Το τουρκικό πρόβλημα επιστρέφει στο προσκήνιο της ευρωπαϊκής επικαιρότητας καθώς πλησιάζει η κρίσιμη Σύνοδος Κορυφής της Ε.Ε. στις 10-11 Δεκεμβρίου κατά την οποία οι 27 έχουν δεσμευθεί στην εφαρμογή κυρώσεων κατά της Άγκυρας εάν εμπράκτως δεν έχει επιδείξει πρόθεση αποκλιμάκωσης στην Ανατολική Μεσόγειο και δεν έχει προχωρήσει στο δρόμο ενός επικοδομητικού διαλόγου.
Μόλις πριν από 24 ώρες η Γερμανίδα καγκελάριος ‘Αγκελα Μέρκελ μιλώντας σε μελή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ως προεδρεύουσα στην Ε.Ε., επεσήμανε την έλλειψη προόδου στις ευρωτουρκικές σχέσεις. «Δεν έχουμε κάνει την πρόοδο που θέλαμε στις σχέσεις Ε.Ε. – Τουρκίας», είπε συγκεκριμένα η Γερμανίδα καγκελάριος. «Η Τουρκία έχει ακολουθήσει μια πορεία τα τελευταία χρόνια που έχει οδηγήσει σε μεγάλη κριτική βάσει της κατανόησης των αξιών και των πεποιθήσεών μας», είπε, σημειώνοντας ότι οι κινήσεις της Άγκυρας στο μέτωπο των υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο και στο Κυπριακό «έχουν πολύ επιθετικό ή προκλητικό χαρακτήρα».
Από την πλευρά του ο εκπρόσωπος της Κομισιόν για θέματα εξωτερικών υποθέσεων Πίτερ Στάνο, αναφερόμενος στη Σύνοδο Κορυφής, δήλωσε ότι «τα πάντα είναι στο τραπέζι» σχετικά με την Τουρκία. «Έχουμε ξεκινήσει να εργαζόμαστε επάνω στη θετική ατζέντα και στην απαραίτητη προετοιμασία και επίσης για τη Διάσκεψη για την Ανατολική Μεσόγειο, αλλά συνεχίζουμε να παρακολουθούμε την κατάσταση, τις ενέργειες της Τουρκίας», είπε ο κ. Στάνο.
Το επικρατέστερο σενάριο για το χειρισμό του τουρκικού ζητήματος στην Σύνοδο Κορυφής είναι να δοθεί εντολή προς τον ύπατο εκπρόσωπο εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ Γιοζέπ Μπορέλ να καταρτίσει κατάλογο κυρώσεων κατά της Τουρκίας, οι οποίες θα ενεργοποιηθούν αν η Άγκυρα επανέλθει στον δρόμο των προκλήσεων το επόμενο διάστημα. Πρόκειται για τον κατάλογο που ο κ. Μπορέλ θα ξεκινούσε να καταρτίζει από τον περασμένο Αύγουστο αλλά δεν έχει παραδώσει μέχρι σήμερα. Μια τέτοια απόφαση από την πλευρά του Συμβουλίου θεωρείται ότι «βάζει το νερό στο αυλάκι για την έναρξη των κυρώσεων στην Τουρκία», όπως εκτιμούν πηγές.
Υπέρ των κυρώσεων κατά της Τουρκίας ο Μακρόν
Κατά τηλεφωνική επικοινωνία που είχε εχθές ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης με τον Γάλλο πρόεδρο Εμμανουέλ Μακρόν συζήτησαν αναλυτικά το θέμα των κυρώσεων στην Τουρκία. Είναι δεδομένη η συναντίληψη των δύο χωρών για την τουρκική προκλητικότητα και επιθετικότητα στην Αν. Μεσόγειο, ενώ ο κ. Μακρόν εμφανίζεται έτοιμος να πάρει πρωτοβουλίες για το θέμα. Στο ίδιο μήκος κύματος είναι και η Αυστρία ενώ στο πλευρό Ελλάδας και Κύπρου βρίσκονται το Λουξεμβούργο η Ιρλανδία και η Τσεχία. Θετικά αναμένεται να λειτουργήσει και η στάση της Ολλανδίας της Πολωνίας και της Ουγγαρίας.
