Με στόχο την καταγραφή της παρουσίας κητωδών στη θάλασσα της Κρήτης αλλά και την ανάδειξη της οικολογικής σημασίας της συγκεκριμένης περιοχής, η οποία προορίζεται για έρευνα και εκμετάλλευση πετρελαίου και ορυκτού αερίου, το εμβληματικό πλοίο της Greenpeace, Arctic Sunrise, ταξιδεύει φέτος δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης από τις 19 Αυγούστου για 4 εβδομάδες.
Η καταγραφή αφορά κυρίως στις φάλαινες-φυσητήρες (Physeter macrocephalus) και τη φάλαινα-ζιφιό (Ziphius cavirostris).
Όπως αναφέρουν από την οργάνωσή η έρευνα στοχεύει από τη μία να ενισχύσει την κατανόηση της κατανομής, της ταυτότητας και της αφθονίας των πιο πάνω ειδών, και από την άλλη να αναδείξει την οικολογική σημασία της συγκεκριμένης περιοχής, η οποία δυστυχώς προορίζεται για έρευνα και εκμετάλλευση πετρελαίου και ορυκτού αερίου. Το ταξίδι αυτό έρχεται να εμπλουτίσει τη γνώση και το πολύτιμο έργο της περιβαλλοντικής οργάνωσης Ινστιτούτο Κητολογικών Ερευνών «Πέλαγος», η οποία υπερασπίζεται για περισσότερα από 25 χρόνια την προστασία των κητωδών και των οικοσυστημάτων τους. Το «Πέλαγος» κρούει εδώ και καιρό τον κώδωνα του κινδύνου για την περιοχή από το ενδεχόμενο εξορύξεων, τονίζοντας την ανάγκη να προστατευτεί.
Η Greenpeace τονίζει με τη σειρά της για άλλη μία φορά την έντονη αντίθεσή της στις εξορύξεις υδρογονανθράκων (Y/A) και την ανάγκη αποτελεσματικής προστασίας της περιοχής, απαιτώντας την ακύρωση όλων των σχεδίων για εξόρυξη υδρογονανθράκων (πετρέλαιο και ορυκτό αέριο) στη χώρα και έναν ενεργειακό σχεδιασμό για 100% καθαρή ενέργεια το αργότερο ως το 2050.
Η Greenpeace εξηγεί γιατί είναι αντίθετη στις εξορύξεις
Νέες μελέτες επιβεβαιώνουν ότι οι σχεδιαζόμενες εξορύξεις άνθρακα, πετρελαίου και αερίου –εφόσον υλοποιηθούν –οδηγούν την αύξηση της πλανητικής θερμοκρασίας πάνω από το ασφαλές όριο του +1,5°C, παραβιάζοντας τη Συμφωνία του Παρισιού και παραδίδοντας τον πλανήτη στο έλεος της αυτοτροφοδοτούμενης υπερθέρμανσης. Με την κλιματική κρίση σε εξέλιξη, είναι απαραίτητη η ακύρωση νέων εξορύξεων και ο τερματισμός της χρήσης ορυκτών καυσίμων – και του ορυκτού αερίου – όσο πιο κοντά στο 2040 είναι εφικτό.
Οι εξορύξεις πετρελαίου και αερίου, εκτός από το κλίμα απειλούν ευθέως το τοπικό περιβάλλον και την τοπική οικονομία. Στις παραχωρηθείσες περιοχές συμπεριλαμβάνονται σπάνιας ομορφιάς και υψηλής περιβαλλοντικής και πολιτιστικής σημασίας περιοχές της χώρας, όπως η Ήπειρος, το Ιόνιο, η νότια και νοτιοδυτική Κρήτη και ο Κυπαρισσιακός Κόλπος. Η επιχειρησιακή επιβάρυνση και ρύπανση αναμένεται να πλήξουν σοβαρά τις τοπικές κοινωνίες, τα προϊόντα και τον τουρισμό, ακόμα και αν δεν υπάρξει μεγάλο ατύχημα. Δείτε περισσότερα σε σχετικό blog της Greenpeace εδώ και σε μελέτη του WWF εδώ.
