Η ευρωπαϊκή ασφάλεια και άμυνα καθώς και η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ αποτελούν βασικές προτεραιότητες των ευρωπαϊκών θεσμών για την επόμενη θητεία των οργάνων, σύμφωνα με τον Βάλντις Ντομπρόβσκις (Valdis Dombrovskis), Εκτελεστικό Αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο οποίος μίλησε στον Αθήνα 984 και τον Γιάννη Παπαγεωργίου.
Εστιάζοντας στη χρηματοδότηση της ευρωπαϊκής άμυνας και ασφάλειας τόνισε: «Σίγουρα πρέπει να συζητήσουμε στον πολυετή προϋπολογισμό της ΕΕ μετά το 2027 για την υποστήριξη της άμυνας με σημαντικούς πόρους … Πώς μπορεί να επιτευχθεί ακριβώς αυτό; Είναι κοινό χρέος; Είναι απλά η αύξηση του μεγέθους του προϋπολογισμού της ΕΕ; Αυτά είναι τα θέματα που πρέπει να συζητήσουμε».
Ερωτώμενος για το αν υπάρχει «επόμενη μέρα» για το Ταμείο Ανάκαμψης μετά το τέλος του τρέχοντος πλαισίου, ο Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος της Κομισιόν υποστήριξε ότι οι προτεραιότητες της Ένωσης θα απαιτήσουν «μεγαλύτερη κοινή ευρωπαϊκή χρηματοδότηση». Ωστόσο, όπως ανέφερε οι συζητήσεις για το ποια μορφή θα λάβει «βρίσκονται ακόμα μπροστά μας».
Τέλος, σχετικά με την ελληνική οικονομία, ο κ. Ντομπρόβσκις σημείωσε ότι η χώρα κατάφερε να έχει μια μείζονα οικονομική αναστροφή και αυτήν τη στιγμή αναπτύσσεται καλύτερα από τους μέσους ρυθμούς ανάπτυξης της ΕΕ.
Αναλυτικά, η συνέντευξη:
Γ. ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ: Κύριε Αντιπρόεδρε, σας ευχαριστούμε που είστε μαζί μας. Από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, ή ακόμα και πριν από αυτό, η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετώπισε σημαντικές προκλήσεις ακόμα και στο δικό σας χαρτοφυλάκιο. Και αυτή τη στιγμή συζητούνται πολλά θέματα σχετικά με τις νέες συνθήκες της ενιαίας αγοράς, την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ. Μετά τις προσπάθειες αυτής της Επιτροπής, μπορείτε να προτείνετε ποιες θα είναι οι προτεραιότητες για τον επόμενο κύκλο της Επιτροπής;
Β. ΝΤΟΜΠΡΟΒΣΚΙΣ: «Εάν κοιτάξετε τώρα τον επόμενο πολιτικό κύκλο – για τα επόμενα πέντε χρόνια – θα τονίζω δύο θέματα. Το ένα είναι η ευρωπαϊκή ασφάλεια και άμυνα, και το άλλο είναι η ανταγωνιστικότητα. Σχετικά με την ευρωπαϊκή ασφάλεια και άμυνα, είναι πολύ ξεκάθαρο ότι μετά την επιθετικότητα της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας – και επίσης, βλέποντας ότι η Ρωσία απειλεί ανοικτά να εισβάλει και σε άλλες χώρες – είναι ξεκάθαρο ότι η ΕΕ πρέπει να ενισχύσει τις αμυντικές της δυνατότητες και επίσης την αμυντική βιομηχανία της. Έχουμε ήδη αρχίσει να εργαζόμαστε γι’ αυτό. Και υπάρχουν ήδη αρκετές πρωτοβουλίες που είναι υπό εξέλιξη σε αυτόν τον τομέα. Επίσης, τα κράτη μέλη της ΕΕ ενισχύουν τις δαπάνες τους στην άμυνα. Αλλά σίγουρα υπάρχουν πολλά περισσότερα πράγματα να κάνουμε. Οπότε είναι προφανές ότι αυτή θα είναι μία από τα προτεραιότητες για τον επόμενο πολιτικό κύκλο.
Και δεύτερον, σχετικά με την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ. Είναι κάτι που πρέπει επίσης να αντιμετωπίσουμε. Διότι η ΕΕ αντιμετωπίζει σειρά δομικών προκλήσεων όπως, για παράδειγμα, η σχετικά αργή αύξηση της παραγωγικότητας όπου η ΕΕ υστερεί συγκριτικά με τις ΗΠΑ και την Κίνα εδώ και δεκαετίες. (Υπάρχει επίσης) η γήρανση του πληθυσμού, οι σχετικά υψηλές τιμές ενέργειας… Οπότε πρέπει να αντιμετωπίσουμε αυτές τις δομικές προκλήσεις, να διατηρήσουμε και να ενισχύσουμε την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ ενώ συνεχίζουμε και με την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση της οικονομίας μας. Θα τονίσω αυτά ως τα κύρια θέματα για τον επόμενο πολιτικό κύκλο».