Μεγάλο ενδιαφέρον έχει το ποια θα είναι η τελική στάση της Γερμανίας και της Ισπανίας, δυο χώρες με ισχυρούς οικονομικού δεσμούς με την Τουρκία έχουν έως σήμερα θέσει εμπόδια στην επιβολή μέτρων κατά της Άγκυρας . Για τις χώρες αυτές όπως και για ολόκληρη την ΕΕ κρίσιμης σημασίας θα είναι η στάση που θα κρατήσει η νέα αμερικανική διοίκηση υπό τον πρόεδρο Τζο Μπαιντεν μετά την ορκομωσία του ως 46ου Προέδρου των ΗΠΑ στις 20 Ιανουαρίου .
Αμερικανοτουρκική αντιπαράθεση στη Σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ
Σε αμερικανοτουρκική φραστική αντιπαράθεση εξελίχθηκε χθες τη πρώτη συνεδρία της συνόδου (μέσω τηλεδιάσκεψης) των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ. Ώρες μετά τις σκληρές δηλώσεις της καγκελαρίου Μερκελ γιά την Τουρκία λάβρος κατά της Άγκυρας εμφανίσθηκε και ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο. Στην παρέμβαση του ο κ. Πομπέο τόνισε ότι η Τουρκία εναντιώνεται στις αρχές και στη λειτουργία της Συμμαχίας υπονομεύοντας τη συνοχή της και αναφέρθηκε στις προκλητικές, όπως τις χαρακτήρισε, ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, στη Λιβύη, στη Συρία και στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Για την αγορά από την Άγκυρα του αντιαεροπορικού συστήματος S-400 – ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο ζήτημα για την Ουάσιγκτον δήλωσε ότι αποτελεί «δώρο για τη Ρωσία». Τέλος απέδωσε ευθύνες στην Άγκυρα για τη μη λειτουργία του μηχανισμού απεμπλοκής που έχει συστήσει το ΝΑΤΟ για την άμβλυνση των εντάσεων μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.
Τσαβούσογλου: «Οι ΗΠΑ υποστηρίζουν τις μαξιμαλιστικές θέσεις Ελλάδας και Κύπρου»
Η αντίδραση του Μεβλούτ Τσαβούσογλου στα όσα ελεχθησαν από τον Μάικ ΠΟμπέο ηταν πολύ εντονη. O Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, σύμφωνα με πληροφορίες, επανέλαβε αιτιάσεις εναντίον της ευρωπαϊκής επιχείρησης «Ειρήνη», λέγοντας ότι το πρόσφατο περιστατικό με την επιθεώρηση τουρκικού πλοίου δεν έγινε τυχαία λίγο πριν από τη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. Στη συνέχεια καταφέρθηκε εναντίον των ΗΠΑ, εκφράζοντας τη «λύπη» του για το γεγονός ότι τάσσονται «εναντίον της Τουρκίας», υποστηρίζουν τις «μαξιμαλιστικές θέσεις Ελλάδας και Κύπρου» και στηρίζουν «τρομοκρατικές οργανώσεις». Η Γερμανία αποτελεί τον μόνο έντιμο διαμεσολαβητή, είπε στους ομολόγους του ο κ. Τσαβούσογλου, προσθέτοντας την εκτίμηση ότι η «μεγαλύτερη απειλή για τη συνοχή της Συμμαχίας» είναι η γαλλική πολιτική στη Λιβύη.
O Νίκος Δένδιας εξέφρασε στην τηλεδιάσκεψη την ικανοποίησή του για την ξεκάθαρη θέση του κ. Πομπέο. Ο κ. Δένδιας, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, πρόσθεσε ότι δεν σχολιάζει τους ανυπόστατους ισχυρισμούς περί «μαξιμαλιστικών θέσεων».
