H άρνηση των ΗΠΑ να αποστείλουν μαχητικά F16 στην Ουκρανία, η επιδίωξη της Ε.Ε να ασκηθούν ποινικές διώξεις σε Ρώσους αξιωματούχους για εγκλήματα πολέμου, οι 100 πρώτες μέρες της Τζιόρτζια Μελόνι στην εξουσία και η επικείμενη ύφεση της βρετανικής οικονομίας είναι μερικά από τα βασικά θέματα στον διεθνή Τύπο
Για Ουκρανία – F16: O Τζο Μπάιντεν δήλωσε χθες, απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου, ότι οι ΗΠΑ δεν προτίθενται να στείλουν μαχητικά F-16 στην Ουκρανία, χωρίς ωστόσο να διευκρινίσει εάν θα επιτρέψουν σε άλλες χώρες που τα διαθέτουν να το πράξουν. Ο αμερικανός πρόεδρος τόνισε, επίσης, ότι προτίθεται να επισκεφθεί σύντομα την Πολωνία – χωρίς να αποκλείεται αυτό να γίνει στην επέτειο του ενός έτους από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, αναφέρει το Politico.
Στο μεταξύ, σε συμφωνία για κοινή παραγωγή πυρομαχικών για λογαριασμό της Ουκρανίας κατέληξαν χθες Αυστραλία και Γαλλία. Πρόκειται, κυρίως, για οβίδες 155 χιλιοστών που χρησιμοποιούν τα σύγχρονα πυροβόλα τα οποία έχει προμηθευτεί το Κίεβο από τη Δύση. Σημαντική πλευρά της συμφωνίας είναι ότι μέσω αυτής οι κυβερνήσεις των δύο χωρών μοιάζουν να κάνουν ένα σημαντικό βήμα προς την εξομάλυνση των διμερών σχέσεων, οι οποίες είχαν δεχθεί σοβαρό πλήγμα μετά την υπογραφή, το 2021, της συμφωνίας AUKUS ανάμεσα σε Αυστραλία, ΗΠΑ και Βρετανία – η οποία, εκτός των άλλων, είχε ως συνέπεια και την ακύρωση της παραγγελίας γαλλικών υποβρυχίων για το αυστραλιανό ναυτικό, που προτίμησε τα πυρηνικά των Αμερικανών.
Για Ουκρανία – Ε.Ε: Για τον Ουκρανό πρόεδρο, Βολοντίμιρ Ζελένσκι μια σύνοδος κορυφής με την Ε.Ε τον Φεβρουάριο θα έχει αδιαμφισβήτητα μεγάλη συμβολική αξία, σημειώνουν οι FT. Λίγη σημασία θα έχει να ακουστεί από την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν της Κομισιόν και από τον Σαρλς Μισέλ του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου η πρόοδος που έχει επιτευχθεί για την απόδοση δικαιοσύνης σχετικά με τα εγκλήματα πολέμου που έχουν διαπράξει ατομικά κάποιοι Ρώσοι. Ωστόσο, ο αρμόδιος Επίτροπος Δικαιοσύνης, Ντιντιέρ Ρεϊντερς δηλώνει ότι είναι αποφασισμένος να χρησιμοποιήσει όλα τα «απαραίτητα εργαλεία» για να ασκηθούν διώξεις εναντίον Ρώσων αξιωματούχων για τα εγκλήματα αυτά. Για να γίνει αυτό θα πρέπει να συσταθεί ξεχωριστό γραφείο εισαγγελέα ώστε να διερευνηθούν πιθανά εγκλήματα πολέμου με τη βοήθεια πολλών ερευνητών, που θα πρέπει να συλλέξουν τα κατάλληλα στοιχεία. Η αλήθεια είναι ότι το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο δεν έχει σήμερα τη δυνατότητα να ασκήσει διώξεις για εγκλήματα επιθετικότητας, επομένως χρειάζεται ένας νέος μηχανισμός που θα επιτρέψει την άρση της ασυλίας για πιθανούς κατηγορούμενους. Εξάλλου, η Ουκρανία δεν είναι μέλος του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, καθώς δεν έχει ακόμα επικυρώσει τη σχετική συνθήκη. Η διεθνής κοινότητα ήδη εξετάζει την εφαρμογή δύο μοντέλων – είτε τη δημιουργία ενός ειδικού δικαστηρίου, είτε ενός υβριδικού. Το ειδικό δικαστήριο θα χρειαστεί σχετική απόφαση του ΣΑ του ΟΗΕ και την επικύρωση από 193 χώρες. Ένα υβριδικό δικαστήριο που θα έχει τις δικές του περίπλοκες λειτουργίες απαιτεί την αλλαγή του Συντάγματος της Ουκρανίας. Το θέμα δίχασε τους Μόνιμους Αντιπροσώπους, την περασμένη εβδομάδα. Η απόφαση όμως θα είναι καθοριστική για όσους δίνουν διαταγές στη Μόσχα και που θα πρέπει να οδηγηθούν στη δικαιοσύνη. Ο Ρέϊντερς σημειώνει ότι ακόμα και εάν οι συζητήσεις συνεχιστούν, έχει ήδη ξεκινήσει μεγάλη προσπάθεια συλλογής αποδεικτικών στοιχείων για μια μελλοντική δίκη. Όμως το σύστημα θα πρέπει να είναι σταθερό για τα επόμενα χρόνια «επειδή όπως γνωρίζουμε δεν υπάρχει χρονικό όριο για τέτοιου είδους εγκλήματα». Οι ένοχοι ‘θα πρέπει να γνωρίζουν ότι για όσο ζουν θα είναι πιθανό να τους ασκηθεί δίωξη ανά πάσα στιγμή, από τη στιγμή που θα έχουν συλλεχθεί επαρκείς αποδείξεις».
