Όλα στη Γαλλία θα κριθούν την ερχόμενη Κυριακή 7 Ιουλίου, στον δεύτερο και καθοριστικό γύρο των εκλογών, στον οποίο η συμμετοχή αναμένεται να είναι μεγαλύτερη από τον πρώτο γύρο, κατά τον οποίο ψήφισε το 65,5% των ψηφοφόρων, το υψηλότερο ποσοστό που έχει καταγραφεί σε κοινοβουλευτικές εκλογές από το 1997.
Αυτή η διαδικασία έχει ήδη πολύ μεγάλο ενδιαφέρον διότι οι μονομάχοι του δευετρου γυρου θα είναι τρεις: Εκτός από τον συνασπισμό της Ακροδεξιάς, στον δρύτερο γυρο πέρασε ο συνασπισμός των αριστερών κομμάτων «Νέο Λαϊκό Μέτωπο» (στον οποίο συμμετέχουν από μετριοπαθείς σοσιαλιστές ως ακροαριστεροί σχηματισμοί) με 28%, αλλά και η συμμαχία «Μαζί» υπό τον Μακρόν με 20%.
Για να καταφέρει κάποιος να είναι πραγματικός νικητής, θα πρέπει να συγκεντρώσει απόλυτη πλειοψηφία. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να καταλάβει τουλάχιστον 289 από τις συνολικά 577 έδρες της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης. Υπενθυμίζουμε ότι η συμμαχία του Μακρόν είχε 250 έδρες στην απερχόμενη σύνθεση και χρειαζόταν τη στήριξη άλλων κομμάτων για την υπερψήφιση νόμων.
Το κόμμα της Μαρίν Λεπέν κέρδισε το 33% των ψήφων στον πρώτο γύρο των πρόωρων βουλευτικών εκλογών της Γαλλίας ωστόσο το εθνικό μερίδιο ψήφων, είναι εξαιρετικά δύσκολο να μεταφραστεί σε αντίστοιχο αριθμό εδρών στην εθνοσυνέλευση. Αυτό συμβαίνει επειδή το τελικό αποτέλεσμα θα εξαρτηθεί από τα αποτελέσματα στις εκλογικές περιφέρειες.
Ποιοι είναι οι κανόνες του συστήματος των δύο γύρων;
Για να κερδίσει ένας υποψήφιος μία από τις 577 έδρες στην εθνοσυνέλευση στον πρώτο γύρο, πρέπει να συγκεντρώσει πάνω από το 50% των ψηφοδελτίων που έχουν δοθεί, αντιπροσωπεύοντας τουλάχιστον το 25% των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων.
Αυτό συνήθως συμβαίνει σπάνια, αν και λόγω της υψηλής συμμετοχής στις εκλογές του 2024 ο αριθμός αυτός αυξήθηκε απότομα.
Εάν κανένας υποψήφιος σε μια εκλογική περιφέρεια δεν το πετύχει αυτό, οι δύο υποψήφιοι με τα υψηλότερα ποσοστά συν οποιονδήποτε άλλον συγκέντρωσε τουλάχιστον το 12,5% του συνόλου των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων προχωρούν σε δεύτερο γύρο. Σε αυτόν τον γύρο, εκλέγεται ο υποψήφιος που λαμβάνει τις περισσότερες ψήφους.
Πώς λειτουργεί συνήθως;
Το σύστημα των δύο γύρων είναι εξαιρετικά δυσανάλογο και ενισχύει τα μεγαλύτερα κόμματα. Για παράδειγμα, με ποσοστό συμμετοχής 65%, το όριο του 12,5% σημαίνει ότι τα κόμματα θα πρέπει να εξασφαλίσουν την υποστήριξη σχεδόν του 20% των εκλογέων που έχουν δικαίωμα ψήφου για να περάσουν στον δεύτερο γύρο.
Στις πρόσφατες βουλευτικές εκλογές, το ποσοστό συμμετοχής ήταν σημαντικά χαμηλότερο από αυτό, πράγμα που σημαίνει ότι σχεδόν σε κάθε εκλογική περιφέρεια, μόνο δύο υποψήφιοι πέρασαν στον δεύτερο γύρο και ο αριθμός των τριπλών ή τετραπλών αναμετρήσεων ήταν πολύ χαμηλός.
Στις εκλογές του 2012, με ποσοστό συμμετοχής 57%, υπήρξαν 34 λεγόμενοι “τριγωνικοί” επαναληπτικοί γύροι. Το 2017, όταν η συμμετοχή ήταν 49%, υπήρξε μόνο ένας, και την τελευταία φορά το 2022 υπήρξαν οκτώ με συμμετοχή μόλις 47%. Το προηγούμενο ρεκόρ ήταν 76, το 1997.
Τι είναι διαφορετικό σε αυτές τις εκλογές;
Ο συνδυασμός της υψηλότερης , από την δεκαετία του 80, συμμετοχής και των λιγότερων υποψηφίων – 4.011 έναντι 6.290 το 2022 – από μόνο τρία μόνο στρατόπεδα (αριστερά, κέντρο και ακροδεξιά) σημαίνει ότι ο δεύτερος γύρος της ψηφοφορίας του 2024 θα περιλαμβάνει αριθμό ρεκόρ “τριγωνικών” αναμετρήσεων.
