Την ώρα που ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, ανακοινώνει ότι θα σταματήσει προσωρινά την υδροξυχλωροκίνη -το φάρμακο κατά της ελονοσίας- και τα παράγωγα του από την παγκόσμια μελέτη του σε πειραματικές θεραπείες Covid-19, επισημαίνοντας ότι οι εμπειρογνώμονες του φαρμάκου πρέπει να επανεξετάσουν μέχρι σήμερα όλα τα διαθέσιμα στοιχεία, Έλληνες ερευνητές του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών δημοσίευσαν εργασία για την ασφαλέστερη χορήγηση χλωροκίνης σε ασθενείς με COVID-19
Συγκεκριμένα, στις 21 Μαΐου 2020 στο περιοδικό Safety Science του εκδοτικού οίκου Elsevier, δημοσιεύτηκε η εργασία της Ερευνητικής Ομάδας του επίκουρου Καθηγητή του ΕΚΠΑ Ευάγγελου Δημ. Καραλή με τίτλο: «Chloroquine dosage regimens in patients with COVID-19: safety risks and optimization using simulations». Η μελέτη πραγματοποιήθηκε στο Τμήμα Φαρμακευτικής του ΕΚΠΑ σε συνεργασία με την υποψήφια διδάκτορα Ελένη Καρατζά και τον εξωτερικό συνεργάτη Δρ. Γ. Ισμαήλο.
Όπως επισημαίνουν έως και σήμερα δεν υπάρχει συγκεκριμένη φαρμακευτική αγωγή έναντι του νέου SARS-CoV2 και η χλωροκίνη ανήκει στα φάρμακα που χρησιμοποιούνται αποσκοπώντας να μειωθεί η διάρκεια παραμονής στο νοσοκομείο και η βελτίωση της εξέλιξης της COVID-19 πνευμονίας.
Ωστόσο,έχουν προκύψει σημαντικές ανησυχίες για την ασφάλεια της χλωροκίνης, δεδομένης και της ανεπάρκειας πληροφοριών σχετικά με τη δοσολογία της.
Η συγκεκριμένη ερευνητική μελέτη αποσκοπεί στην αποκάλυψη των κινδύνων ασφάλειας που έχουν ορισμένα από τα ισχύοντα δοσολογικά σχήματα χλωροκίνης καθώς και την πρόταση νέων πιο ασφαλών σχημάτων εφαρμόζοντας μεθόδους μοντελοποίησης και προσομοιώσεων.
Η θεραπεία με χλωροκίνη, μεταξύ άλλων, μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες όπως παράταση του διαστήματος QT στο ηλεκτροκαρδιογράφημα και καρδιομυοπάθεια. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να τονιστεί ότι σε περίπτωση υπερδοσολογίας χλωροκίνης, μπορεί να παρατηρηθούν καταστάσεις παρόμοιες με αυτές που προκαλούνται από το SARS-CoV2, όπως πνευμονικό οίδημα με αναπνευστική ανεπάρκεια και κυκλοφορική καταπληξία. Η συγχορήγηση χλωροκίνης με άλλα φάρμακα για τη θεραπεία ασθενών με COVID-19 μπορεί να αυξήσει περαιτέρω τον κίνδυνο εμφάνισης τέτοιων ανεπιθύμητων ενεργειών.
Στην παρούσα εργασία χρησιμοποιώντας προσομοιώσεις αναδεικνύεται ο κίνδυνος εμφάνισης σοβαρών ανεπιθύμητων ενεργειών μετά από την αυξημένη δοσολογία χλωροκίνης. Παράλληλα, προτείνονται ασφαλέστερα εναλλακτικά δοσολογικά σχήματα ανάλογα με την βαρύτητα της νόσου και τα χαρακτηριστικά του ασθενή (ηλικία, σωματική μάζα κλπ.), ενώ γίνονται και γενικότερες συστάσεις σχετικά με την ορθή χορήγηση χλωροκίνης. Για ηλικιωμένους ασθενείς, οι οποίοι ανήκουν και στις ομάδες υψηλού κινδύνου της νόσου COVID-19, υπάρχει αυξημένη πιθανότητα εκδήλωσης τοξικότητας και πρέπει να γίνεται μείωση της δόσης. Γενικά, ένα πιο συχνό σχήμα χορήγησης με μικρότερες δόσεις είναι προτιμότερο από πλευράς ασφάλειας.
Έλενα Μπρέγιαννη
