Η συνεχιζόμενη «διαμάχη» του ΝΑΤΟ με τη Ρωσία γύρω από το ουκρανικό και τα μηνύματα κατά της κούρσας των πυρηνικών εξοπλισμών και της περαιτέρω διάδοσής τους, που έστειλαν τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας είναι μερικά από τα βασικά θέματα στον διεθνή Τύπο.
Για Ουκρανία: Λίγες ημέρες μετά τη δεύτερη επικοινωνία ανάμεσα στον Τζο Μπάιντεν και τον Βλαντίμιρ Πούτιν, αλλά και ενόψει της έναρξης των «τεχνικών» διαπραγματεύσεων του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ με τη Ρωσία, η αμερικανική πλευρά επιχείρησε δύο «χτυπήματα» στο Κρεμλίνο: Αφενός, δια στόματος του ίδιου του προέδρου, παρείχε νέες διαβεβαιώσεις προς το Κίεβο για «αποφασιστική απάντηση» σε περίπτωση ρωσικής εισβολής – με τον ίδιο τον Μπάιντεν να ισχυρίζεται ότι κατέστησε απολύτως σαφές προς τον Πούτιν ότι «δεν μπορεί να κάνει κίνηση κατά της Ουκρανίας». Αφετέρου, ένα από τα ελάχιστα κράτη-μέλη της ΕΕ που παραμένουν εκτός του ΝΑΤΟ, η Φινλανδία, διεμήνυσε ότι αποτελεί αναφαίρετο δικαίωμά της να καταθέσει αίτημα ένταξης οποιαδήποτε στιγμή κρίνει σκόπιμο, αναφέρουν οι NYTimes. Υπενθυμίζεται ότι η Φινλανδία, όπως άλλωστε και η γειτονική της Σουηδία, ακολουθούν εδώ και δεκαετίες τη στρατηγική της «φιλοδυτικής ουδετερότητας». Με άλλα λόγια, αν και δεν έχουν ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, εισακούοντας τις ανησυχίες αρχικά της ΕΣΣΔ και, στη συνέχεια, της Ρωσίας, διατηρούν στενούς δεσμούς (και στρατιωτικούς) με τη Δύση και ειδικά με ορισμένες χώρες, όπως ΗΠΑ, Βρετανία και Νορβηγία. Αμφότερες, μάλιστα, διατηρούν ισχυρές ένοπλες δυνάμεις – το Ελσίνκι αποφάσισε πρόσφατα και την αγορά 64 μαχητικών F-35, έναντι 9,4 δισ. δολαρίων – και πραγματοποιούν συχνά κοινές ασκήσεις μαζί τους.
Το τελευταίο διάστημα, μάλιστα, ειδικά μετά τα γεγονότα του 2014 – όταν η Ρωσία προσάρτησε την Κριμαία, ενώ η επαρχία του Ντονμπάς, στην ανατολική Ουκρανία, κατέστη ντε φάκτο αυτόνομη – η συζήτηση περί ένταξης στη Συμμαχία έχει αναζωπυρωθεί. Κι αυτό, με τη σειρά του, έχει σημάνει συναγερμό στη Μόσχα, η οποία φοβάται το σενάριο της πλήρους απομόνωσής της από την Ευρώπη στην περίπτωση που οι δύο σκανδιναβικές χώρες (Νορβηγία και Δανία είναι ήδη μέλη), καθώς και η Ουκρανία μπουν τελικώς στο ΝΑΤΟ.
Είναι, άλλωστε, και η αιτία που αναγκάζει τον Πούτιν να κάνει λόγο για «κόκκινη γραμμή» και να ζητά εγγυήσεις από τον Μπάιντεν για μη πρόσκληση προς την Ουκρανία. Μόλις την περασμένη εβδομάδα δε, το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών προειδοποίησε πως ενδεχόμενη ένταξη Φινλανδίας (που έχει σύνορα μήκους 1.340 χιλιομέτρων με τη Ρωσία) και Σουηδίας «θα έχει σοβαρές στρατιωτικές και πολιτικές συνέπειες, που θα απαιτήσουν ανάλογη απάντηση από τη ρωσική πλευρά».
