Με στόχο το νομοσχέδιο που αλλάζει το σύστημα προσλήψεων που κάνει το ΑΣΕΠ να έχει ψηφιστεί στις 11 Ιανουαρίου το υπουργείο Εσωτερικών το κατέθεσε στην Βουλή. Σύμφωνα με τον αρμόδιο υπουργό Τάκη Θεοδωρικάκο ο πρώτος γραπτός Διαγωνισμός μόνιμων προσλήψεων με τις νέες διατάξεις θα γίνει στο Α’ εξάμηνο του 2022.
Το κατατεθέν κείμενο που είχε τεθεί σε διαβούλευση από τις 16 ως τις 30 Νοεμβρίου περιλαμβάνει τελικά 62 άρθρα (ενώ στη διαβούλευση είχε 53 ). Το σχέδιο νόμου προβλέπει, σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση, τον εκσυγχρονισμό και την ουσιαστική επικαιροποίηση του υφιστάμενου εφαρμοζόμενου νομοθετικού πλαισίου για τις προσλήψεις στον δημόσιο τομέα, εισάγει μία κεντρική διαδικασία προσλήψεων μέσω του πανελλήνιου γραπτού διαγωνισμού, ώστε να εκλείψει – όπως επισημαίνεται – ο κατακερματισμός των διαδικασιών επιλογής και να υπηρετηθεί ο ενιαίος προγραμματισμός προσλήψεων και επιλογής ανθρώπινου δυναμικού στον δημόσιο τομέα, καθώς και την αξιολόγηση μέσω της διαγωνιστικής διαδικασίας, των γνώσεων, των δεξιοτήτων και της εργασιακής αποτελεσματικότητας των διαγωνιζομένων, διευκολύνοντας την επιλογή των καταλληλότερων υποψηφίων για την κάθε θέση.
Παράλληλα, προωθείται ο εξορθολογισμός των λοιπών διαδικασιών επιλογής προσωπικού στην κατεύθυνση της επιλογής των καταλληλότερων υποψηφίων και η οργανωτική και λειτουργική ενίσχυση του ΑΣΕΠ ως συνταγματικά κατοχυρωμένης ανεξάρτητης Αρχής που είναι αρμόδια για την υλοποίηση των διαδικασιών πρόσληψης/διορισμού, προκειμένου να ανταποκριθεί με όρους αποτελεσματικότητας στην εφαρμογή του νέου πλαισίου, με έμφαση στον πανελλήνιο γραπτό διαγωνισμό.
Οι αλλαγές
Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση, το σχέδιο νόμου αντιμετωπίζει τα εξής ζητήματα:
- Την πολυδιάσπαση και τη δυσχέρεια ερμηνείας διατάξεων που έχουν υποστεί αλλεπάλληλες τροποποιήσεις από το 1994 μέχρι και σήμερα.
- Την ύπαρξη παράλληλων διαδικασιών στελέχωσης του δημοσίου τομέα, οι οποίες εναπόκειντο στη διακριτική ευχέρεια των φορέων.
- Τον αυξημένο χρόνο που απαιτείται για τη διεξαγωγή και ολοκλήρωση των διαφόρων διαδικασιών πρόσληψης.
- Τη χωρίς αντικειμενική δικαιολογητική βάση συνύπαρξη παράλληλων συστημάτων μοριοδότησης για προσωπικό ορισμένου χρόνου.
- Την ανάγκη μετάβασης από ένα σύστημα προσλήψεων με σχεδόν αποκλειστική έμφαση στα τυπικά προσόντα σε ένα σύστημα σύγχρονων διαγωνιστικών διαδικασιών που εξετάζουν τις γνώσεις, τις δεξιότητες και την εργασιακή αποτελεσματικότητα των διαγωνιζομένων.
- Τις αποκλίσεις από το Προσοντολόγιο (π.δ. 50/2001, Α’ 39) με τη θέσπιση ειδικών διατάξεων.
- Την πολυδιάσπαση των διαδικασιών πρόσληψης για προστατευόμενες κατηγορίες (ν. 2643/1998, Α’ 220).
- Τη μεγάλη διεύρυνση του ρόλου του Α.Σ.Ε.Π., ιδίως στο πεδίο της επιλογής διευθυντικών στελεχών του Δημοσίου, χωρίς αντίστοιχη αύξηση του αριθμού των μελών του και ενίσχυση των δομών του.