Η Τουρκία στη νέα κοινή ατζέντα Ε.Ε. – ΗΠΑ
Η Τουρκία είναι μεταξύ των θεμάτων που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θεωρεί ότι πρέπει να αποτελούν μέρος της νέας κοινής ατζέντας Ε.Ε. – ΗΠΑ. Αυτό προκύπτει από το 11σέλιδο έγγραφο της Κομισιόν στο οποίο παρουσιάζονται οι προτεραιότητες της Ε.Ε. για τη νέα σχέση, όπως θα διαμορφωθεί επί της θητείας του Τζο Μπάιντεν.
Σύμφωνα με κοινοτική πηγή, πάντως, το έγγραφο «δεν υποδηλώνει πρόθεση για οποιαδήποτε αναβολή αποφάσεων» εκ μερους των Ευρωπαίων σε σχεση με την προγραμματισμενη γαι τις 20 Ιανουαρίου την ορκομωσία του εκλεγμένου Προεδρου των ΗΠΑ Τζο Μπαιντεν στις 20 Ιανουαρίου
Στόλτενμπεργκ: Ανησυχία για την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο
Πριν από την τηλεδιάσκεψη των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ, ο γενικός γραμματέας της Συμμαχίας Γενς Στόλτενμπεργκ τόνισε ότι συνεχίζει να ανησυχεί για την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο και ότι «συνεχίζουμε να εργαζόμαστε για την άμβλυνση των εντάσεων». Ο κ. Στόλτενμπεργκ ανέφερε ότι η επιστροφή του «Ορούτς Ρέις» στο λιμάνι της Αττάλειας βοηθάει στην εκτόνωση των εντάσεων και αναφέρθηκε στον μηχανισμό απεμπλοκής του ΝΑΤΟ – χωρίς να διευκρινίσει αν ο μηχανισμός ενεργοποιήθηκε από τα στρατιωτικά επιτελεία της Ελλάδας και της Τουρκίας κατά τη δύσκολη περίοδο των τελευταίων εβδομάδων.
Ο γ.γ. του ΝΑΤΟ σημείωσε επίσης ότι έχει καταθέσει προτάσεις για την ενίσχυση του εν λόγω μηχανισμού, ώστε να συμβάλλει πιο αποτελεσματικά στην αποτροπή στρατιωτικών επεισοδίων ή στον μη εκτροχιασμό της κατάστασης αν συμβούν τέτοια περιστατικά. Υπενθύμισε μάλιστα ότι σε προηγούμενες ελληνοτουρκικές κρίσεις, τις δεκαετίες του ’80 και του ’90, χάθηκαν ζωές. «Πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να μη συμβεί ξανά αυτό», κατέληξε.
Ερντογαν: Eπιτίθενται στις έρευνές μας στη Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα
Eπιτίθενται στις έρευνές μας στη Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα, αλλά ό,τι και να κάνουν δεν θα πετύχουν, δήλωσε ο Τούρκος Πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν, ενώ επιτέθηκε και στη Γαλλία λέγοντας ότι την ώρα που το Παρίσι καίγεται, τα γαλλικά μέσα μεταδίδουν ειδήσεις που αυξάνουν την ένταση με την Τουρκία. «Αυτή είναι η Γαλλία, μην περιμένετε κάτι άλλο», είπε χαρακτηριστικά.
«Ενώ το Παρίσι καίγεται, τα γαλλικά media, μεταδίδουν αυτά αυξάνουν τις αντι -τουρκικές ειδήσεις», υποστήριξε.
Πρόσθεσε ότι, «δεν περιμένουμε άλλη στάση από τη χώρα που ανακρίνει για ώρες αυτούς που επικρίνουν τις γελοιογραφίες για τον Προφήτη μας. Αυτή είναι η Γαλλία, μην περιμένετε τίποτε άλλο. Επαναλαμβάνουμε για άλλη μια φορά τις ανησυχίες μας για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις ελευθερίες στη Γαλλία».
