Απάντηση της Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λίνας Μενδώνη στην επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξανδρου–Χρήστου Αυλωνίτη, «Ενέργειες αποκατάστασης της εικόνας εγκατάλειψης που προξενούν οι αυθαίρετες κατασκευές εντός της τάφρου του Παλαιού φρουρίου Κέρκυρας»
«Κύριε Βουλευτά, βεβαίως, τον Μάιο του 2020 είχαμε ξανασυζητήσει το θέμα αυτό και σας είχα πει τότε ότι πράγματι η ανάδειξη του Φρουρίου της Κέρκυρας είναι μία από τις προτεραιότητες του Υπουργείου Πολιτισμού. Απλώς, να θυμίσω ότι την πενταετία 2015-2019, επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ δηλαδή, δεν προχώρησε στην ουσία κανένα έργο και στα δύο εμβληματικά μνημεία της πόλης, τόσο στο Παλαιό όσο και στο Νέο Φρούριο.
Με δεδομένη, λοιπόν, την έλλειψη ενός στρατηγικού σχεδιασμού για την ανάδειξη των Φρουρίων αλλά και την κατάληψη του χώρου της τάφρου του Παλαιού Φρουρίου από ακίνητα και κατασκευές που αλλοιώνουν την μορφή του οχυρωματικού περιβόλου –για την απομάκρυνση των οποίων, επίσης, δεν έγινε καμία ενέργεια τα προηγούμενα χρόνια (εσείς μόλις είπατε ότι οι κατασκευές αυτές είναι εκεί από τη δεκαετία του 1960), το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού προχώρησε τις διαδικασίες για την εκπόνηση του Σχεδίου Διαχείρισης του Παλαιού και Νέου Φρουρίου, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία.
Οι αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου ολοκλήρωσαν, όπως είχα πει, τον Μάιο, την σύνταξη των προδιαγραφών του Σχεδίου Διαχείρισης, οι οποίες εγκρίθηκαν (δηλαδή βγήκε η Εκτελεστή Πράξη, η απόφαση της αρμόδιας Γενικής Διευθύντριας στις 3/9/2020), κατόπιν γνωμοδότησης του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, και μόλις ολοκληρώθηκαν οι διαδικασίες για την ανάθεση της σύνταξης του εν λόγω Σχεδίου.
Οι Υπηρεσίες μας συνεργάζονται με τη Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου για την εκπόνηση ερευνητικού προγράμματος με αντικείμενο την σύνταξη του Διαχειριστικού Σχεδίου, για το Παλαιό και το Νέο Φρούριο της Κέρκυρας. Το κόστος του προγράμματος το οποίο είναι 180.000 ευρώ καλύπτεται από τον προϋπολογισμό του ΥΠΠΟΑ και ξεκινά η εκπόνησή του αμέσως, στις αρχές του 2021.
Το υπό εκπόνηση Διαχειριστικό Σχέδιο διαμορφώνει το πλαίσιο για μια ολοκληρωμένη διαχείριση των εξεχόντων μνημείων εισάγοντας έναν στρατηγικό σχεδιασμό, θέτοντας προτεραιότητες, στόχους και χρονοδιαγράμματα. Έτσι καλύπτονται ολοκληρωμένα όλες τις πτυχές της προστασίας και ανάδειξής τους, σύμφωνα με τις διεθνείς προδιαγραφές. Μας ενδιαφέρει να καταγραφούν οι ανάγκες και οι δυνατότητες των δύο μνημειακών συνόλων και ακολούθως να συστηματοποιηθούν και να ιεραρχηθούν -σε βραχυπρόθεσμο, μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο ορίζοντα- τα έργα και οι εργασίες για την ολοκληρωμένη προστασία, συντήρηση και αποκατάσταση τους.
Στο πλαίσιο του προγράμματος αντιμετωπίζεται και ο χώρος του αντικρημνού της τάφρου του Παλαιού Φρουρίου, όπου σήμερα σε όλο το μήκος του και στις βάσεις της μεγάλης γέφυρας εφάπτονται, επαναλαμβάνω από τη δεκαετία του 1960, τα αυθαίρετα πρόχειρα κτίσματα του συλλόγου ερασιτεχνών αλιέων της Κέρκυρας “Κόντρα Φόσσα”. Στο Σχέδιο Διαχείρισης θα συμπεριλαμβάνονται συγκεκριμένες προτάσεις για την απομάκρυνση των παρανόμων κτισμάτων, την ανάδειξη της τάφρου και την μετεγκατάσταση του Συλλόγου των Αλιέων.
Στην δευτερολογία μου θα σας απαντήσω και πολύ συγκεκριμένα για την ηλεκτροδότηση και για παρεμβάσεις που ήδη έχουν γίνει».
