άρθρο του Χρήστου Καπούτση
Η Σύνοδος Κορυφής των ηγετών των κρατών – μελών του ΝΑΤΟ, που γίνεται σήμερα (14 Ιουνίου) στην έδρα του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλες , χαρακτηρίζεται, ως ιδιαίτερα σημαντική. Το ενδιαφέρον έγκειται, στην πρόθεση των πολιτικών ηγετών της Δύσης, το ΝΑΤΟ να έχει αναβαθμισμένο πολιτικο-στρατιωτικό ρόλο, στις διεθνείς εξελίξεις. Στο περιθώριο των εργασιών της Συνόδου έχουν προγραμματιστεί και κρίσιμα Τετ-Α-Τετ (Tet-A-Tet) πολιτικών ηγετών, μεταξύ αυτών και η συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού με τον Πρόεδρο της Τουρκίας. Της συναντήσεως του πρωθυπουργού Κυρ. Μητσοτάκη με τον πρόεδρο της Τουρκίας Τ. Ερντογάν, θα έχει προηγηθεί η πολύ σημαντική συνάντηση του αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν με τον Πρόεδρο της Τουρκίας. Ασφαλώς, το αποτέλεσμα της συνάντησης Μπάιντεν- Ερντογάν, θα επηρεάσει το «κλίμα» της συνάντησης Μητσοτάκη – Ερντογάν. Τον πρωθυπουργό θα συνοδεύουν στην έδρα του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες και οι Υπουργοί, Εξωτερικών Ν. Δένδιας (;) και Εθνικής Άμυνας Ν. Παναγιωτόπουλος. Η Ελληνική πλευρά, φιλοδοξεί να επιτύχει ένα ελάχιστο πλαίσιο συμφωνίας με στόχο την αποκλιμάκωση της έντασης στις διμερείς ελληνοτουρκικές σχέσεις και παράλληλα , την ενθάρρυνση για διάλογο και προώθηση των ΜΟΕ. Επίσης, μία πολιτική παράμετρος που θα «βαρύνει» τον διάλογο των Κυρ. Μητσοτάκη – Τ. Ερντογάν, είναι οι παρεμβάσεις των αμερικανών σε στρατιωτικό επίπεδο και στο πλαίσιο της αναβαθμισμένης ελληνοαμερικανικής αμυντικής συμφωνίας. Ήταν εντυπωσιακή η συμμετοχή επίλεκτων αμερικανικών στρατιωτικών δυνάμεων σε διακλαδικές στρατιωτικές ασκήσεις, υπό την διεύθυνση του ΓΕΕΘΑ, σε Ξάνθη και Αλεξανδρούπολη, ενώ στο πλαίσιο της συνεργασίας και συνεκπαίδευσης των Πολεμικών Αεροποριών, αμερικανικά F-15 πέταξαν, συμβολικά και πάνω από ελληνικά νησιά του Ανατολικού Αιγαίου. Ωστόσο, διαφαίνεται ότι δεν είναι στις προτεραιότητες των ΗΠΑ, ούτε το Κυπριακό (δίκαιη και βιώσιμη λύση στο πλαίσιο της Ομοσπονδίας και με αποχώρηση των κατοχικών στρατευμάτων), αλλά και ούτε η αμέριστη στήριξη των ελληνικών θέσεων, που αφορούν εθνικά κυριαρχικά δικαιώματα, από ΝΑΤΟ και ΗΠΑ, που ευθέως απειλούνται από την Τούρκικη αναθεωρητική πολιτική. Όμως, θα πρέπει να θεωρείται αυτονόητο, ότι κατά την συνάντηση Κ.Μητσοτάκη- Τ. Ερντογάν, δεν θα υπάρξει «συμφωνία» για εφόλης της ύλης ελληνοτουρκικό διάλογο, δηλαδή, διαπραγμάτευση επί των τουρκικών αξιώσεων σε βάρος ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων, όπως η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου, ή η αναθεώρηση της Συνθήκης της Λωζάνης, σχετικά με την Μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης, όπως απαιτεί η Τουρκία. Εκτιμάται ότι, από διεθνείς παράγοντες, θα υπάρξει μία απόπειρα εξομάλυνσης των ελληνοτουρκικών σχέσεων, με πρώτο θέμα την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών. Φυσικά, υπό το πρίσμα της αναμενόμενης αναγνώρισης από το ΝΑΤΟ, της ζωτικής σημασίας που έχει για την αξιόπιστη συνοχή της Ατλαντικής Συμμαχίας η Τουρκία, όχι μόνο ως γεωστρατηγικός – γεωγραφικός χώρος, αλλά και ως ισχυρός πολιτικο-στρατιωτικός και θρησκευτικός (μουσουλμανικός) παράγων, που επηρεάζει την περιφερειακή σταθερότητα.