Για πυρηνικά: Μήνυμα κατά της κούρσας των πυρηνικών εξοπλισμών και της περαιτέρω διάδοσής τους έστειλαν τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, που ταυτόχρονα είναι και οι χώρες με το ισχυρότερο πυρηνικό οπλοστάσιο παγκοσμίως. Σε κοινή δήλωση την οποία υπογράφουν ΗΠΑ, Βρετανία, Ρωσία, Κίνα και Γαλλία, σημειώνεται επίσης ότι «ένας πυρηνικός πόλεμος δεν μπορεί να κερδηθεί και δεν πρέπει ποτέ να διεξαχθεί» αναφέρει ο Gurdian. «Τα πυρηνικά όπλα – για όσο διάστημα συνεχίζουν να υπάρχουν – θα πρέπει να υπηρετούν καθαρά αμυντικούς σκοπούς, να αποτρέπουν επιθετικές ενέργειες και τον πόλεμο» συνεχίζουν οι «5» στη δήλωσή τους. Δεσμεύονται, παράλληλα, ότι έχουν ως πρώτη τους προτεραιότητα να περιορίσουν τους στρατηγικούς κινδύνους και να εργαστούν με όλα τα κράτη προκειμένου να δημιουργήσουν ένα περιβάλλον ασφαλείας. Για τον λόγο αυτόν, θα συνεχίσουν τις διμερείς και πολυμερείς διαπραγματεύσεις για τον έλεγχο των πυρηνικών όπλων – με στόχο, όπως τονίζεται, «μια συμφωνία για τον γενικό και πλήρη αφοπλισμό, υπό τον αυστηρό και αποτελεσματικό διεθνή έλεγχο».
Η εξέλιξη αυτή έρχεται ύστερα από ένα διάστημα που σφραγίστηκε από ενέργειες και δηλώσεις οι οποίες έχουν πυροδοτήσει έντονη ανησυχία. Σημειώνεται άλλωστε ότι οι περισσότερες από τις παραπάνω χώρες έχουν εξαγγείλει ήδη και προχωρούν στον εκσυγχρονισμό του πυρηνικού τους οπλοστασίου, αναπτύσσοντας τεχνολογία πολύ πιο καταστροφική και συνάμα «αόρατη» από τους δυνάμει εχθρούς τους. Αυτός είναι και ο λόγος που αρκετοί αναλυτές έχουν διατυπώσει την άποψη ότι οι πολιτικές τους ηγεσίες και τα στρατιωτικά επιτελεία έχουν στο μυαλό τους τη λογική του «πρώτου πλήγματος» και το πώς αυτή θα εξυπηρετηθεί πιο αποτελεσματικά.
Μόλις τον περασμένο Νοέμβριο άλλωστε το αμερικανικό Πεντάγωνο είχε εκτιμήσει πως η Κίνα θα μπορούσε να διαθέτει 700 πυρηνικές κεφαλές έως το 2027 και 1.000 έως το 2030 – με τις ΗΠΑ να διαθέτουν περίπου 1.400 σε επιχειρησιακή ετοιμότητα και τη Ρωσία αντίστοιχο αριθμό. Τις τελευταίες δε εβδομάδες έχει προκαλέσει εντύπωση η αναφορά της Μόσχας στην πιθανότητα επανάληψης της «Κρίσης των Πυραύλων», αυτή τη φορά με επίκεντρο όχι την Κούβα αλλά την Ουκρανία.
Στη Βρετανία: Αντικρουόμενες απόψεις για την κατάσταση της πανδημίας κυριαρχούν στα πρωτοσέλιδα του βρετανικού Τύπου. «Είμαστε στο σωστό δρόμο για να νικήσουμε τον ιό» αναφέρει η Daily Express, καθώς αναφέρεται στο σχέδιο του Μπόρις Τζόνσον να εφαρμόσει το σχέδιο Β, σχετικά με τους περιορισμούς στην Αγγλία.