Με εκτιμώμενο ποσοστό 69% των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων να ψηφίζουν την ερχόμενη Κυριακή, οι ψηφοφόροι σε πολλές εκλογικές περιφέρειες θα μπορούσαν, να βρεθούν μπροστά σε τριγωνική αναμετρηση – ίσως και τις μισές από όλες τις έδρες της συνέλευσης. Η εταιρεία δημοσκοπήσεων Ipsos προέβλεψε την Κυριακή μεταξύ 285 και 315 τριπλές αναμετρήσεις.
Θεωρητικά, οι τριπλές ή τετραπλές αναμετρήσεις θα έπρεπε να λειτουργούν υπέρ του κόμματος με το μεγαλύτερο ποσοστό ψήφων στον πρώτο γύρο – σε αυτές τις εκλογές, γενικά RN – επειδή η ψήφος της αντιπολίτευσης είναι μοιρασμένη. Πολλές τριπλές αναμετρήσεις, ωστόσο, δεν παραμένουν έτσι.
Τι συμβαίνει γενικά στις “τριγωνικές” αναμετρήσεις;
Μέχρι πρόσφατα, εάν ο Εθνικός Συναγερμός κέρδιζε σε μια τριπλή κούρσα, το δεύτερο και το τρίτο κόμμα θα διαπραγματεύονταν για να καθορίσουν ποιος υποψήφιος θα αποχωρούσεστον επομενο γύρο.
Για να είναι επιτυχής, ωστόσο, αυτή η στρατηγική απαιτεί τόσο ότι τα κόμματα είναι πρόθυμα να αποσύρουν υποψηφίους, όσο και ότι οι ψηφοφόροι είναι πρόθυμοι να παίξουν μαζί τους, με τους κεντροαριστερούς ψηφοφόρους να υποστηρίζουν έναν υποψήφιο από την κεντροδεξιά και το αντίστροφο.
Αλλά το ” Ρεπουμπλικανικό Μέτωπο” κατά της Ακροδεξιας φθείρεται σταθερά, με τους ψηφοφόρους να είναι όλο και λιγότερο πρόθυμοι να ψηφίσουν κόμματα των οποίων οι πολιτικές δεν ευθυγραμμίζονται απαραίτητα με τις πολιτικές τους προτιμήσεις.
Τι θα συμβεί λοιπόν αυτή τη φορά;
Όσον αφορά τα κόμματα, τα ανώτερα στελέχη της τετρακομματικής αριστερο-πράσινης συμμαχίας του νέου λαικού μετώπου (NFP ) – συμπεριλαμβανομένου του Ζαν Λυκ Μελανσόν έχουν υποσχεθεί ότι σε όλες τις εκλογικές περιφέρειες όπου το RN βρίσκεται στην πρώτη θέση και ένας υποψήφιος του NFP στην τρίτη, ο υποψήφιος του NFP θα αποσυρθεί.
Το στρατόπεδο του Μακρόν ήταν πολύ λιγότερο σαφές σχετικά με το τι θα έκαναν οι υποψήφιοί του σε μια παρόμοια θέση, με τον πρόεδρο και τους ηγέτες του κόμματος να αποκαλούν και τα δύο αντίπαλα στρατόπεδα “ακραία” – στην περίπτωση του NFP, κυρίως επειδή κυριαρχείται από το LFI. Την Κυριακή, ωστόσο, ο πρωθυπουργός, Γκαμπριέλ Αττάλ, δήλωσε ότι οι υποψήφιοι της τρίτης θέσης θα πρέπει να κάνουν στην άκρη: “Ούτε μία ψήφος δεν πρέπει να πάει στον Εθνικό Συναγερμό”.
Για παράδειγμα ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Μπρουνό Λεμέρ απέκλεισε σήμερα την περίπτωση να καλέσει τους ψηφοφόρους να επιλέξουν έναν υποψήφιο της άκρας αριστεράς από το κόμμα Ανυπότακτη Γαλλία (LFI), εάν αυτό αποτελεί τη μοναδική ρεαλιστική εναλλακτική για να ανακοπεί η πορεία ενός υποψηφίου από το ακροδεξιό κόμμα Εθνικός Συναγερμός (RN).
Όσον αφορά τους ψηφοφόρους, τα πράγματα είναι ακόμη πιο περίπλοκα. Μια δημοσκόπηση της Ipsos την περασμένη εβδομάδα έδειξε ότι το 87% των ψηφοφόρων του NFP είναι πρόθυμοι να ψηφίσουν για να εμποδίσουν το RN, αλλά μόνο το 62% των ψηφοφόρων του κομματος του κ. Μακρόν “Μαζί. Μια άλλη δημοσκόπηση, της Odoxa, διαπίστωσε ότι λιγότεροι ψηφοφόροι (41%) ήταν πρόθυμοι να μπούν εμπόδιο στον Εθνικό Συναγερμό από ό,τι να μπλοκάρουν το Νεο Λαικό Μέτωπο (47%) ή το κόμμα Μακρόν (44%).
Εν ολίγοις, η κατάσταση είναι εξαιρετικά αβέβαιη και θα παραμείνει ρευστή μέχρι να ξεκαθαρίσουν οι πραγματικοί υποψήφιοι που θα κατέβουν στον δεύτερο γύρο. Με έως και τις μισές έδρες στη συνέλευση να γίνονται δυνητικά τριπλές αναμετρήσεις, το περιθώριο για ένα “Ρεπουμπλικανικό Μέτωπο” κατά του RN είναι σαφώς υπαρκτό – αλλά ο βαθμός της διακομματικής συνεργασίας θα είναι κρίσιμος, όπως και η προθυμία των ψηφοφόρων να ψηφίσουν τακτικά.
Πηγή: The Guardian