Για όλα τα παραπάνω, η Greenpeace είναι ενάντια στις εξορύξεις υδρογονανθράκων, πόσο δε από θαλάσσιες γεωτρήσεις. Οι θαλάσσιες γεωτρήσεις, ειδικότερα αυτές που γίνονται σε μεγάλο βάθος (πάνω από 500μ) θεωρούνται επικίνδυνες και αποτελούν απειλή για το θαλάσσιο οικοσύστημα, τον τουρισμό, την αλιευτική δραστηριότητα και τα τοπικά προϊόντα.
Ποιες θα είναι οι οικονομικές επιπτώσεις στην περιοχή σε περίπτωση ατυχήματος
Οι εξορύξεις Υ/Α θεωρούνται επικίνδυνες και αποτελούν απειλή για το θαλάσσιο οικοσύστημα, τον τουρισμό και την αλιευτική δραστηριότητα. Θα επηρεάσουν αρνητικά περιοχές όπου ο τουρισμός κυρίως – και η αλιεία δευτερευόντως – καλύπτει το 50% (ως και το 75% σε κάποιες περιοχές) του συνόλου της οικονομικής τους δραστηριότητας.
Σύμφωνα με μελέτη του WWF Ελλάς, σε περίπτωση καταστροφικής διαρροής πετρελαίου, για περίοδο 25 ετών ο σοβαρότερος αντίκτυπος αναμένεται στον τουριστικό τομέα. Παρόλο που οι απώλειες στην αλιεία είναι μικρότερες σε απόλυτο μέγεθος λόγω του μικρού οικονομικού μεγέθους της βιομηχανίας, ο αλιευτικός τομέας θα μπορούσε να χάσει έως και 17% των εσόδων του σε εθνικό επίπεδο μέσω άμεσων (μείωση αλιευμάτων) και έμμεσων (όπως δυσφήμιση προϊόντων) παραγόντων. Τα λειτουργικά περιστατικά ρύπανσης από πετρέλαιο (μικρότερα σε μέγεθος και ένταση ρύπανσης, αλλά πιο συχνά) θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε 300 εκατομμύρια ευρώ οικονομικές απώλειες για την Κρήτη. Από την άλλη, μόνο ένα σοβαρό περιστατικό ρύπανσης από πετρέλαιο στην Κρήτη θα μπορούσε να προκαλέσει οικονομικές ζημιές άνω των 2 δις ευρώ, ενώ εκτιμάται ότι θα χαθούν περισσότερες από 40.000 θέσεις εργασίας.
Τα αιτήματα της Greenpeace
- Να ακυρωθούν άμεσα όλες οι σχεδιαζόμενες εξορύξεις υδρογονανθράκων στην Ελλάδα.
- Οι εταιρείες ορυκτών καυσίμων που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα να ανακοινώσουν σχέδιο δράσης και χρονοδιάγραμμα για την πλήρη και ουσιαστική απανθρακοποίηση των παραγωγικών δραστηριοτήτων τους τα επόμενα χρόνια και εν γένει την ευθυγράμμιση του επιχειρηματικού τους μοντέλου με τους στόχους της Συμφωνίας για το Κλίμα του Παρισιού και τις υποδείξεις της επιστήμης για τον 1,5°C.
- Να σταματήσει η χρήση των ορυκτών καυσίμων (πετρέλαιο και αέριο) στην Ελλάδα όσο πιο κοντά στο 2040 είναι εφικτό.
- Να υιοθετηθούν φιλόδοξες πολιτικές για το κλίμα, την ενέργεια και τη βιοποικιλότητα ώστε η χώρα να καταστεί κλιματικά ουδέτερη και να μεταβεί σε μία οικονομία μηδενικού ισοζυγίου το αργότερο ως το 2045.
Επιμέλεια: Καλλιόπη Ασλανίδου