Στην Ιταλία: Συμπληρώνονται σήμερα 100 ημέρες αφότου η Μελόνι ανέλαβε καθήκοντα ως επικεφαλής της πιο δεξιάς κυβέρνησης που έχει δει η Ιταλία μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι ανησυχίες αυτές έχουν σε μεγάλο βαθμό εκλείψει. Λίγο πριν από το σημερινό ορόσημο, η Μελόνι είχε θερμές συναντήσεις τόσο με τη Φον ντερ Λάιεν όσο και με τον Πάπα Φραγκίσκο, ενώ στις 16 Ιανουαρίου ήρθε ένα διαφορετικό δώρο για μια κυβέρνηση που επαίρεται για τη σκληρή γραμμή της στο θέμα του νόμου και της τάξης: η αστυνομία στη Σικελία συνέλαβε τον πλέον καταζητούμενο φυγάδα της χώρας, τον Ματέο Μεσίνα Ντενάρο, έναν «νονό» της Μαφίας που διέφευγε τη σύλληψη επί 30 χρόνια αναφέρουν οι FT. Παρ΄ όλα αυτά, όμως, οι αναλυτές θεωρούν πως η Μελόνι φροντίζει να συμμορφώνεται με τους εταίρους στην οικονομική ατζέντα, όσον αφορά όμως κοινωνικά και άλλα θέματα ακολουθεί τον δικό της ακραία συντηρητικό δρόμο.
Παρά το γεγονός ότι υπάρχει εδώ και μόνο δέκα εβδομάδες, θεωρείται σε γενικές γραμμές ότι η κυβέρνηση Μελόνι διαμόρφωσε με επιτυχία και πέρασε από το κοινοβούλιο τον προϋπολογισμό του 2023. Το οικονομικό επιτελείο ισχυρίζεται ότι έχει εκπληρώσει τους όρους για την πληρωμή τις επόμενες εβδομάδες μιας τρίτης δόσης επιχορηγήσεων και ευνοϊκών δανείων, ύψους 19 δισ. ευρώ, από το Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ μετά την πανδημία. Μία ακόμα επιτυχία ήταν η επίσκεψη το Σάββατο της ιταλίδας πρωθυπουργού στη Λιβύη, στη διάρκεια της οποίας οι πετρελαϊκές εταιρείες των δύο χωρών υπέγραψαν συμφωνία για το φυσικό αέριο, ύψους 8 δισ. δολαρίων – τη μεγαλύτερη μεμονωμένη επένδυση στον ενεργειακό τομέα της Λιβύης εδώ και δύο δεκαετίες. Επίσης υπογράφηκε και συμφωνία για το Μεταναστευτικό. Με όλα αυτά, το κόμμα της Μελόνι, οι ακροδεξιοί Αδελφοί της Ιταλίας, έχει αναπάντεχα κερδίσει σε δημοτικότητα – από 26% στις γενικές εκλογές της 25ης Σεπτεμβρίου, σχεδόν 30% στις τελευταίες δημοσκοπήσεις. Η υποστήριξη για το κύριο αντιπολιτευόμενο Δημοκρατικό Κόμμα έχει μειωθεί την ίδια περίοδο από 19% σε 16%.
