Σε εφιάλτη έχει εξελιχθεί η βία των ανηλίκων. Τα αλλεπάλληλα περιστατικά απίστευτης σκληρότητας, εντός κι εκτός σχολείων, προβληματίζουν γονείς, εκπαιδευτικούς και ειδικούς, εξ αιτίας της ωμότητας των επιθέσεων, ενώ η κυβέρνηση σπεύδει να παρουσιάσει μέτρα και αλλαγές στο νομοθετικό πλαίσιο, σε μια προσπάθεια να κλείσει ο αιματηρός κύκλος της νεανικής παραβατικότητας.
Για τον καθηγητή Κοινωνικής Ψυχιατρικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και ψυχαναλυτή, Στέλιο Στυλιανίδη, όλο αυτό ήταν αναμενόμενο. Ειδικά μετά τον εγκλεισμό λόγω του κορονοϊού, ήταν μονόδρομος να μπει η ψυχική υγεία στο επίκεντρο της προσοχής.
«Η κοινωνία νοσεί» τόνισε στη συνομιλία του με τον Γιώργο Μελιγγώνη, στον Αθήνα 984. «Όχι μόνον καταγράφεται αύξηση των κοινών ψυχικών διαταραχών σε παιδιά και εφήβους, αλλά παρατηρείται κι εθισμός στο διαδίκτυο» πρόσθεσε, με φόντο τον ομαδικό ξυλοδαρμό της 14χρονης στη Γλυφάδα μετά από κάλεσμα μέσω κλειστών ομάδων στα social media.
Επικαλούμενος πρόσφατα ερευνητικά δεδομένα, χαρτογράφησε τα αίτια της κρίσης προειδοποιώντας για το μέλλον μιας κοινωνίας χωρίς όρια συμπεριφοράς, σε ένα περιβάλλον αυξανόμενης ανομίας, κυριαρχίας της ατιμωρησίας και του δικαίου του ισχυρότερου.
«Πέρα από τα μέτρα αυστηροποίησης στην ποινική αντιμετώπιση των ανηλίκων κακοποιητών και το panik button, πρέπει να αναστοχαστούμε τι γίνεται γενικότερα με την ανομία και την ατιμωρησία. Τι συμβαίνει με την κουλτούρα του ατομισμού και του κενού που προσφέρουν οι ενήλικες στους νέους, με την κυριαρχία του δικαίου του ισχυρού, με τη ρευστότητα στους οικογενειακούς και κοινωνικούς δεσμούς και το χάος της ταυτότητας … Είναι ώρα πια να δούμε τι γίνεται με την κλιματική κρίση και με όλα όσα συμβαίνουν γύρω μας μπροστά στην αβεβαιότητα του μέλλοντος».
Ο καθηγητής υπογράμμισε τη σημασία των οικογενειακών δεσμών και εμφανίστηκε προβληματισμένος για την οικοδόμησή τους σε ένα περιβάλλον γονεϊκής σύγχυσης
«Είναι ελλειμματική η πατρική λειτουργία και η δήθεν δημοκρατικότητα οδηγεί σε παραίτηση τους γονείς σε σχέση με την επιβολή ορίων στα παιδιά τους. Για αυτό τον λόγο προβάλλει αναγκαία η συνεργασία της οικογένειας με τους εκπαιδευτικούς σε ένα σύστημα που δεν πληροί τη βασική του λειτουργία στην κατεύθυνση εμπέδωσης της αλληλεγγύης, σε ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον.
Όπως εξήγησε στη συνέχεια «Όλα αυτά τα στοιχεία εκβάλλουν στο μεγάλο ποτάμι της ατιμωρησίας με το οποίο βρίσκεται αντιμέτωπος ο έφηβος στην κοινωνία. ..Όταν δεν υπάρχει στέρεη οικογενειακή βάση, το παιδί αδυνατεί να νοηματοδοτήσει τη ζωή και την καθημερινότητά του με αποτέλεσμα να προστρέχει στο διαδίκτυο».
Στο ερώτημα τι μέλλει γενέσθαι, η απάντηση για τον κ Στυλιανίδη συμπυκνώνεται στην λειτουργία υπηρεσιών ψυχικής υγείας στα σχολεία, σε συντονισμό με κοινωνικές παρεμβάσεις.
«Υπάρχει η βία της μη απάντησης στα παιδιά, υφίστανται κενά και το πρόβλημα της παραβατικότητας των ανηλίκων δε λύνεται μόνον ποσοτικά. Ζητούμενο είναι να εκδηλωθούν νέες πολιτικές παρεμβάσεις. Εμείς, προετοιμάζουμε μία εκδήλωση στα βόρεια προάστια με παρέμβαση στο σχολικό σύστημα. Θα δουλέψουμε με αστυνομικούς και με δικαστικούς επιμελητές ανηλίκων. Μόλις προχωρήσει το πρόγραμμα θα δώσουμε λεπτομέρειες.
Απέρριψε ως αναποτελεσματικά πλάνα με στόχο την ολιστική αντιμετώπιση του προβλήματος και υπενθύμισε πως η έλλειψης προοπτικής για το μέλλον ανακυκλώνει και τροφοδοτεί τον νεανικό θυμό.
«Τα περίφημα ολιστικά σχέδια είναι επικοινωνιακά,. Δίχως αξιολόγηση και κατανόηση του προβλήματος δεν μπορούν να υπάρξουν ολιστικά σχέδια…Ό,τι κι αν κάνουν τα νέα παιδιά, το μέλλον είναι αβέβαιο. Όλο αυτό δημιουργεί θυμό, ανάγκη αποφόρτισης κι όταν η ανακυκλώνεται η θεσμική ανομία ανατροφοδοτεί το αίσθημα αποκλεισμού από το μέλλον που τα παιδιά αισθάνονται ότι δεν τα περιλαμβάνει… Όσα μέτρα αυστηροποίησης κι αν ανακοινωθούν δεν θα αγγίξουν όσα προαναφέραμε. Έχοντας θητεία στην πρόληψη μπορώ να πω ότι η βία είναι και κραυγή βοήθειας».
