειμένου να αντιμετωπίσει τις καθυστερήσεις στην απόκτηση μαχητικών F-16 από τις ΗΠΑ.
Στην ατζέντα των συνομιλιών του Ταγιπ Ερντογάν με τον καγκελάριο Σολτς – που θα ακολουθήσει τη συνάντηση με τον Γερμανό ομόλογό του Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ – βρίσκεται σωρεία διμερών θεμάτων και διεθνών θεμάτων όπως το μεταναστευτικό ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία και βεβαίως ο πόλεμος Χαμάς – Ισραήλ. Ουδείς γνωρίζει εάν θα γίνουν τελικά κοινές δηλώσεις με τον κίνδυνο να επαναλάβει ο Ερντογάν τις θέσεις του για τη Χαμάς και το Ισραήλ και επί ευρωπαϊκού εδάφους.
Με την νέα έξαρση των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών, ο σοσιαλδημοκράτης καγκελάριος δέχεται ασφυκτικές πιέσεις από τη δεξιά Χριστιανική Ένωση CDU/CSU, ενώ ανεβαίνει αλματωδώς η Εναλλακτική για τη Γερμανία, είναι δεύτερο κόμμα στις δημοσκοπήσεις. Μόλις προ ημερών η κεντροαριστερή κυβέρνησή του ανακοίνωσε σημαντική στροφή της Γερμανίας με περιορισμό των κοινωνικών παροχών σε αιτούντες άσυλο αλλά και συνοριακούς ελέγχους με γειτονικές χώρες, για να περιοριστούν οι «δευτερογενείς» ροές.
Την ίδια ώρα οργή επικρατεί στην Ουάσιγκτον από την αιφνιδιαστική αναβολής της συζήτησης της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ στην αρμόδια επιτροπή της τουρκικής εθνοσυνέλευσης. Οι Αμερικανοί πίστευαν ότι η εισδοχή της Σουηδίας θα είχε ολοκληρωθεί ως την επερχόμενη σύνοδο των υπουργών εξωτερικών της ΕΕ στις 28 Νοεμβρίου. Πίστευαν επίσης ότι η υπόσχεση που είχε δώσει ο υπουργός εξωτερικών της Τουρκίας Χακάν Φιντάν με τον Αντονι Μπλίνκεν για αυτό το θέμα, θα ξεκλείδωνε στη συνέχεια την πώληση των F-16.
Πηγή: Bloomberg , CNN
