Το επίδικο της πλήρους εφαρμογής της Συμφωνίας των Πρεσπών εντοπίζεται στο erga omnes, που είναι λατινική φράση η οποία χρησιμοποιείται συνήθως σε νομικά θέματα και έχει την έννοια: “έναντι όλων”. Η ονοματοδοσία του γειτονικού κράτους ως Βόρεια Μακεδονία, έγινε με την υπογραφή της Συμφωνίας των Πρεσπών , που αυτοδικαίως κατέστη τμήμα του Διεθνούς Δικαίου, η οποία ρητά προβλέπει, ως «sine qua non», δηλαδή θεμελιώδης προϋπόθεση, όρος απαράβατος, το «erga omnes». Στο πλαίσιο αυτό, αντηλλάγησαν και σχετικές «φιλοφρονήσεις» μεταξύ των Κυβερνήσεων Αθηνών και Σκοπίων.
Σχετικά με τη Βόρεια Μακεδονία και την τήρηση των διατάξεων της Συμφωνίας των Πρεσπών, ο Υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης δήλωσε (Λουξεμβούργο, 24.06.2024): «Η πολιτειακή και πολιτική ηγεσία της Βόρειας Μακεδονίας αποφάσισε, συστηματικά και επίμονα, να μην χρησιμοποιεί στον εσωτερικό δημόσιο λόγο τη συνταγματική ονομασία της χώρας. Αυτό συνιστά κατάφωρη παραβίαση της Συμφωνίας των Πρεσπών, η οποία προβλέπει την ενιαία χρήση του μοναδικού ονόματος “Βόρεια Μακεδονία”, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό (erga omnes). Η συμμόρφωση προς το διεθνές δίκαιο και τις διεθνείς συμφωνίες αποτελεί τη βάση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας και δεν νοείται επιλεκτική εφαρμογή τους.»
Στη συνέχεια ο υπουργός εξωτερικών, αναφέρθηκε στις προσπάθειες που κάνει η Ελλάδα προκειμένου οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων ενταχθούν στην Ε.Ε., συμπεριλαμβανομένης και της Βόρειας Μακεδονίας, επισημαίνοντας ότι: «Η Ελλάδα ήταν ανέκαθεν, από την Ατζέντα της Θεσσαλονίκης του 2003 μέχρι και σήμερα, η κινητήρια δύναμη της ευρωπαϊκής προοπτικής των Βαλκανίων. Η πορεία, ωστόσο, προς την ευρωπαϊκή ένταξη χωρίς την πλήρη υιοθέτηση του ευρωπαϊκού κεκτημένου και την πλήρη και χωρίς όρους συμμόρφωση προς το διεθνές δίκαιο και τις διεθνείς συμφωνίες, συμπεριλαμβανομένης της Συμφωνίας των Πρεσπών, είναι αδιανόητη και μη αποδεκτή».
Η νέα Κυβέρνηση των Σκοπίων (VMRO), προέβη σε μια μάλλον σχετλιαστική αναφορά στη δήλωση του Έλληνα Υπουργού των Εξωτερικών: «Ο άνθρωπος είτε δεν ξέρει τη συμφωνία (των Πρεσπών) είτε δεν την αντιλαμβάνεται» ανέφερε ο νέος πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας, Χρίστιαν Μίτσκοσκι, κληθείς να σχολιάσει τη σημερινή δήλωση του Γιώργου Γεραπετρίτη, από το Λουξεμβούργο, πως η νέα ηγεσία στα Σκόπια παραβιάζει κατάφωρα τη Συμφωνία των Πρεσπών.
Υπήρξε και συνέχεια από ελληνικής πλευράς. Στο γεύμα εργασίας των Ευρωπαίων ΥΠΕΞ με τους ομολόγους τους των Δυτικών Βαλκανίων, ο υπουργός Εξωτερικών επανέλαβε ότι η ευρωπαϊκή προοπτική είναι μονόδρομος, πλην όμως θα πρέπει να στηρίζεται στην αιρεσιμότητα και στις ίδιες επιδόσεις των κρατών στα εξής τρία επίπεδα: α. Ευρωπαϊκό κεκτημένο β. Τήρηση θεμελιωδών κανόνων, της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου, της προστασίας των μειονοτήτων γ. Πιστή εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου.
Χρήστος Καπούτσης
