Πακέτο μέτρων με παρεμβάσεις στις συντάξεις, το οποίο περιλαμβάνει κατά κύριο λόγο άμεσες ή έμμεσες περικοπές -κατά περίπτωση- αναμένεται να προωθήσει τις επόμενες μέρες η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εργασίας προς έγκριση στο Μέγαρο Μαξίμου, με προοπτική την προώθηση νομοθετικής ρύθμισης τον Σεπτέμβριο.
Η επικείμενη κυβερνητική πρωτοβουλία έχει θέσει σε κατάσταση συναγερμού τις συνταξιουχικές οργανώσεις, με τους εκπροσώπους τους να επισημαίνουν ότι το εισοδηματικό σοκ που υπέστησαν από τις πολυετείς, αλλεπάλληλες περικοπές και οι συνεχείς πληθωριστικές πιέσεις, όχι μόνο δεν αφήνουν περιθώρια για άλλες παρεμβάσεις αυτού του είδους αλλά καθιστούν αναγκαία την αποκατάσταση των αδικιών και την ουσιαστική ενίσχυση του εισοδήματος των συνταξιούχων.
Την εξαίρεση στον κανόνα αποτελεί η διάταξη για την απασχόληση συνταξιούχων με αναπηρία. Πρόκειται για σημαντικό κενό της προηγούμενης νομοθετικής παρέμβασης του υπουργείου Εργασίας για τους εργαζόμενους συνταξιούχους, εξαιτίας του οποίου οι δικαιούχοι αναπηρικής σύνταξης που επιθυμούν να συνεχίσουν να απασχολούνται είναι υποχρεωμένοι να διακόψουν την εργασία τους και αφού συνταξιοδοτηθούν να επιχειρήσουν την επαναπρόσληψη τους.
Με άλλη διάταξη θα προβλέπεται η μείωση της σύνταξης για τους δικαιούχους σύνταξης χηρείας του ιδιωτικού τομέα, οι οποίοι μια τριετία μετά την έναρξη της καταβολής έχουν εισόδημα από εργασία ή δική τους σύνταξη, όπως ήδη συμβαίνει για τους δικαιούχους του Δημοσίου τομέα.
Ο συνταξιούχος, θα έχει το δικαίωμα να επιλέξει ποιά σύνταξη από αυτές που λαμβάνει θα περικοπεί, ενώ θα υποστεί και αναδρομική κράτηση αλλά με…έκπτωση από 50% έως και 80% σε περιπτώσεις εφάπαξ καταβολής της διαφοράς.
Αναταράξεις αναμένεται να προκαλέσει και η πρόταση για συγχώνευση των δύο εθνικών συντάξεων που λαμβάνουν οι δικαιούχοι χηρείας, οι οποίοι λαμβάνουν και σύνταξη εξ ιδίου δικαιώματος.
Τουλάχιστον για τους ήδη συνταξιούχους αναμένεται ότι η δεύτερη εθνική σύνταξη δεν θα καταργηθεί άλλα θα μετατραπεί σε προσωπική διαφορά.
Επίσης, παρά την διεκδίκηση των εκπροσώπων των συνταξιούχων για κατάργηση της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων, η ρύθμιση που προωθείται προβλέπει την διατήρηση της για το τμήμα των κύριων συντάξεων που υπερβαίνει τα 1.400 ευρώ, αντί για ολόκληρη την σύνταξη, όπως συμβαίνει σήμερα (από το πρώτο ευρώ).
Ωστόσο, δεδομένου ότι το μέτρο θα πρέπει να είναι δημοσιονομικά ουδέτερο, αναμένεται αναμόρφωση των κλιμακίων της εισφοράς, τα οποία θα αυξηθούν, μετακυλίοντας το οικονομικό βάρος σε ορισμένες κατηγορίες συνταξιούχων.
Το επόμενο βήμα προβλέπει την καθιέρωση ενιαίου κανονισμού παροχών του ΕΦΚΑ. Ως βάση για τα προνοιακά επιδόματα και τις παροχές σε είδος, θεωρείται βέβαιο ότι θα χρησιμοποιηθούν οι σημερινές προβλέψεις για το πρώην ΙΚΑ.
Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τις αυστηρότερες προϋποθέσεις που θα τεθούν, θα οδηγήσει στην δραστική περικοπή παροχών.
Επί τα χείρω μεταβολές αναμένονται και ως προς την αναγνώριση των πλασματικων ετών για συνταξιοδότηση.
Οι 12 κατηγορίες πλασματικών ετών, καταργούνται.
Πλέον τα πλασματικά έτη περιορίζονται σε πέντε από έως και 12 που προβλέπονται για το Δημόσιο, δεν θα επιτρέπεται η αναδρομική αναγνώριση πλασματικού χρόνου για να κατοχυρωθεί συνταξιοδοτικό δικαίωμα με τις προϋποθέσεις χρόνου ασφάλισης και ορίου ηλικίας που ήταν σε ισχύ έως το 2012, ενώ το ποσοστό αναπλήρωσης για τα πέντε έτη θα είναι μειωμένο με επιπτώση στο τελικό ποσό της σύνταξης.
Παράλληλα, θα δοθεί η δυνατότητα εγαγοράς πλασματικων ετών για επικουρική σύνταξη.
Η έκτακτη οικονομική ενίσχυση με εφάπαξ ποσό, συνταξιούχων που δεν θα λάβουν αύξηση λόγω προσωπικής διαφοράς, κρύβει τέσσερις παγίδες:
α. Το πάγιο αίτημα των συνταξιουχικων οργανώσεων για κατάργηση της προσωπικής διαφοράς, απορρίπτεται και πάλι.
β. Οι περισσότεροι από τους 750.000 συνταξιούχους που έχουν ακόμα προσωπική διαφορά, δεν θα λάβουν για τρίτη συνεχόμενη χρονιά αύξηση.
γ. Δικαιούχοι της εφάπαξ ενίσχυσης θα είναι -με βάση τις ενισχύσεις των προηγουμένων ετών- συνταξιούχοι οι οποίοι δεν λαμβάνουν ποσά υψηλότερα από 1.600 ευρώ μικτά
Ο υπολογισμός και η αναπροσαρμογή των συντάξεων από το 2025 θα προέλθουν από «δείκτη μισθών», που πρόκειται να δημιουργηθεί από το υπουργείο Εργασίας και όχι βάσει του ρυθμού ανάπτυξης της χώρας και του πληθωρισμού, όπως συμβαίνει σήμερα με κίνδυνο να είναι σημαντικά χαμηλότερες από τις εισοδηματικής απώλειες που ανά πάσα στιγμή μπορεί να υποστούν οι συνταξιούχοι εξαιτίας των αυξήσεων σε τρόφιμα και φάρμακα, οι οποίες -όπως έχει αποδειχθεί – είναι ανέφικτο να προβλεφθούν και να αντιμετωπιστούν.
Δημήτρης Κωστάκος