Γ. ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ: Ας επικεντρωθούμε στον πρώτο πυλώνα και ας τον εξετάσουμε λίγο περισσότερο. Χρειαζόμαστε κεφάλαια για την υποστήριξη της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας. Τα χρειαζόμαστε από ένα Ταμείο Ασφαλείας της Ευρώπης; Από κοινά ομόλογα άμυνας; Ποιο σενάριο θεωρείτε ότι είναι πιο βιώσιμο κατά την άποψή σας;
Β. ΝΤΟΜΠΡΟΒΣΚΙΣ: «Αυτό είναι κάτι που σίγουρα πρέπει να συζητηθεί. Ήδη τον Μάρτιο, δημοσιεύσαμε την πρώτη στα χρονικά ευρωπαϊκή στρατηγική για την αμυντική βιομηχανία, παρέχοντας μια σαφή, μακροπρόθεσμη ορατότητα για το πώς να επιτευχθεί η ετοιμότητα της αμυντικής βιομηχανίας στην ΕΕ. Παρουσιάσαμε επίσης μια νομοθετική πρόταση για ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα αμυντικής βιομηχανίας βραχυπρόθεσμα, κινητοποιώντας πόρους που μπορούμε να βοηθήσουμε στο πλαίσιο αυτού του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου έως το 2027.
Αλλά σίγουρα θα πρέπει να συζητήσουμε τον πολυετή προϋπολογισμό της ΕΕ μετά το 2027 για την υποστήριξη της άμυνας με σημαντικούς πόρους. Πώς μπορεί να επιτευχθεί ακριβώς αυτό – ποια ακριβώς είναι αυτά τα κοινά χρηματοδοτικά μέσα. Είναι κοινό χρέος; Είναι απλά η αύξηση του μεγέθους του προϋπολογισμού της ΕΕ; Νομίζω ότι αυτά είναι τα θέματα που πρέπει να συζητήσουμε».
Γ. ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ: Ας περάσουμε σε ακόμα ένα θέμα που νομίζω ότι είναι υπό συζήτηση στις Βρυξέλλες και στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Ως απάντηση στις οικονομικές συνέπειες της πανδημίας, η ΕΕ προχώρησε στη θέσπιση του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Αυτό σε περίπου δύο χρόνια από τώρα θα λήξει, τουλάχιστον με το τρέχον νομικό πλαίσιο. Βλέπετε κάποια μορφή συνέχισής του και με ποια δομή;
Β. ΝΤΟΜΠΡΟΒΣΚΙΣ: «Πράγματι, ως απάντηση στην πανδημία του Covid-19, ετοιμάσαμε το ευρωπαϊκό οικονομικό σχέδιο ανάκαμψης και το Next Generation EU. Το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας ήταν ένας κύριος πυλώνας αυτού του σχεδίου. Αυτή τη στιγμή είμαστε στη μέση του προγράμματος και εστιάζουμε πλήρως στην υλοποίησή του επειδή όπως είπατε, οι προθεσμίες είναι αρκετά σφιχτές και υπάρχουν σημαντικοί πόροι διαθέσιμοι. Ποια στοιχεία θα πρέπει να συνεχίσουμε στον επόμενο πολιτικό κύκλο; Αυτό σίγουρα θα πρέπει να συζητηθεί διότι η προσπάθειά μας ήρθε ως απάντηση στην πανδημία του Covid-19. Επίσης, αργότερα (θα χρειαστεί) να αντιμετωπίσουμε τις οικονομικές προκλήσεις συμπεριλαμβανομένων των ενεργειακών προκλήσεων από την επιθετικότητα της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας. Συνεπώς, αντιμετωπίσαμε με επιτυχία τις προκλήσεις αυτές αλλά σίγουρα θα χρειαστεί να συνεχίσουμε με τον πράσινο και ψηφιακό μετασχηματισμό της οικονομίας. Θα χρειαστεί να ενισχύσουμε τη βιομηχανία μας στην άμυνα – για να αναφέρω μερικές από τις προτεραιότητες. Και όλα αυτά θα απαιτήσουν μεγαλύτερη κοινή ευρωπαϊκή χρηματοδότηση ώστε να ανταποκριθούμε σε αυτές τις προκλήσεις. Αλλά με ποια ακριβώς μορφή θα έλεγα ότι αποτελεί θέμα των συζητήσεων βρίσκονται ακόμα μπροστά μας».