Η διαδικασία των προσλήψεων
Γραπτές δοκιμασίες στα πρότυπα των πανελλαδικών εξετάσεων εισάγει το νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών για το ΑΣΕΠ. Φιλοδοξία του υπουργείου είναι η αναδιοργάνωση και την ενδυνάμωση της αξιοκρατίας στη στελέχωση του δημοσίου τομέα και η επιτάχυνση των διαδικασιών στην επιλογή προσωπικού ώστε να τοποθετηθεί “ο κατάλληλος άνθρωπος στην κατάλληλη θέση”.
Σύμφωνα με το ΥΠΕΣ, ο πρώτος γραπτός διαγωνισμός με το νέο σύστημα εκτιμάται ότι θα πραγματοποιηθεί την Άνοιξη του 2022, με βάση τα κενά που θα έχει διαπιστώσει και εγκρίνει το Υπουργικό Συμβούλιο του Σεπτεμβρίου του 2021. Αυτό θα επιτευχθεί υπό την προϋπόθεση ότι το νομοσχέδιο θα ψηφιστεί εντός του 2020 καθώς η εφαρμογή της απαιτεί μια μακρά περίοδο επιμέρους προσαρμογών προκειμένου να καταστεί εφικτός ο πρώτος γραπτός διαγωνισμός.
Επιδίωξη του υπουργού Εσωτερικών, Τάκη Θεοδωρικάκου είναι “η επίτευξη της ευρύτερης δυνατής συναίνεσης σε μια μεταρρύθμιση που πρέπει να έχει προοπτική και ορίζοντα εφαρμογής εκτεινόμενο σε πολιτικό χρόνο πέραν της τρέχουσας κοινοβουλευτικής περιόδου και ανεξάρτητα από το κόμμα που βρίσκεται στην κυβέρνηση”, αναφέρει σχετικό ενημερωτικό σημείωμα.
Οι γραπτές δοκιμασίες θα διεξάγονται ηλεκτρονικά, για το σύνολο των θέσεων μονίμου και Ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου προσωπικού των κατηγοριών εκπαίδευσης ΠΕ, ΤΕ και ΔΕ αλλά και του Ειδικού Επιστημονικού Προσωπικού, στα πρότυπα των πανελληνίων εξετάσεων και περιλαμβάνουν δύο διακριτά µέρη: Εξέταση γνώσεων, Δοκιμασία Δεξιοτήτων και Εργασιακής Αποτελεσματικότητας.
Η δήλωση συµµμετοχής στις εξετάσεις των γνωστικών πεδίων (σε πόσα και ποια) εναπόκειται στη βούληση των υποψηφίων ανάλογα µε την προτίμηση θέσεων που έχουν δηλώσει (διαφορετικά γνωστικά πεδία για π.χ. πληροφορικούς, οικονομολόγους, νομικούς), ενώ η δοκιμασία δεξιοτήτων και εργασιακής αποτελεσματικότητας είναι κοινή για όλους τους υποψηφίους ανά κατηγορία εκπαίδευσης.
Στο ίδιο διαγωνιστικό πλαίσιο εντάσσονται πλέον και κοινωνικά προστατευόμενες ομάδες όπως π.χ. πολύτεκνοι, τρίτεκνοι, συγγενείς ΑΜΕΑ, για τους οποίους, ωστόσο, λαμβάνεται ειδική μέριμνα με διπλή ασφαλιστική δικλείδα: προσαύξηση επί της βαθμολογίας του γραπτού διαγωνισμού αλλά και διασφάλιση ενός ελάχιστου ποσοστού προσλήψεων.
Ειδική αναφορά θα πρέπει να γίνει στους υποψηφίους κατηγορίας εκπαίδευσης ΥΕ αλλά και τους ΑΜΕΑ.
