«Το πραγματικό είναι πάντα μπροστά σου, αλλά δεν το βλέπεις, ίσως δεν έχεις καν τη δυνατότητα, αν έβλεπες το πραγματικό, η πραγματικότητα θ’ αποκτούσε ένα βάθος που δεν θα το άντεχες αν ξυπνούσες» (σ. 219).
Στην Ιρλανδία, το κόμμα της Εθνικής Ένωσης έχει επικρατήσει και σύντομα προσπαθεί να επιβάλει καθεστώς δικτατορίας στη χώρα. Δύο αξιωματικοί της Εθνικής Υπηρεσίας Ασφαλείας χτυπούν το κουδούνι της οικογένειας Στακ και λένε στην Άιλις ότι ψάχνουν τον σύζυγό της. Από εκείνη τη στιγμή, ένας πνιγηρός εφιάλτης ξεκινάει, το σκοτάδι απλώνεται παντού, ανατρέποντας για πάντα την πραγματικότητα της οικογένειας. Ό,τι θεωρούσαν ως δεδομένο παύει να υφίσταται, το μέχρι πρότινος ασφαλές καταφύγιο του σπιτιού σταματάει να υπάρχει. Μετά την εξαφάνιση του άντρα, η Άιλις προσπαθεί να παλέψει για τα τέσσερα παιδιά και τον ηλικιωμένο πατέρα της σ’ έναν ολοκληρωτικά άδικο κόσμο. Άραγε η λύση της φυγής είναι αποτέλεσμα ελεύθερης βούλησης ή συνέπεια εξαναγκασμού;
Ο Ιρλανδός συγγραφέας Πολ Λιντς απέσπασε με τούτο το ανατριχιαστικά επίκαιρο μυθιστόρημά του το πρόσφατο βραβείο Booker. Αποτυπώνει μια στοχαστική αλληγορία για το προσφυγικό ζήτημα, αλλά και μια κραυγή διαμαρτυρίας για τους συνεχείς κινδύνους που ελλοχεύουν σήμερα. Γραμμένο με χειμαρρώδη, πυρετώδη μακροπερίοδο λόγο, άκρως αντίστοιχο της εξιστορούμενης εφιαλτικής αφήγησης, δεν αφήνει τον αναγνώστη να ηρεμήσει λεπτό, παρασύροντάς τον σ’ έναν ολωσδιόλου σκοτεινό κόσμο, ως προειδοποιητική σειρήνα για γεγονότα που ίσως να μην είναι και μακριά του και που ίσως αναγκαστεί και ο ίδιος να ζήσει κάποια στιγμή στο εγγύς μέλλον.
«[…] και βλέπει ότι ο κόσμος δεν τελειώνει, είναι ματαιοδοξία να πιστεύεις πως ο κόσμος θα τελειώσει κατά τη διάρκεια της δικής σου ζωής, πως κάτι θα συμβεί ξαφνικά και θα τον τελειώσει, όχι, αυτό που τελειώνει είναι η ζωή σου, η δική σου ζωή και μόνο, αυτό που έχουν τραγουδήσει οι προφήτες τραγουδιέται ξανά και ξανά μέσα στο χρόνο, ο ερχομός του ξίφους, η φωτιά που κατακαίει τα πάντα, ο ήλιος που βυθίζεται στη γη καταμεσήμερο σκοτεινιάζοντας τον κόσμο, η οργή ενός θεού ενσαρκωμένου στο στόμα ενός προφήτη έξαλλου με την κακία που κανείς δεν θα βλέπει, ο προφήτης δεν τραγουδάει το τέλος του κόσμου, τραγουδάει ό,τι συνέβη και ό,τι θα συμβεί και τι συμβαίνει σε κάποιους αλλά όχι σε κάποιους άλλους, ο κόσμος συνεχώς τελειώνει και ξανατελειώνει σ’ έναν τόπο κι όχι σ’ έναν άλλον, το τέλος του κόσμου είναι πάντα τοπικό γεγονός, έρχεται στη χώρα σου, επισκέπτεται την πόλη σου, χτυπάει την πόρτα σου, για τους άλλους είναι μια μακρινή προειδοποίηση, μια σύντομη είδηση, μια ηχώ γεγονότων που επιβιώνουν στη λαϊκή παράδοση […]» (σσ. 337-338).
«Το τραγούδι του προφήτη» του Πολ Λιντς κυκλοφορεί από τη σειρά Aldina των εκδόσεων Gutenberg σε μετάφραση Άγγελου Αγγελίδη και Μαρίας Αγγελίδου.
Κώστας Μοστράτος