Γ. ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ: Ας έρθουμε στην Ελλάδα. Έχετε σημαντική γνώση της ελληνικής οικονομίας, ιδιαίτερα κατά τα χρόνια της κρίσης. Πώς θα αξιολογούσατε την τρέχουσα κατάσταση της οικονομίας; Και ποιες είναι κατά τη γνώμη σας οι σημαντικότερες προκλήσεις που προκύπτουν μπροστά μας;
Β. ΝΤΟΜΠΡΟΒΣΚΙΣ: «Αναφορικά με την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας, πρέπει να πούμε ότι η Ελλάδα κατάφερε να έχει μια μείζονα οικονομική αναστροφή και αυτήν τη στιγμή αναπτύσσεται καλύτερα από τους μέσους ρυθμούς ανάπτυξης της ΕΕ.
Έτσι, για αυτό το έτος και το επόμενο, προβλέπουμε ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας κατά 2,3% ετησίως. Και αυτό συγκρίνεται με το 0,9% και το 1,7% ανάπτυξης στην ΕΕ, συνολικά. Η Ελλάδα αναπτύσσεται γρηγορότερα.
Επίσης, ο λόγος χρέους προς το ΑΕΠ μειώνεται ταχέως. Είχε φτάσει στο 207% του ΑΕΠ. Τώρα είναι περίπου στο 160% του ΑΕΠ. Παραμένει προφανώς ακόμα ένα πολύ υψηλό ποσοστό, αλλά είδαμε μια σημαντική μείωση τα τελευταία χρόνια.
Και η ελληνική οικονομία επωφελείται επίσης καλά από το σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, όπου, σε όρους μεριδίων προς ΑΕΠ, το ελληνικό σχέδιο είναι το δεύτερο μεγαλύτερο μετά την Κροατία. Ουσιαστικά, η Ελλάδα είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος “ευεργετημένος” από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Και ήδη, μέχρι το τέλος του περασμένου έτους, έχουμε εκταμιεύσει 41% των συνολικών κεφαλαίων που είναι διαθέσιμα στο ελληνικό σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Οπότε μπορεί κανείς να πει ότι η υλοποίηση προχωρά πολύ καλά».
Γ. ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ: Ας κλείσουμε με τις ευρωεκλογές που πλησιάζουν σε λίγες εβδομάδες. Οι επερχόμενοι θεσμοί, συμπεριλαμβανομένου του Κοινοβουλίου, θα πρέπει να αποφασίσουν και εργαστούν πάνω σε θέματα που ήδη συζητήσαμε. Οι υπό συγκρότηση συμμαχίες εξαρτώνται προφανώς από το αποτέλεσμα. Ποιο αποτέλεσμα θα θεωρούσατε ευνοϊκό ώστε να διευκολυνθεί η βέλτιστη διαδικασία λήψης αποφάσεων; Ποιο είναι το καλύτερο σενάριο για συμμαχίες εντός του νέου Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου;
Β. ΝΤΟΜΠΡΟΒΣΚΙΣ: «Καταρχάς, περιμένω ότι το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα θα αναδειχθεί ξανά ως η μεγαλύτερη και πιο επιδραστική πολιτική δύναμη στην ΕΕ – και ο πρωθυπουργός Μητσοτάκης θα εκπροσωπεί επίσης αυτήν την πολιτική δύναμη – και ότι επίσης στο νέο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα έχουμε μια φιλοευρωπαϊκή πλειοψηφία.
Συνεπώς, θα είναι σημαντικό, φυσικά, να συνεργάζονται οι φιλοευρωπαϊκές παρατάξεις και να συμφωνούν ως προς την πορεία προς τα εμπρός. Αναμένω, λοιπόν, ότι θα υπάρξει μια φιλοευρωπαϊκή πλειοψηφία όπως και αυτή τη φορά.
Επίσης, αυτό που ταυτόχρονα μπορεί περιμένουμε είναι οι περισσότερες ψήφοι να κατευθυνθούν στα άκρα του πολιτικού φάσματος, τόσο ακροδεξιά όσο και ακροαριστερά. Συνεπώς, θα είναι ακόμα πιο σημαντικό το πολιτικό κέντρο να εργάζεται μαζί».
Γ. ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ: Τέλος, είναι στόχος για εσάς η εξασφάλιση μιας νέας θητείας στο πλαίσιο της επόμενης Επιτροπής;
Β. ΝΤΟΜΠΡΟΒΣΚΙΣ: «Πράγματι, δεν υπάρχει κανένα μυστικό γι’ αυτό. Αν υπάρχει δυνατότητα, θα ήμουν ευτυχής να συνεχίσω το έργο στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή».