Οι εξετάσεις θα είναι γραπτές ενώ σε ότι αφορά τον όρο ο κατάλληλος άνθρωπος στην κατάλληλη θέση το υπουργείο επισημαίνει ότι ο υποψήφιος θα εξετάζεται γραπτώς σε γνωστικά πεδία που θα σχετίζονται τόσο με γνώσεις γενικού περιεχομένου (π.χ. βασικές αρχές οργάνωσης και λειτουργίας του Κράτους και της Δημόσιας Διοίκησης) όσο και με πιο ειδικές γνώσεις σχετιζόμενες με την ειδικότητα της υπό πλήρωση θέσης (π.χ. Μακροοικονομία για θέση Οικονομικού) .
Κατόπιν θα λαμβάνει μέρος σε δοκιμασία Δεξιοτήτων και Εργασιακής Αποτελεσματικότητας, (δοκιμασία αριθμητικού συλλογισμού, δοκιμασία αφαιρετικής ικανότητας, προσαρμογής σε εργασιακό περιβάλλον και ενσωμάτωσης σε ομάδα κ.α.), ώστε να σκιαγραφηθεί κατά τον πληρέστερο δυνατό τρόπο το εργασιακό προφίλ του υποψηφίου.
Το περιεχόμενο των Δοκιμασιών Προσωπικότητας αποτελείται από ερωτήσεις µε απαντήσεις πολλαπλής επιλογής ή/και αντιστοίχισης και αποβλέπει στον προσδιορισμό στοιχείων της προσωπικότητας του υποψηφίου. Η συγκεκριμένη αξιολόγηση θα έχει βαρύνουσα σημασία
Επειδή όλη η διαδικασία θα γίνεται ηλεκτρονικά το υπουργείο εκτιμά ότι θα συντομευθεί και με τις όποιες ενστάσεις οι προσλήψεις θα γίνονται το αργότερο σε ένα χρόνο αντί των δύο που είναι ο μέσος όρος σήμερα.
Για τις περιπτώσεις πρόσληψης προσωπικού ορισμένου χρόνου, οι διαδικασίες παραμένουν ως έχουν, με τη διαφορά ότι διεξάγονται πλέον µε τρόπο ηλεκτρονικό.
Οι λεπτομέρειες
Σύμφωνα με το νομοσχέδιο στην δικαιοδοσία του ΑΣΕΠ υπάγονται όλοι οι Φορείς του Δημόσιου Τομέα, όπως αυτός οριοθετείται στην περ.α΄ της παρ.1 του αρ.14 του ν.4270/2014, καθώς και τα ΝΠΙΔ του Δημόσιου Τομέα που δεν περιλαμβάνονται στη Γενική Κυβέρνηση.
Στην παρ.1 του αρ.2 ορίζεται εκτενής λίστα Φορέων που θα υπάγονται στις διατάξεις του νέου Νόμου. Σε αυτήν μεταξύ άλλων εντοπίζονται και:
– οι ΟΤΑ Α’ και Β’ βαθμού και οι πάσης φύσεως Επιχειρήσεις τους,
– η ΚΕΔΕ και η ΕΝΠΕ,
– το ειδικό ένστολο προσωπικό της Δημοτικής Αστυνομίας.
Στη λίστα της παρ.2 του αρ.2, σε όσους δεν θα υπάγονται στις νέες ρυθμίσεις, μεταξύ πολλών άλλων αναγράφονται και:
– οι Ειδικοί Σύμβουλοι – Επιστημονικοί Συνεργάτες – Ειδικοί Συνεργάτες των ΟΤΑ,
– Το προσωπικό που απασχολείται σε Δήμους, Περιφέρειες ή άλλες δημόσιες υπηρεσίες σε εκτέλεση Προγραμμάτων Κοινωφελούς Χαρακτήρα ή ειδικών Προγραμμάτων απασχόλησης ανέργων, που καταρτίζονται ή υλοποιούνται από τον ΟΑΕΔ ή το Υπουργείο Εργασίας & Κοινωνικών Υποθέσεων,
– Το προσωπικό που προσλαμβάνεται για αντιμετώπιση κατεπειγουσών ή εποχικών ή πρόσκαιρων αναγκών, με σύμβαση εργασίας ορισμένου χρόνου της οποίας η διάρκεια δεν υπερβαίνει τους 2 μήνες μέσα σε συνολικό διάστημα 12 μηνών, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα.
Η συζήτηση του νομοσχεδίου αναμένεται να ξεκινήσει μετά τις εορτές των Χριστουγέννων.
Γιώργος Μανουσακάκης
