«Έτσι κι αλλιώς καμιά ζωή δεν πιάνει τόπο, όλες πηγαίνουνε στράφι, ποιος ο λόγος να συνεχίσω;» (σ. 40).
Το έργο ενός από τους σημαντικότερους συγγραφείς μας επανεκδίδεται όπως του αξίζει. Παρότι ο Μάριος Χάκκας πέθανε πολύ μικρός, το 1972, σε ηλικία μόλις 41 ετών, άφησε πίσω του ένα έργο μικρό σ’ έκταση, αλλά τεράστιο σε σημασία. Εδώ, στο πιο γνωστό βιβλίο του, μια συλλογή μικρών πεζών, σχολιάζει την «παρδαλή» -όπως έλεγε- εποχή του μ’ ένα τρομερό σαρκαστικό χιούμορ και μια φοβερή ειρωνεία. Ο μπιντές συμβολίζει όλη τη μικροαστική επιτυχία, την οποία καυτηρίαζε ανελέητα ο συγγραφέας μέσω του ήρωα της ομώνυμης ιστορίας του που μετά από είκοσι χρόνια σκληρής δουλειάς αποκτά μια τουαλέτα με μπιντέ, αλλά και όλη τη συνολική παράλογη απάνθρωπη κατάστασή μας.
Ο Χάκκας έγραφε σαν ποιητής, χρησιμοποιώντας πολύ τον ελεύθερο συνειρμό. Με ωμή γλώσσα και άπειρα λογοπαίγνια συνέθετε τα γραπτά του, που τα χαρακτήριζε «μικρά σαν κουτσουλιές, αποσπάσματα μιας τεμαχισμένης ψυχής». Η αυτοβιογραφία είναι παντού παρούσα στο έργο του. Οι προσωπικές σχέσεις, η αγαπημένη του γειτονιά της Καισαριανής, η πολυτάραχη ζωή με τις συνεχείς φυλακίσεις και, κυρίως, η αρρώστια και ο επικείμενος θάνατος περνούν μέσα από τις σελίδες. Ο Χάκκας στάθηκε ασυμβίβαστος και ολότελα ακατάτακτος χωρίς ουσιαστικούς επιγόνους, με την ολωσδιόλου εντυπωσιακή και ειλικρινή γραφή του να εντυπωσιάζει και να επιδρά καθοριστικά μέχρι σήμερα, όπως κάθε πραγματικά πρωτότυπη γραφή.
«Με τέτοιες σκέψεις τράβηξα το καζανάκι και μετά πήγα στο παράθυρο ν’ αναπνεύσω λιγάκι, ν’ ακούσω τον ήχο της πόλης. Από παντού έρχονταν ένας παράξενος θόρυβος. Δεν ήταν ο γνωστός θόρυβος απ’ τα αυτοκίνητα. Άλλου είδους αυτός: Ένα επίμονο πλατς πλατς σκέπαζε κάθε άλλη βοή. Έστησα αυτί και κατάλαβα. Όλο το λεκανοπέδιο της Αττικής είχε μεταβληθεί σ’ ένα απέραντο μπιντέ κι είχαμε καθίσει όλοι επάνω και πλενόμασταν, πλενόμασταν, πλενόμασταν, ενώ εκατοντάδες χιλιάδες καζανάκια χύνοντας καταρράκτες νερού χαιρετούσαν την πρόοδό μας (σ. 103)».
«Ο μπιντές και άλλες ιστορίες» του Μάριου Χάκκα κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Άγρα με επίμετρο του Παντελή Μπουκάλα, ενώ αναμένεται να επανεκδοθούν και τα υπόλοιπα έργα του.
Κώστας Μοστράτος
