Αιματηρές συμπλοκές, μαχαιρώματα, άγριοι ξυλοδαρμοί με σοβαρούς τραυματισμούς εφήβων, μαθητές-νταήδες που πηγαίνουν σχολείο κρατώντας κροτίδες, σουγιάδες για να επιβεβαιώσουν την υπεροχή τους μεταξύ των συνομηλίκων τους, συνθέτουν το προβληματικό τοπίο της έξαρσης της ανήλικης βίας, το τελευταίο διάστημα.
Αυτό το δυσοίωνο φαινόμενο παρατηρείται σχεδόν σε ολόκληρη τη χώρα με ολοένα κι αυξανόμενη συχνότητα, προκαλώντας ανησυχία στους γονείς, αλλά και στην εκπαιδευτική κοινότητα. Η αυτοκτονία του 14χρονου στα Κάτω Πατήσια όμως ανέδειξε με τον πιο τραγικό τρόπο την ανάγκη να γίνει επειγόντως κάτι περισσότερο για την αντιμετώπισή του. Σε επίπεδο κοινωνίας, αλλά και στον πυρήνα της οικογένειας.
Ο Απόστολος Καλιαμπός, δόκτωρ ψυχολογίας στο ΑΠΘ σκιαγράφησε στον Αθήνα 984 το περιβάλλον της παθογένειας μέσα από τη συνομιλία του με τη Μαργαρίτα Μυτιληναίου.
Όπως επισημαίνει, παρότι είναι ξεκάθαρο πως μαγικές λύσεις δεν υπάρχουν, «ένας άνθρωπος δεν γίνεται βίαιος από τη μια στιγμή στην άλλη. Η διαμόρφωση αυτής της συμπεριφοράς είναι αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης ατομικών, οικογενειακών, κοινωνικών, σχολικών και άλλων παραγόντων. Συνδέεται επίσης με μια γενικότερη κουλτούρα έλλειψης ηθικών φραγμών, με μια φιλοσοφία άκρατου ατομικισμού και προσπορισμού εύκολου κέρδους που διατρέχει τον κοινωνικό ιστό, δίχως αλληλεγγύη και ενδιαφέρον για τον διπλανό μας»
Η βία όμως συχνά συντηρείται από το φόβο των αντιποίνων και εξ αιτίας μιας αντίληψης που θέλει να συγχέει τα όρια ανάμεσα στο …κάρφωμα και την καταγγελία μιας αξιόποινης πράξης.
Αυτό ακριβώς το κουκούλωμα καλεί τους μαθητές να ξεσκεπάσουν ο κ Καλλιαμπός. Στα σεμινάρια που κάνει στα σχολεία με ομάδες συναδέλφων, μιλά για το bullying και υπογραμμίζει την ανάγκη να θωρακιστούν τα παιδιά, μαθαίνοντας τα δικαιώματά τους.
«Κανένας δεν έχει δικαίωμα να μειώνει τον άλλον ή να τον προσβάλλει. Όποιος προσπαθεί να το κάνει οφείλει να έχει απάντηση. Οφείλουμε να ορθώνουμε ανάστημα και να μιλάμε σε κάποιον γι αυτές τις συμπεριφορές. Στους γονείς, στους εκπαιδευτικούς στους δασκάλους. Δεν καρφώνουμε κάποιον, αντιθέτως υπερασπιζόμαστε το δικαίωμά μας να είμαστε ψυχικά ήρεμοι, να μην μας προσβάλλουν, ούτε να καταπατούν τα δικαιώματά μας.
Μάλιστα πρέπει να προειδοποιούμε την άλλη πλευρά ότι αν εξακολουθήσει την ίδια συμπεριφορά απέναντί μας θα βρεθεί αντιμέτωπη με τις ευθύνες της, με δεδομένο ότι εμείς θα κάνουμε τα πάντα ώστε να μην συνεχιστεί ο εκφοβισμός».
Έχουν όμως και οι γονείς ένα δρόμο να διανύσουν.
«Το κυρίαρχο είναι να ενισχύσουν την ανθεκτικότητα των παιδιών τους, προάγοντας την αυτονομία και την αυτοπεποίθησή τους. Στόχος που επιτυγχάνεται μέσα από δραστηριότητες με νόημα, που αποδεικνύουν πως είναι ικανοί και καταφέρνουν να διασφαλίζουν τα δικαιώματά τους» καταλήγει ο Απόστολος Καλλιαμπός.
