Συγκλονιστικά είναι τα στοιχεία που επικαλείται η WWF σχετικά με την σπατάλη των τροφίμων ενώ τονίζει ότι δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο, καθώς έχουμε λιγότερο από 10 χρόνια για να ανατρέψουμε την παρούσα κατάσταση.
Η σπατάλη τροφίμων κοστίζει περίπου 143 δισεκ. ευρώ στην ευρωπαϊκή οικονομία κάθε χρόνο, ενώ ευθύνεται για το 15% των εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου που σχετίζονται με την εφοδιαστική αλυσίδα.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση χρειάζεται να κάνει σημαντικά βήματα για να το πετύχει, επισημαίνει κοινή έκθεση του WWF και του βρετανικού οργανισμού WRAP, καθώς η πρόοδός της είναι μέχρι στιγμής αργή.
Αλλάζουνε οι διατροφικές συνήθειες παγκοσμίως λέει η Βίκυ Μπαρμπόκα, υπεύθυνη προγραμμάτων βιώσιμης διατροφής του WWF Ελλάς, μιλώντας στον Αθήνα 9.84. Κίνα και Ινδία αρχίζουν να αλλάζουν το διατροφικό τους μοντέλο, δηλαδή αυξάνουν την κατανάλωση κρέατος και ταυτόχρονα αυξάνεται και ο ανθρώπινος πληθυσμός, μέχρι το 2050 θα ήμαστε 9,7 δισεκατομμύρια, και αυτό που μας φέρνει το περιβάλλον, το γεύμα πού μας προσφέρει , πρέπει να το αξιοποιήσουμε με τέτοιο τρόπο, ώστε να αλλάξουμε το παρόν διατροφικό σύστημα, που ως WWF λέμε ότι είναι και άνισο και άδικο, γιατί το 28% των εδαφών που χρησιμοποιούμε παγκοσμίως και έχουνε το μέγεθος της Κίνας, τα χρησιμοποιούμε για τροφή που δεν θα καταναλωθεί ποτέ.
Ακόμα και σήμερα το 30% των φρούτων και των λαχανικών που παράγουμε, δεν φτάνει στον καταναλωτή για λόγους αισθητικής δηλαδή δεν είναι όμορφα, έτσι πολλές φορές ο παραγωγός τα αφήνει στο χωράφι, είτε κάποια στιγμή κατά την διάρκεια της εφοδιαστικής αλυσίδας θα απορριφθούν.
Είναι συγκλονιστικό και παράλογο όλο αυτό τονίζει, όταν ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι μαστίζονται από επισιτιστική ανασφάλεια. Δεν μπορούμε να πετάμε τρόφιμα, σε παλαιότερη έρευνα του WWF, είδαμε ότι αν μειώσουμε στο 25% την σπατάλη τροφίμων, θα μπορούσαμε να λύσουμε το επισιτιστικό πρόβλημα παγκοσμίως.
Η έρευνα που βγάλαμε τώρα πρόσθεσε, αφορούν σε μεγάλο βαθμό την Ευρωπαϊκή Ένωση, τα στοιχεί που δίνη είναι επίσης συγκλονιστικά γιατί, πετάμε 88 εκατομμύρια τόνους τρόφιμα, αυτό κοστίζει στην ευρωπαϊκή οικονομία 143 δισ. ευρώ κάθε χρόνο.
Βλέπουμε πλέον όλο και περισσότερο το πρόβλημα της πείνας σημείωσε, άρα είμαι σίγουρη ότι μπορούμε να αποκωδικοποιήσουμε τι σημαίνει σπατάλη τροφίμων σε επίπεδο ανθρώπου, δεν μπορούμε να αφήσουμε το φαινόμενο να καλπάζει, ειδικά σε μια χώρα όπως η Ελλάδα που εδώ και πολλά χρόνια υποφέρει από την οικονομική κρίση.
Χθες ανακοινώθηκε η συμμαχία για την μείωση της σπατάλης τροφίμων στην οποία συμμετέχει το WWF μεταξύ και άλλων οργανώσεων και φορέων και με αυτή την αφορμή ο κ. Χατζηδάκης, είπε ότι δεσμεύεται το υπουργείο περιβάλλοντος μαζί με το υπουργείο οικονομικών, να δούνε πως οι δωρεές τροφίμων από ιδιώτες θα γίνονται πιο εύκολα, που αυτή τη στιγμή φοβούνται για νομικούς λόγους ή δεν έχουν κίνητρο να τα δωρίσουν και απορρίπτονται, ενώ θα μπορούσαν να δοθούν σε φορείς ή σε ανθρώπους που έχουν ανάγκη.
Ο ΟΗΕ πρόσθεσε πρόσφατα την ημέρα της 29ης Σεπτεμβρίου ως διεθνή ημέρα ενημέρωσής για την απώλεια και την σπατάλη των τροφίμων. Αυτό συνδέεται πολύ με του στόχους που είχε βάλει ο ΟΗΕ, για την βιώσιμη ανάπτυξη, μεταξύ των άλλων λέει ότι μέχρι το 2030, η απώλεια και η σπατάλη των τροφίμων θα πρέπει να έχει μειωθεί κατά 50%.
