Tα εμπόδια που αντιμετωπίζει ο πληθυσμός και πιο ειδικά, οι ευπαθείς ομάδες, στη χρήση τόσο των υπηρεσιών υγείας, όσο και στην πρόσβαση στο φάρμακο, αποτυπώνει η νέα έρευνα του GIVMED, που πραγματοποιήθηκε με την επιστημονική επιμέλεια της διαΝΕΟσις και του Ινστιτούτου Πολιτικής Υγείας και με την υποστήριξη της Thenamaris.
Παράλληλα, διερευνά τις συνήθειες του κοινού σχετικά με τη διαχείριση, τη δωρεά και την απόρριψη φαρμάκων.
Τα αποτελέσματα της έρευνας παρουσιάστηκαν κατά τη διάρκεια της ημερίδας «Δωρεά και Διαχείριση Φαρμάκων», από την κ. Φαίη Μακαντάση, Διευθύντρια Ερευνών της διαΝΕΟσις και τον κ. Κυριάκο Σουλιώτη, Καθηγητή Πολιτικής Υγείας, Κοσμήτορα της Σχολής Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και Πρόεδρο του Ινστιτούτου Πολιτικής Υγείας (HPI).
Η έρευνα, απαντά στα παρακάτω ερωτήματα, με σκοπό την ενημέρωση και τον σχεδιασμό δράσεων που μπορούν να εφαρμοστούν στην Ελλάδα για να επιφέρουν θετικές και αποτελεσματικές αλλαγές:
1. Ποια είναι τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι στην Ελλάδα σχετικά με την πρόσβαση στην υγεία και το φάρμακο;
2. Ποιες είναι οι συνήθειες και οι συμπεριφορές των ατόμων στην Ελλάδα σε σχέση με τη χρήση και τη δωρεά των μη ληγμένων φαρμάκων;
3. Πώς διαχειρίζονται οι άνθρωποι τα ληγμένα φάρμακα που έχουν στη διάθεσή τους και πώς αυτό επηρεάζει το περιβάλλον;
Πάνω από 40.000.000 κουτιά φαρμάκων λήγουν αχρησιμοποίητα και πετιούνται, ετησίως, από ιδιώτες, ενώ το 16% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι αντιμετώπισαν εμπόδια πρόσβασης στο φάρμακο. Παράλληλα, το 22% των ερωτηθέντων δήλωσε πως τον τελευταίο χρόνο υπήρξαν φορές που, λόγω του κόστους, δεν έκανε χρήση υπηρεσιών υγείας τις οποίες χρειάζονταν.
Οι γυναίκες είχαν κατά 43% μεγαλύτερη πιθανότητα να μην μπορούν να κάνουν χρήση υπηρεσιών υγείας λόγω κόστους, σε σύγκριση με τους άντρες, καταδεικνύοντας την ανισότητα πρόσβασης σε ιατροφαρμακευτική περίθαλψη βάσει φύλου.Το εισόδημα δεν φαίνεται να επηρεάζει σημαντικά τις δαπάνες υγείας, αφού οι κατανομές είναι παρόμοιες σε όλες τις εισοδηματικές κατηγορίες.
Το 46% των ανθρώπων που συμμετείχαν στην έρευνα δήλωσαν πως τους περίσσεψαν φάρμακα τους τελευταίους 12 μήνες, αλλά σχεδόν το σχεδόν 50% των συμμετεχόντων δεν γνώριζε την παρούσα, σωστή διαδικασία δωρεάς φαρμάκων.
Σημειώνεται πως, κατά μέσο όρο οι ιδιώτες βρήκαν 2,9 ληγμένα κουτιά φαρμάκων και προϊόντων υγείας κοιτάζοντας το οικιακό τους φαρμακείο και το 55% δήλωσε πως πετάει τα ληγμένα φάρμακα στα σκουπίδια, πρακτική η οποία είναι επιβλαβής για το περιβάλλον και τον υδροφόρο ορίζοντα.
Η συλλογή των στοιχείων πραγματοποιήθηκε στο χρονικό διάστημα από την 6η έως τη 13η Δεκεμβρίου 2023, σε συνολικό δείγμα 1.000 ατόμων άνω των 17 ετών.
Δύο στους 10 δεν πήγαν στον γιατρό λόγω κόστους
Πολλές ερωτήσεις της έρευνας επικεντρώνονται στο γενικότερο προφίλ του πληθυσμού, αναφορικά με την υγεία και τη χρήση των υπηρεσιών υγείας. Για παράδειγμα, 1 στους 4 δηλώνει ότι είναι φροντιστής ή κηδεμόνας κάποιου ατόμου. Αντίστοιχα, 4 στους 10 δηλώνουν ότι έχουν διαγνωστεί με χρόνιο πρόβλημα υγείας. Το ποσοστό αυτό είναι μάλιστα αυξημένο, κατά περίπου 9 μονάδες, στις γυναίκες, σε σχέση με τους άνδρες και, όπως είναι αναμενόμενο, αυξάνεται με την ηλικία. Επιπλέον, τα άτομα με χαμηλότερο εισόδημα είναι επίσης πιο πιθανό να έχουν χρόνιο πρόβλημα υγείας.
Αρκετές ερωτήσεις επικεντρώνονται στο κόστος των υπηρεσιών υγείας. Οι ερωτώμενοι δηλώνουν ότι τον τελευταίο χρόνο ξόδεψαν, κατά μέσο όρο, 955 ευρώ (συνολική δαπάνη του νοικοκυριού) για τις ανάγκες της υγείας τους. Επιπλέον, ένα 14% του πληθυσμού, δηλαδή περίπου 1 στους 7, δηλώνουν ότι ξόδεψαν περισσότερο από 1.000 ευρώ. Είναι επίσης ενδιαφέρον ότι αρκετά μεγάλο μέρος του δείγματος, περίπου 1 στους 4 (23,3%), δεν γνωρίζει ή δεν απάντησε το ποσό που ξόδεψε. Αναλύοντας σε μεγαλύτερο βάθος τα αποτελέσματα, φαίνεται ότι, τουλάχιστον στη συγκεκριμένη έρευνα, το εισόδημα δεν φαίνεται να επηρεάζει σημαντικά το ύψος των δαπανών υγείας, καθώς πρόκειται για ανελαστικές δαπάνες.
Το κόστος των υπηρεσιών υγείας φαίνεται ότι αποτελεί σημαντικό ζήτημα για ένα αξιοσημείωτο μέρος του πληθυσμού: 9 στους 10 (88%) δηλώνουν στην έρευνα ότι έκαναν χρήση υπηρεσιών υγείας τους τελευταίους δώδεκα μήνες. Ένα 22% όμως δήλωσαν ότι τον τελευταίο χρόνο υπήρξαν φορές που δεν έκαναν χρήση υπηρεσιών υγείας, τις οποίες χρειάζονταν, λόγω του κόστους. Όπως προκύπτει από την ανάλυση του Κυριάκου Σουλιώτη, εκείνοι που έχουν διαγνωστεί με χρόνιο πρόβλημα υγείας, είναι κατά 48% πιο πιθανό να μην μπορούν να κάνουν χρήση των υπηρεσιών υγείας λόγω κόστους. Αντίστοιχα, και οι γυναίκες έχουν 43% μεγαλύτερη πιθανότητα από τους άνδρες να δηλώσουν το ίδιο.
Αναλυτικά τα αποτελέσματα της έρευνας
analysh_apotelesmatwn_ereunasΠαρουσίαση GIVMED Ημερίδα Έρευνα 2024.pptx
Έλενα Μπρέγιαννη