Στη Δευτερολογία της η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού είπε τα εξής:
«Δεν αναφέρθηκα στην περίοδο 2015-2019 για να πω ακριβώς ότι δεν έγινε κάτι και ότι έχουμε όλοι ευθύνη. Απλώς το ανέφερα, διότι μία κατάσταση, η οποία έχει διαμορφωθεί από το 1960 και η οποία δεν επιλύθηκε όλες αυτές τις δεκαετίες, αλλά και στη δική σας διακυβέρνηση, που θεωρώ ότι ήταν προτεραιότητα αυτό το πράγμα αφού εσείς το θέτετε τώρα μετ’ επιτάσεως. Ούτε όμως και στην περίοδο που είχατε εσείς προσωπικά ενεργή συμμετοχή στα θέματα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης δεν έγινε τίποτα για την απομάκρυνση των συγκεκριμένων παραπηγμάτων.
Ερχόμαστε λοιπόν να σας πω συγκεκριμένα πράγματα: Ξέρετε ότι στο πλαίσιο του έργου ”ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΜΑΧΩΝΙΚΟΥ ΜΕΤΩΠΟΥ ΤΟΥ ΠΑΛΑΙΟΥ ΦΡΟΥΡΙΟΥ ΚΕΡΚΥΡΑΣ”, αυτού του έργου που αναφερθήκατε και εσείς ότι είναι ενταγμένο στο INTERREG IPA II “GREECE – ALBANIA 2014 – 2020” και το οποίο εκτελείται από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κέρκυρας, περιλαμβάνει εργασίες ήπιας ανάδειξης και προσβασιμότητας στο χώρο της θαλάσσιας τάφρου και σε τμήμα του εσωτερικού του Προμαχώνα Savorgan.
Στο πλαίσιο του έργου αυτού, η Εφορεία απομάκρυνε παράνομες κατασκευές από τους πόδες της γέφυρας και η ΔΕΔΔΗΕ διέκοψε την παράνομη παροχή ηλεκτρικού ρεύματος στους παράνομους οικίσκους, εκτός από το κτίσμα που στεγάζει τα γραφεία του Συλλόγου Ερασιτεχνών Αλιέων.
Επιπλέον, το Τμήμα Επιθεώρησης Δόμησης και Κατεδαφίσεων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας στις 14.01.2021 ζήτησε από την Κτηματική Υπηρεσία Κέρκυρας και την Πολεοδομία του Δήμου Κεντρικής Κέρκυρας και Διαποντίων Νήσων την καταγραφή και κατεδάφιση των αυθαίρετων κατασκευών από την τάφρο.
Παρόλα αυτά, το θέμα της οριστικής λύσης, όπως προανέφερα, θα δοθεί -δεν είναι μόνο να απομακρυνθούν, αλλά συνολικά πώς θα διαμορφωθεί ο συγκεκριμένος χώρος- και αυτό είναι ένα από τα θέματα που εξετάζει και θα επιλύσει το συνολικό σχέδιο διαχείρισης. Επαναλαμβάνω, τα βασικά σημεία που θα αντιμετωπιστούν είναι τα εξής: Η προστασία των δύο φρουρίων, η αποκατάσταση και συντήρησή τους, η ανάδειξη και η προβολή του χαρακτήρα τους, η βελτίωση της λειτουργίας και των υποδομών τους, συμπεριλαμβανομένης της κίνησης των επισκεπτών, και τέλος, η βελτίωση της σχέσης τους με το άμεσο αστικό περιβάλλον.
Το Σχέδιο Διαχείρισης περιλαμβάνει την τεκμηρίωση των δύο φρουρίων και την καταγραφή των προβλημάτων και της παθολογίας τους, τη σύνταξη συνολικού προγράμματος και έργων, στο πλαίσιο του οποίου θα διαμορφωθούν συγκεκριμένες προτάσεις παρέμβασης στα δύο μνημειακά συγκροτήματα, με σαφή ιεράρχηση. Τα ανωτέρω, όπως προβλέπεται από τις εγκεκριμένες προδιαγραφές, θα συνοδεύονται από ιεράρχηση μελετών, πίνακες χρονοδιαγραμμάτων και προσεγγιστικών προϋπολογισμών.
Είναι η πρώτη φορά που τα φρουριακά συγκροτήματα της Κέρκυρας, τοπόσημα της πόλης της Κέρκυρας, τοπόσημα του νησιού, αντιμετωπίζονται συνολικά, στο πλαίσιο των αρχών της ολοκληρωμένης προστασίας, όπως επιβάλλει το θεσμικό πλαίσιο. Το θέμα δεν είναι μόνο να απομακρύνεις τις αυθαίρετες κατασκευές. Προφανώς, αυτό έχει ήδη αρχίσει να γίνεται, όπως σας είπα, και θα ολοκληρωθεί στο πλαίσιο του διαχειριστικού σχεδίου. Είναι και πώς αποκαθιστάς τη συνολική εικόνα και κυρίως, πώς εξασφαλίζεις σωστή προστασία, ανάδειξη και προβολή αυτών των δύο μνημειακών συγκροτημάτων του νησιού, πράγμα το οποίο συστηματικά δεν έχει γίνει μέχρι τώρα. Περιμένετε, ζητάτε -καλώς το ζητάτε γιατί εκπροσωπείτε τον λαό της Κέρκυρας- μέσα σε περίπου δύο χρόνια, να ολοκληρωθεί μία διαδικασία, η οποία δεν έγινε σε κανένα επίπεδο, τα προηγούμενα πενήντα».