Την ίδια στιγμή πρέπει όλες οι χώρες μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, να βγάλουν ένα ξεκάθαρο σχέδιο δράσης, να δούμε πως αντιμετωπίζουμε το φαινόμενο της σπατάλης ολιστικά, δηλαδή να δούμε από το αγρόκτημα μέχρι το πιάτο που χάνονται τρόφιμα και για πιο λόγο, και να βρούμε λύσεις.
Σύμφωνα με την ίδια, το WWF έχει στείλει κάποιες προτάσεις στο υπουργείο περιβάλλοντος και ενέργειας, ο πρώτος και βασικός είναι ο ορισμός στόχου, δηλαδή και η Ελλάδα πρέπει να ακολουθήσει τον στόχο που έχει τεθεί σε παγκόσμιο επίπεδο, τη μείωση της σπατάλης τροφίμων 50% κατά μήκος της αλυσίδας παραγωγής και εφοδιασμού μέχρι το 2030.
Η Ελλάδα δεν διαθέτει ακόμη στοιχεία για το μέγεθος της σπατάλης σημείωσε, ακόμα και σήμερα υποθέτουμε πόση μεγάλη είναι η σπατάλη, δεν έχουνε γίνει πρωτογενείς έρευνες που θα μας πούνε αυτά είναι τα στοιχεία, βέβαια ο κ. Χατζηδάκης ανακοίνωσε ότι θα υπάρχει το ηλεκτρονικό μητρώο καταγραφής αποβλήτων, εκεί διάφορες επιχειρήσεις, σούπερ μάρκετ – ξενοδοχεία κ.λ.π, θα κληθούνε να καταγράφουν την σπατάλη.
Υπάρχει και η στήριξη των παραγωγών, ακυρώνονται την τελευταία στιγμή οι παραγγελίες με αποτέλεσμα οι παραγωγοί να αφήνουνε την σοδειά τους στο χωράφι, τα κριτήρια τα αισθητικά δεν ευνοούν τους παραγωγούς, είναι άνισο αυτό το σύστημα επεσήμανε, δηλαδή πρέπει να δούμε τι γίνεται σε επίπεδο γεωργικών εκμεταλλεύσεων μέσα από τις εμπορικές πρακτικές.
Επίσης πολύ κομβικής σημασίας είναι η κατάρτιση και η εκπαίδευση των επαγγελματιών του κλάδου, παράδειγμα η εκπαίδευση των νέων σεφ, των ανθρώπων που θα δουλέψουν στον κλάδο της εστίασης, να δούμε από την σχολή ακόμα πως μπορούμε να τους ευαισθητοποιήσουμε στο θέμα της μείωσης της σπατάλης, εμείς ως WWF βασιζόμαστε πολύ στην πρόληψη της σπατάλης.
Ένα ακόμη πολύ σημαντικό μέτρο είναι η παροχή χρηματοδοτικής υποστήριξης για έρευνα και καινοτομία όσον αφορά στην ασφαλή και αποτελεσματική αξιοποίηση των υπολειμμάτων τροφίμων για επεξεργασμένα τρόφιμα, ζωοτροφές, χημικά ή άλλα υλικά.
Προώθηση ενεργειών για τα κοντόληκτα, τα οποία δεν θα προορίζονται μόνο για δωρεά, αλλά θα μπορούν να διατεθούν στους καταναλωτές σε χαμηλότερες τιμές, απαραίτητη προϋπόθεση η σχετική εκ των προτέρων ενημέρωση των καταναλωτών, το 10% των τροφίμων που πετάμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση σχετίζεται με την σήμανση γιατί δεν ξέρουμε να διαβάζουμε και να αποδικωποιούμε σωστά τις ετικέτες.
Τέλος είναι η ευαισθητοποίηση των μαθητών, με εκτεταμένες καμπάνιες ευαισθητοποίησης για τους πολίτες και τα παιδιά, παράλληλα με την υλοποίηση δράσεων εκπαίδευσης μαθητών και γονέων, μέσα από τη συνεργασία με οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και την ανάπτυξη σχετικών προγραμμάτων να καταλάβουν τα παιδιά τη σημαίνει να προλαμβάνω τη σπατάλη τροφίμων, τι σημαίνει ο κύκλος ζωής σε ένα τρόφιμο.
Το ποιο συγκλονιστικό παράδειγμα, είναι ότι ένα κιλό μοσχαρίσιο κρέας απαιτεί ως και δέκα τόνους νερού, από την ώρα που θα γεννηθεί το μοσχαράκι, όταν λοιπόν πετάμε αυτό το προϊόν πετάμε μαζί του όλο αυτό το νερό.
Ο χρόνος πιέζει και η Ελλάδα οφείλει να δεσμευτεί εδώ και τώρα για τη μείωση της σπατάλης τροφίμων, μέσα από ένα ξεκάθαρο πλάνο δράσης σε όλους τους τομείς της αλυσίδας εφοδιασμού. Θέτοντας στο επίκεντρο τις μετρήσεις της σπατάλης με συνέπεια και υιοθετώντας καλές πρακτικές με πρωταρχικό στόχο την πρόληψη της σπατάλης τροφίμων, θα καταφέρουμε να κατανοήσουμε τον πραγματικό όγκο του προβλήματος και, ακολούθως, να σχεδιάσουμε ένα πιο βιώσιμο διατροφικό μέλλον.
Κώστας Παπανελόπουλος