Στη Γαλλία: Νέο απεργιακό ραντεβού έχουν δώσει για σήμερα τα μεγαλύτερα γαλλικά συνδικάτα, από την αριστερή CGT μέχρι τη θεωρούμενη ως μετριοπαθή CFDT, στην προσπάθειά τους να αναγκάσουν την κυβέρνηση του Εμανουέλ Μακρόν να αποσύρει το σχέδιο για τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού που, ανάμεσα στα άλλα, περιλαμβάνει την αύξηση του ορίου ηλικίας για πλήρη σύνταξη από τα 62 στα 64 έτη αναφέρει η Monde. Πρόκειται για τη δεύτερη μεγάλη κινητοποίηση από τις αρχές του έτους, με την πρώτη – στις 19 Ιανουαρίου – να έχει βγάλει στους δρόμους περίπου δύο εκατομμύρια Γάλλους. Από την πλευρά τους, τόσο η πρωθυπουργός Ελιζαμπέτ Μπορν όσο και οι αρμόδιοι υπουργοί διαμηνύουν πως «ο πυρήνας της μεταρρύθμισης δεν θα αλλάξει», αφήνοντας παράθυρο για υποχωρήσεις σε δευτερεύοντα ζητήματα.
Στη Βρετανία: Ο Τύπος έχει βασικό θέμα την έκθεση του ΔΝΤ σύμφωνα με την οποία η Βρετανία, η μόνη χώρα του G7 θα δει την οικονομία της να συρρικνώνεται φέτος, όπως αναφέρει και ο Guardian. Θα υπάρξει απότομη πτώση των ρυθμών ανάπτυξης, σύμφωνα με το ΔΝΤ κατά 0,6% κάτι που έρχεται σε αντίθεση με τις προηγούμενες προβλέψεις για 0,3% ανάπτυξη το 2023.
Η έκθεση του ΔΝΤ είναι βασικό θέμα και στους Financial Times, στο πρωτοσέλιδο των οποίων υπάρχει πίνακας με τις εκτιμώμενες προβλέψεις για το 2023 και συγκριτικά στοιχεία για τις άλλες χώρες του G7. Το ΔΝΤ προειδοποιεί ότι η Βρετανία θα είναι «η μοναδική ισχυρή οικονομία που θα αντιμετωπίσει ύφεση φέτος» με τις δαπάνες για τα νοικοκυριά να αυξάνονται δραματικά.
Για Τουρκία: Καθώς η αντιπολίτευση των «6» θα ανακοινώνει ή θα ετοιμάζεται να ανακοινώσει το όνομα του υποψηφίου της για τις επικείμενες προεδρικές εκλογές, στα μέσα του επόμενου μήνα, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα επιχειρήσει να στρέψει τα φώτα της δημοσιότητας σε μία ακόμη δική του φιλόδοξη πρωτοβουλία, την οποία εντάσσει στο μεγαλόπνοο σχέδιο με τίτλο «Ο Αιώνας της Τουρκίας»: τη διεθνή διάσκεψη που θα πραγματοποιηθεί στην Κωνσταντινούπολη στις 14-15 Φεβρουαρίου και, σύμφωνα με τον ίδιο και την κυβέρνησή του, θα θέσει τις βάσεις προκειμένου η Τουρκία να μετατραπεί σε «ενεργειακό κόμβο» με καθοριστικό ρόλο στη διεθνή αγορά – βαθαίνοντας, ταυτόχρονα, τους δεσμούς της με τη Ρωσία και τον αραβικό κόσμο, αναφέρει το Bloomberg. «Στόχος μας είναι να φέρουμε στο ίδιο τραπέζι χώρες που παράγουν και χώρες που καταναλώνουν και να καταστούμε το κέντρο εμπορίας φυσικού αερίου, στο οποίο θα καθορίζεται και η τιμή του», δήλωσε χαρακτηριστικά ο υπουργός Ενέργειας Φατίχ Ντονμέζ. «Θα συγκεντρώσουμε χώρες παραγωγούς από τη Μέση Ανατολή, τη Μεσόγειο, την Κασπία και την Κεντρική Ασία και καταναλώτριες από την Ευρώπη», πρόσθεσε ο ίδιος – τονίζοντας, παράλληλα, πως η Τουρκία διαθέτει τόσο τις υποδομές όσο και την εμπειρία για να μετατραπεί σε τέτοιου είδους κόμβο. Για την ώρα, ωστόσο, δεν είναι καν βέβαιο ποιες χώρες της Ευρώπης και σε ποιο επίπεδο θα ανταποκριθούν στην πρόσκληση του Ερντογάν – και με ποιο τρόπο θα το κάνουν. Αρκετοί δε εκφράζουν ήδη σοβαρές επιφυλάξεις για το κατά πόσο το σχέδιο αυτό μπορεί να υλοποιηθεί.
Αλεξάνδρα Βουδούρη