Αλλά η εφημερίδα i αναφέρεται στη πίεση που δέχεται το εθνικό σύστημα υγείας με αρκετές γυναικολογικές κλινικές που κλείνουν λόγω έλλειψης προσωπικού, ενώ παρατηρούνται καθυστερήσεις στη μεταφορά ασθενών από ασθενοφόρα, στην ανατολική Αγγλία έως και 9 ώρες. Στην ίδια περιοχή, όπως αναφέρει ο Guardian σημειώνεται κατακόρυφη αύξηση κρουσμάτων, τις τελευταίες μέρες.
Στο μεταξύ, μια συγκέντρωση ηλεκτρονικών υπογραφών με στόχο να αφαιρεθεί από τον πρώην πρωθυπουργό της Βρετανίας Τόνι Μπλερ ο τίτλος του ιππότη που του απονεμήθηκε πρόσφατα, κερδίζει όλο και μεγαλύτερη στήριξη καθώς μέσα σε λιγότερες από τρεις ημέρες περισσότεροι από 450.000 άνθρωποι έχουν ήδη υπογράψει, αναφέρει ο Guardian. Ο Μπλερ, ο οποίος διετέλεσε πρωθυπουργός από το 1997 ως το 2007, έλαβε τον τίτλο του ιππότη από τη βασίλισσα Ελισάβετ στο πλαίσιο των τιμητικών διακρίσεων για τη νέα χρονιά. Ωστόσο, η απόφαση να απονεμηθεί στον πρώην ηγέτη των Εργατικών ο τίτλος του ιππότη έχει δεχτεί έντονες επικρίσεις από ακτιβιστές της ειρήνης, οι οποίοι τον κατηγορούν για εγκλήματα πολέμου καθώς εκείνος είναι που έστειλε βρετανικά στρατεύματα στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν.
Στις ΗΠΑ: Οι ΗΠΑ ενδέχεται να βρίσκονται υπό τη διακυβέρνηση μίας δεξιάς δικτατορίας ως το 2030, προειδοποιεί ένας Καναδός καθηγητής πολιτικών επιστημών, καλώντας επειγόντως τη χώρα του να προστατευθεί απέναντι στην «κατάρρευση της αμερικανικής δημοκρατίας». «Δεν πρέπει να υποτιμούμε αυτές τις πιθανότητες, απλώς και μόνο επειδή μοιάζουν γελοίες ή πολύ τρομακτικές για να συμβούν», έγραψε στην «Glbe and Mail» ο Τόμας Χάμερ-Ντίξον, ιδρυτικός διευθυντής του Cascade Institute στο πανεπιστήμιο Royal Roads της Βρετανικής Κολούμπια. «Το 2014, η εκτίμηση ότι ο Ντόναλντ Τραμπ θα μπορούσε να γίνει πρόεδρος θα είχε επίσης απορριφθεί ως παραλογισμός από σχεδόν όλους. Σήμερα, όμως, ζούμε σε ένα κόσμο στον οποίο το παράλογο γίνεται συχνά πραγματικό και το τρομακτικό αποτελεί πλέον κοινοτοπία», πρόσθεσε. Το μήνυμα του Χάμερ-Ντίξον είναι σοκαριστικό: «Ως το 2025, η αμερικανική δημοκρατία ενδέχεται να καταρρεύσει, προκαλώντας ακραία εσωτερική πολιτική αστάθεια, που θα περιλαμβάνει και εκτεταμένη κοινωνική βία. Ως το 2030 δε, η χώρα θα μπορούσε να κυβερνάται από μια δεξιά δικτατορία». Ο αρθρογράφος επικαλείται σενάρια τα οποία επικεντρώνουν σε μια επιστροφή του Τραμπ στον Λευκό Οίκο το 2024, που πιθανότατα θα περιλαμβάνει και ελεγχόμενα από τους Ρεπουμπλικάνους πολιτειακά Κοινοβούλια τα οποία θα αρνούνται να αποδεχθούν μια επικράτηση των Δημοκρατικών. Ο Τραμπ, προειδοποίησε, «θα έχει μόνο δύο στόχους, τη δικαίωση και τη εκδίκηση» για τον ψευδή ισχυρισμό του ότι η ήττα του 2020 από τον Τζο Μπάιντεν ήταν αποτέλεσμα εκλογικής νοθείας.
Αλεξάνδρα Βουδούρη