Η Σύνοδος κορυφής του ΝΑΤΟ, θεωρείται ιστορικής σημασίας, αφού σηματοδοτεί το τέλος εποχής της ευρωατλαντικής καχυποψίας της περιόδου Ντόναλντ Τράμπ και την αφετηρία, της αναθέρμανσης των σχέσεων Αμερικανών και Ευρωπαίων, που αναμφίβολα διαθέτουν και ιστορικό βάθος. Ουσιαστικά η Κυβέρνηση Τζο Μπάιντεν-Κάμαλα Χάρις, στοχεύει στην επαναπροσέγγιση των σχέσεων ΗΠΑ και ευρωπαϊκών χωρών του ΝΑΤΟ, προωθώντας, όχι μόνο κοινά γεωστρατηγικά συμφέροντα, αλλά και ενδοευρωπαϊκά θέματα, που θα διασφαλίζουν την περιφερειακή ασφάλεια και σταθερότητα. Προτεραιότητα της αμερικανικής πολιτικής είναι η ανασυγκρότηση της Δυτικής Συμμαχίας (ΗΠΑ, Καναδάς, ΝΑΤΟ, Ε.Ε.), η απρόσκοπτη λειτουργία του ΝΑΤΟ, ως πολιτικοστρατιωτικού μηχανισμού, ώστε να αντιμετωπιστούν ζητήματα ασφάλειας του ευρωατλαντικού άξονα και κυρίως, να διαμορφωθούν οι απαντήσεις της Δύσης σε Στρατηγικά διλήμματα σε σχέση πρωτίστως με την Κίνα και επικουρικώς με την Ρωσία. Η αμερικανική διπλωματία εκτιμά ότι, η άνοδος της Κίνας συνιστά μια τεράστια πρόκληση για τις ΗΠΑ και τελικά για την Ευρώπη. Με τη Ρωσία, τα ευρωπαϊκά κράτη του ΝΑΤΟ, έχουν κοινά συμφέροντα, όπως η Γερμανία στον ενεργειακό τομέα. Η Ρωσία είναι μια ευρωπαϊκή χώρα, που γέννησε έναν σπουδαίο πολιτισμό και δεν επιθυμεί την παγκόσμια ηγεμονία, αφού δεν έχει τέτοιες δυνατότητες, όπως ασφαλώς έχει η Κίνα. Για αυτό ακριβώς, έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον η συνάντηση των δύο Προέδρων ΗΠΑ και Ρωσίας, δύο μέρες μετά τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ. Ο Ρώσος πρόεδρος Βλάντιμιρ Πούτιν και ο Αμερικανός ομόλογός του Τζο Μπάιντεν , θα συναντηθούν στις 16 Ιουνίου στη Γενεύη. Η στρατηγική ισορροπία, η μη κλιμάκωση της έντασης στις αμερικανορωσικές σχέσεις, που πιθανόν θα οδηγήσει σε έναν νέο Ψυχρό Πόλεμο με μάλλον οδυνηρές συνέπειες, αλλά και το «πρόβλημα» Τουρκία (ρωσικό αντιαεροπορικό σύστημα S-400), είναι πολύ πιθανό να βρεθούν στην καρδιά των συνομιλιών, των δύο Προέδρων.
