«Υπάρχει ένα μανιφέστο μέσα στον καθένα μας, που αναδύεται κατά τη διάρκεια της ζωής μας, αλλάζει και αναδιαρθρώνεται μέσω των εμπειριών μας. Αυτό είναι το δικό μου».
Μετά την τεράστια επιτυχία του βραβευμένου με Booker μυθιστορήματός της «Κορίτσι, γυναίκα, άλλο», η συγγραφέας επιστρέφει με ένα διαφορετικό βιβλίο, καταθέτοντας το δικό της μανιφέστο, όπως αυτό έχει διαμορφωθεί με τα χρόνια από τη ζωή και τις εμπειρίες της. Μεγαλωμένη σε μια διαφυλετική πολύτεκνη οικογένεια και σε μια «λευκή» γειτονιά του Λονδίνου, η Εβαρίστο έμαθε από πολύ μικρή να παλεύει για να επιβιώσει, κόντρα στις όποιες προκαταλήψεις, κυνηγώντας πάντα τα όνειρα και τις φιλοδοξίες της. Με βασικό γνώμονα την απόλυτη ελευθερία στη σκέψη, τους πειραματισμούς και τη σεξουαλικότητα και την άρνηση της στεγνής ομογενοποίησης σε φύλο ή φυλετική καταγωγή, κλήθηκε από νωρίς να γίνει η «αρχιτέκτονας της δικής της ενήλικης ζωής», ακολουθώντας τους στόχους της με ακρίβεια.
Ταυτόχρονα, το βιβλίο της αποτελεί έναν απολαυστικό λεπτομερή οδηγό στα μυστικά της συγγραφής. Καταγράφει όλες τις δυσκολίες και αντιξοότητες, την αναγκαία εμμονική προσήλωση στη δουλειά και διακηρύττει την πίστη του δημιουργού στις δυνάμεις του, αλλά και την εμπιστοσύνη που θα πρέπει να δείξει στα κατάλληλα πρόσωπα και την κριτική, καθώς ο ίδιος σπάνια είναι ο αντικειμενικός αξιολογητής του έργου του. Κυρίως, όμως, η Εβαρίστο με την ακτιβιστική της δράση και τον τρόπο ζωής της αποδεικνύει σε όλους ότι για να πετύχουμε τους στόχους μας, απαιτείται πλήρης αφοσίωση, θετική ενέργεια και συνεχής αγώνας. Να μην τα παρατάμε ποτέ, όπως είναι και ο υπότιτλος του πολύτιμου μανιφέστου της.
«Αυτό που τελικά κατάλαβα είναι ότι οι ανισότητες του ενός ή του άλλου είδους πάντα θα υπάρχουν επειδή η ανθρώπινη κοινωνία λαβαίνει υπόψη της τις φυλές, είναι ιεραρχική και κατά κύριο λόγο από ιστορική άποψη είναι πατριαρχική· και αν επιλέξουμε να υποστηρίξουμε την κοινωνική αλλαγή, ας απολαύσουμε τουλάχιστον τη μάχη. Βρίσκω τον ακτιβισμό αναζωογονητικό, παραγωγικό και ικανοποιητικό, σε αντίθεση με το να γκρινιάζει κανείς για τις αδικίες της κοινωνίας και απλώς να περιμένει να συμβεί η αλλαγή, στάση που διαιωνίζει μια νοοτροπία αδυναμίας».
Το «Μανιφέστο – Πώς να μην τα παρατάς ποτέ» της Μπερναρντίν Εβαρίστο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Gutenberg σε μετάφραση της Ρένας Χατχούτ.
Κώστας Μοστράτος
