H άνοδος του λαϊκισμού ίσως αποτελεί την πιο σημαντική πολιτική εξέλιξη του 21ου αιώνα στην Ευρώπη. Έχει αποδυναμώσει τις κεντροδεξιές πολιτικές δυνάμεις, ενώ έχει οδηγήσει στην κατάρρευση της σοσιαλδημοκρατίας, θέτοντας τέλος στο δίπολο κεντροαριστεράς-κεντροδεξιάς που κυριάρχησε στην ευρωπαϊκή πολιτική μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Ενόψει των Ευρωεκλογών του 2019 οι ευρωσκεπτικιστές έχουν ως στόχο τους να αλλάξουν ριζικά την ΕΕ
Με πρότυπο τους λαϊκιστές της Ιταλίας και της Αυστρίας, κορυφαία στελέχη των δύο ευρωσκεπτικιστικών ομάδων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου έχουν ξεκινήσει να θέτουν σε εφαρμογή παράλληλες στρατηγικές επέκτασης της επιρροής τους.
Στο πλαίσιο αυτών αναμένεται να μετριάσουν την ευρωσκεπτικιστική ρητορική τους, να συνάψουν νέες κοινοβουλευτικές συμμαχίες και να μην κάνουν καμία απολύτως αναφορά στο Brexit προκειμένου να προσελκύσουν περισσότερους ψηφοφόρους.
Η αναδίπλωσή τους στο ζήτημα της αποχώρησης από την Ευρωπαϊκή Ένωση ωστόσο δεν σημαίνει ότι θα αμβλύνουν τη στάση τους έναντι των Βρυξελλών.
Μολονότι οι ευρωπαίοι ψηφοφόροι θα είναι μουδιασμένοι τον Μάιο του 2019 στην προοπτική μίας αποχώρησης της χώρας τους από την ΕΕ, με την αποχώρηση της Μεγάλης Βρετανίας νωπή (μόλις δύο μήνες πριν), οι μεταρρυθμίσεις που έχουν κατά νου κορυφαίοι ευρωσκεπτικιστές θα είναι συνώνυμες με ολική μεταβολή του μοντέλου της ΕΕ όπως το ξέραμε μέχρι σήμερα.
Έντονη ανησυχία στις Βρυξέλλες
Η ενισχυμένη παρουσία των λαϊκιστών στη σύνθεση του επόμενου Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου προκαλεί έντονη ανησυχία στις Βρυξέλλες και σε άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.
Θα μπορούσε να περιπλέξει τη διαδικασία επιλογής αντικαταστατών για τα ήπατα αξιώματα της ΕΕ το 2019 -την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και της ΕΚΤ. Θα μπορούσε να στραγγαλίσει τις φιλοδοξίες του Εμανουέλ Μακρόν για μεταρρύθμιση της ΕΕ και της Ευρωζώνης.
Εάν οι λαϊκιστές τα πάνε καλά και καταφέρουν να ενώσουν τις δυνάμεις τους στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα έχουν τη δυνατότητα να θέσουν την ευρωπαϊκή τους ατζέντα σε εφαρμογή.
Το 2019 θα είναι μία χρονιά που θα θέσει σε δοκιμασία την ικανότητα των μελών αυτής της ετερόκλητης “ομάδας” να συνεργαστούν μεταξύ τους βάζοντας στην άκρη τις διαφορές τους.
Στον απόηχο του δημοψηφίσματος για το Brexit και των εκλογικών αναμετρήσεων του τελευταίου χρόνου, ίσως αυτή να είναι η καλύτερη ευκαιρία που είχαν ή που θα έχουν ποτέ να πάρουν τα ηνία σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Δομίνα Διαμαντοπούλου
