Στην πρώτη μείωση, από το 2019, των βασικών επιτοκίων αναφοράς, δηλαδή του Euribor μηνός και τριμήνου κατά 25 μονάδες βάσης ή σε ποσοστό 0,25% προχώρησε χθες το Δ.Σ. της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, μετά από περίοδο 9 μηνών, κατά τους οποίους σημειώθηκαν 10 διαδοχικές αυξήσεις-ρεκόρ, οδηγώντας το βασικό επιτόκιο αναφοράς (με το οποίο δανείζονται οι τράπεζες της Ευρωζώνης) από 0,5% το 2019 σε ποσοστό-ρεκόρ 4%.
Ωστόσο η μείωση αυτή, που διαμορφώνει πλέον το επιτόκιο αναφοράς σε ποσοστό 3,75% επηρεάζει λίγους δανειολήπτες στη χώρα μας και κυρίως αυτούς που απέκτησαν καταναλωτικά και επιχειρηματικά δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο.
Αντιθέτως δεν επηρεάζονται καθόλου οι 442.000 ενήμεροι δανειολήπτες, με δάνεια ύψους 18 δισ. ευρώ, τα οποία εκταμιεύτηκαν έως στα τέλη του 2022, και για τους οποίους έχει “παγώσει”, έως τον Μάιο του 2025, το επιτόκιο για τις δόσεις τους σε ποσοστό 2,70%- 2,85% από πλευράς τραπεζών και servicers.
Αμετάβλητη είναι και η εικόνα για τη συντριπτική πλειοψηφία των νέων δανειοληπτών καθώς σε ποσοστό 83% έχουν συνάψει δάνεια με σταθερό επιτόκιο για τα πρώτα 1-10 χρόνια διάρκειας του δανείου. Αντιθέτως ωφελούμενοι βγαίνουν οι έχοντες επιχειρηματικά και καταναλωτικά δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο και μάλιστα αυτοί που τα απέκτησαν πρόσφατα, καθώς την πρώτη χρονική περίοδο καταβάλλονται οι τόκοι ενός δανείου και προς το τέλος το κεφάλαιο.
Ειδικότερα επηρεάζονται, λίγο ή καθόλου, οι εξής κατηγορίες δανείων :
– Στεγαστικά δάνεια: ‘Οσα είχαν εκταμιευτεί έως στα τέλη του 2022, προστατεύονται από τη ρύθμιση του “παγώματος” έως τον Μάιο του 2025 και αφορούν τα ενήμερα δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο σε ποσοστό 2,70% για όσα συνδέονται με Euribor 1 μηνός και 2,85% για Euribor 3 μηνών. Η κατηγορία αυτή των δανειοληπτών, λόγω του καθεστώτος προστασίας, θα πρέπει να περιμένουν πολύ υψηλότερες μειώσεις του Euribor μηνός ή τριμήνου από πλευράς ΕΚΤ ώστε το “πάγωμα” που ισχύει για αυτούς να υποχωρήσει πολύ κάτω από τα σημερινά επίπεδα του επιτοκίου που είναι 2,7%-2,85%.
Όσοι συνήψαν δάνειο μετά το 2023 δεν επηρεάζονται σε σημαντικό βαθμό γιατί η συντριπτική τους πλειοψηφία (83%)το εκταμίευσε με σταθερό επιτόκιο.Κερδισμένοι μόνο λίγοι δανειολήπτες που συνήψαν δάνειο με κυμαινόμενο επιτόκιο.
– Καταναλωτικά-επιχειρηματικά δάνεια: Η μείωση του επιτοκίου τους επηρεάζει,περριορισμένα προς το παρόν,καθώς στην πλειονότητά τους πρόκειται για δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου.Οι πιθανές νέες αποκλιμακώσεις του επιτοκίου στο εξής από την ΕΚΤ θα μειώσει ακόμη περισσότερο το ύψος των καταβαλλόμενων δόσεων αποπληρωμής.
Θάνος Πασχάλης
