«Εξοπλισμένη» με μια σημαντική κοινοβουλευτική πλειοψηφία , ύστερα από τον εκλογικό θρίαμβο της 12ης Δεκεμβρίου, η βρετανική κυβέρνηση υπό τον Μπόρις Τζόνσον δημοσιοποίησε την αναθεωρημένη εκδοχή της Συμφωνίας Αποχώρησης που προβλέπει την «αποδέσμευση» του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ στις 31 Ιανουαρίου, 2020.
Την Παρασκευή που μας πέρασε η Βουλή των Κοινοτήτων ενέκρινε με 358 ψήφους υπέρ έναντι 234 στη δεύτερη ανάγνωση το νομοσχέδιο της Συμφωνίας Αποχώρησης. Μετά τις διακοπές των Χριστουγέννων η συζήτηση στο κοινοβούλιο για αυτή τη συμφωνία θα συνεχισθεί στις 7,8 και 9 Ιανουαρίου.
Η αντιπολίτευση θα ήθελε να είχε στη διάθεσή της περισσότερο χρόνο για να ελέγξει εξονυχιστικά το σχετικό νομοσχέδιο. Υποστηρίζει ότι πρόκειται για ένα από τα πλέον σημαντικά νομοσχέδια των τελευταίων δεκαετιών και οι βουλευτές θα πρέπει να γνωρίζουν επακριβώς τι περιλαμβάνει.
Τα βασικά σημεία του νομοσχεδίου
Διευκρινίζει τον τρόπο που το Ηνωμένο Βασίλειο θα καταβάλλει τις πληρωμές του «διαζυγίου» με την ΕΕ τα επόμενα χρόνια.
Περιέχει λεπτομέρειες για το νέο πρωτόκολλο που αφορά της Ιρλανδία. Καθορίζονται οι διατάξεις για το τελωνειακό και συνοριακό καθεστώς που θα ισχύουν μεταξύ της Βόρειας Ιρλανδίας και της Βρετανίας.
Προσδιορίζονται οι τομείς στο Ηνωμένο Βασίλειο όπου θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και οι αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου της ΕΕ. Το νομοσχέδιο προβλέπει εξίσου να έχει η βρετανική δικαιοσύνη την αρμοδιότητα να επανεξετάζει τις αποφάσεις του Δικαστηρίου της ΕΕ.
Ένας τομέας στον οποίο μπορεί να παίξει ρόλο και το Δικαστήριο της ΕΕ είναι και η διαδικασία διαιτησίας στις τυχόν διαφορές που θα προκύψουν κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για την επίτευξη μιας εμπορικής συμφωνίας.
Απαγορεύεται η επέκταση της μεταβατικής περιόδου πέρα από το τέλος του 2020 ακόμη και εάν δεν έχει γίνει αποδεκτή από τα ενδιαφερόμενα μέρη μια συμφωνία για τη διευθέτηση των εμπορικών σχέσεων.
Αναφορικά με τα δικαιώματα των Ευρωπαίων πολιτών προβλέπεται η σύσταση μιας ανεξάρτητης εποπτικής αρχής στην οποία οι πολίτες της ΕΕ θα έχουν τη δυνατότητα να προσφεύγουν για να εκφράζουν επίσημα τα παράπονα τους για τον τρόπο που τους αντιμετωπίζει η βρετανική κυβέρνηση.
Σε πολλούς τομείς που αφορούν την εφαρμογή των πολιτικών , ειδικά στην περίπτωση της Βόρειας Ιρλανδίας, το νομοσχέδιο δίνει τη δυνατότητα στους υπουργούς της κυβέρνησης να αλλάζουν τους νόμους χωρίς προηγουμένως να έχουν την έγκριση των βουλευτών και του κοινοβουλίου.
Το νομοσχέδιο τέλος υποχρεώνει την κυβέρνηση να ενημερώνει τη Βουλή των Κοινοτήτων για την πορεία των διαπραγματεύσεων εάν αποφασίσει να προχωρήσει στην επίλυση των διαφορών προσφεύγοντας στη διαδικασίας της διαιτησίας.
Οι αλλαγές που έγιναν μετά τις εκλογές
Δεν προβλέπεται η παράταση της μεταβατικής περιόδου. Αυτή η απόφαση είχε ως αποτέλεσμα να ενισχυθούν οι φόβοι για μια μη συμφωνία , με επιπτώσεις στην οικονομία , στα τέλη του 2020.
Αφαιρούνται από το αρχικό νομοσχέδιο οι διατάξεις για την προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων . Η κυβέρνηση έχει δεσμευθεί ότι για το θέμα αυτό θα φέρει προς ψήφιση στη βουλή ξεχωριστό νομοσχέδιο.
Οι βουλευτές δεν θα είναι πλέον σε θέση να ελέγχουν την κυβέρνηση για τις διαπραγματευτικές της θέσεις όσον αφορά τις μελλοντικές σχέσεις της Βρετανίας με την ΕΕ. Επίσης αυτές οι θέσεις δεν επιβάλλεται να συνάδουν με την Πολιτική Διακήρυξη που συνοδεύσει τη Συμφωνία Αποχώρησης και η οποία προσδιορίζει τους στόχους για τις μελλοντικές σχέσεις του Ηνωμένου Βασιλείου με τους 27.
Καταργείται το άρθρο που προέβλεπε την προστασία των ασυνόδευτων παιδιών που είναι πρόσφυγες. Το προηγούμενο νομοσχέδιο εξασφάλιζε ότι τα παιδιά αυτά με βάση τους κανονισμούς της ΕΕ είχαν το δικαίωμα εγκατάστασης στη Βρετανία εφόσον είχαν συγγενικά τους πρόσωπα εγκατεστημένα στη χώρα. Σύμφωνα με το νέο νομοσχέδιο η κυβέρνηση έχει την υποχρέωση να κοινοποιήσει την πολιτική που προτίθεται να ακολουθήσει πάνω σε αυτό το θέμα μέσα σε δύο μήνες.
Σημειώνουμε ότι την περίοδο 201-2018 , οι βρετανικές αρχές σεβόμενες τους κανονισμούς της ΕΕ έδωσαν άδεια παραμονής στο Ηνωμένο Βασίλειο σε 426 ασυνόδευτα μικρά παιδιά – προσφυγόπουλα.
Η μεταβατική περίοδος
Η Συμφωνία Αποχώρησης θα πρέπει να εγκριθεί και από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον επόμενο μήνα. Η μεταβατική περίοδος θα αρχίσει μετά τις 31 Ιανουαρίου του 2020.
Για μια περίοδο 11 μηνών η Βρετανία θα ακολουθεί τους νόμους και του κανόνες της ΕΕ , θα είναι μέλος της ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς και της τελωνειακής ένωσης ενώ θα συνεχίζεται η ελεύθερη διακίνηση ανθρώπων και αγαθών.
Η μεγάλη πρόκληση για την κυβέρνηση του κ. Τζόνσον θα είναι η εφαρμογή των νέων πολιτικών και κανονισμών στις αρχές του 2021 , επισημαίνουν οι αναλυτές.
Βύρων Καρύδης
